UKIE odrzucił kandydatów na członków Komisji Ewaluacyjnej konkursu 'Teraz integracja', którzy byli rekomendowani przez Środowiskową Radę Konsultacyjną do spraw Organizacji Pozarządowych. Argumentacja wydała się przedstawicielom organizacji pozarządowych niepokojąca. Wątpliwości i propozycje rozwiązania tej trudnej sytuacji zostały wyrażone w liście dyrektor Fundacji Batorego, Anny Rozickiej, który publikujemy poniżej.
Szanowny Pan
Tadeusz Kozek
Podsekretarz Stanu
Urząd Komitetu Integracji Europejskiej
Szanowny Panie
Zapoznałam się z Pana listem z dnia 14 lutego, rozesłanym 25 lutego drogą elektroniczną do członków Środowiskowej Rady Konsultacyjnej do spraw Organizacji Pozarządowych.
Proszę mi wybaczyć, że pozwalam sobie zareagować na list, który nie był do mnie skierowany, jednak przedstawiony w liście sposób wyłaniania kandydatów na członków Komisji Ewaluacyjnej konkursu „Teraz integracja” oraz przytoczona w liście argumentacja Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej uzasadniająca odrzucenie wszystkich kandydatów rekomendowanych przez członków Środowiskowej Rady Konsultacyjnej do spraw Organizacji Pozarządowych wzbudziły mój głęboki niepokój.
Powołanie Środowiskowej Rady Konsultacyjnej oraz zwrócenie się do niej o wyłonienie kandydatów na członków Komisji Ewaluacyjnej zostało przyjęte z dużym uznaniem. Udział osób reprezentujących środowisko trzeciego sektora w procesach konsultacyjnych i decyzyjnych postrzegany jest bowiem jako jeden ze standardów nowoczesnego demokratycznego państwa, stanowiący praktyczny wyraz realizacji dialogu społecznego oraz zasady partnerstwa, które są ważnym elementem dorobku prawnego i instytucjonalnego Unii Europejskiej.
Członkowie Środowiskowej Rady Konsultacyjnej do spraw Organizacji Pozarządowych - mając możliwość zarekomendowania do Komisji Ewaluacyjnej trzech osób - dokonali wyboru w sposób odpowiedzialny i racjonalny. Ich rekomendacje dotyczyły osób reprezentujących trzy różne segmenty i rodzaje sektora pozarządowego, a mianowicie:
1. Tadeusza Krasonia z Polskiej Federacji Związków Stowarzyszeń Osób Niepełnosprawnych, która zrzesza organizacje działające na rzecz pomocy i przeciwdziałania izolacji społecznej osób niepełnosprawnych oraz ich rodzin
2. Danuty Przywary z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, która działa na rzecz państwa prawa oraz przestrzegania praw człowieka i wolności obywatelskich
3. Jakuba Boratyńskiego z Fundacji im. Stefana Batorego, której misją jest wspieranie demokratycznego, otwartego społeczeństwa i która poprzez przyznawanie dotacji pomaga organizacjom pozarządowym działającym w różnych sferach życia społecznego.
W tym kontekście zupełnie niezrozumiały jest argument, że dwóch kandydatów: Pan Tadeusz Krasoń i Pani Danuta Przywara „reprezentują grupy docelowe, które nie odzwierciedlają potrzeb całego środowiska organizacji pozarządowych”. Konia z rzędem temu, kto znajdzie osobę lub organizację, która byłaby w stanie reprezentować potrzeby całego środowiska organizacji pozarządowych. Równie niezrozumiały wydaje się argument wskazujący na „potencjalny konflikt interesów związany z faktem reprezentowania przez Pana Boratyńskiego innej organizacji udzielającej dotacji”.
Przejrzyste procedury przyznawania dotacji i jasne reguły dotyczące konfliktu interesów stanowią podstawę działalności grantodawczej Fundacji im. Stefana Batorego. Uczyliśmy się tego od europejskich i amerykańskich fundacji. Do tej pory byliśmy przekonani, że udział w pracach komisji przedstawiciela organizacji doświadczonej w przyznawaniu dotacji i doskonale znającej sektor organizacji pozarządowych oraz nie ubiegającej się o dotacje nie stwarza możliwości wystąpienia konfliktu interesów. Tego samego zdania są zresztą inne instytucje i organizacje, które zapraszają przedstawicieli Fundacji Batorego do udziału w komisjach przyznających dotacje. Są to zarówno instytucje międzynarodowe (np. Bank Światowy), fundacje europejskie (np. Fundacja Boscha), fundacje amerykańskie (np. Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności), jak i organizacje polskie (np. Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży).
Pozwolę sobie jeszcze zwrócić uwagę, że Pani Agnieszka Sawczuk, która ostatecznie jako jedyna osoba z trzeciego sektora została zaproszona do udziału w Komisji Ewaluacyjnej, jest zatrudniona przez Fundację Batorego i oddelegowana do pracy w European Foundation Centre. Agnieszka Sawczuk dnia 17 lutego otrzymała zgodę Fundacji Batorego na udział w pracach Komisji Ewaluacyjnej. Nie znaliśmy wtedy argumentów uzasadniających odrzucenie kandydatów rekomendowanych przez Środowiskową Radę Konsultacyjną. I jakkolwiek jesteśmy przekonani, że Agnieszka Sawczuk kompetentnie i odpowiedzialnie spełni funkcję członka Komisji Ewaluacyjnej, to jednak sposób podejmowania decyzji przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej i uzasadnienie tych decyzji budzi niepokój.
Przedstawiona w liście argumentacja dotycząca odrzucenia przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej wszystkich kandydatur zgłoszonych przez członków Środowiskowej Rady Konsultacyjnej jest niepokojącym sygnałem wskazującym na instrumentalne i niepoważne traktowanie przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz podważa sens i fundamentalne zasady współpracy trzeciego sektora z instytucjami publicznymi. Jest to tym bardziej przykre, że te sygnały płyną od przedstawicielstwa instytucji europejskich, od których spodziewamy się raczej upowszechniania dobrej praktyki, przejrzystości i poszanowania dla innych partnerów społecznych.
Nie chciałabym, by mój list był kolejnym pustym gestem przeciwko nieprzejrzystym i niezrozumiałym decyzjom podejmowanym przez Urzędy, które nie liczą się ze zdaniem organizacji obywatelskich. Byłabym więc zobowiązana za podjęcie próby ustosunkowania się do przedstawionych w tym liście wątpliwości. Być może dobrym forum rozmowy na ten temat byłoby spotkanie z udziałem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej oraz szerszego grona organizacji pozarządowych lub choćby członków Środowiskowej Rady Konsultacyjnej, które pomogłoby zrozumieć co to znaczy reprezentacja i grupa docelowa, co znaczy konflikt interesów, jaka jest lub może być rola rad konsultacyjnych i komisji ewaluacyjnych.
Proszę mi pozwolić wyrazić przekonanie, że jedynie poprzez podjęcie dialogu, poprzez próbę klarownej prezentacji stanowisk i racji oraz próbę zrozumienia terminów i pojęć, którymi się posługujemy, możemy w przyszłości uniknąć błędów i nieporozumień.
Z wyrazami szacunku,
Anna Rozicka
Dyrektor Fundacji im. Stefana Batorego
Do wiadomości:
Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Warszawie
Członkowie Środowiskowej Rady Konsultacyjnej ds. Organizacji Pozarządowych
www.ngo.pl – pozarządowa agencja informacyjna
Źródło: FSB
