Publicystyka - ngo.pl

Wynika to z zapisów Paktu dla Kultury, który 14 maja podpisał premier Donald Tusk i ruch społeczny Obywatele Kultury, w obecności ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego i ministra w Kancelarii Premiera Michała Boniego.

Pakt dla Kultury to umowa społeczna, która stwierdza m.in., że "kultura musi być przedmiotem szczególnej odpowiedzialności władzy i obywateli". Powołuje się przy tym na zapisy Konstytucji, w tym jej art. 6, głoszący, że "Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamości narodu polskiego, jego trwania i rozwoju".

Jednym z głównych zapisów dokumentu jest podwyższenie wydatków na kulturę do co najmniej 1 proc. ze środków budżetu państwa w perspektywie do roku 2015.

Pieniądze z 1 proc. budżetu państwa mają zostać przeznaczone m.in. na zagwarantowanie środków na działalność muzeów, galerii, filharmonii, bibliotek, programów edukacyjnych realizowanych na wszystkich etapach - począwszy od żłobków, przez przedszkola, na szkołach skończywszy, kształcenie kadry animatorów, wychowawców przedszkolnych.

Według Obywateli Kultury, uzyskane środki należy także przeznaczyć na badania i szczegółową diagnozę kryzysu czytelnictwa w Polsce. Dokument postuluje zapewnienie równego dostępu do dóbr kultury wszystkim obywatelom, przyjęcie nowoczesnej ustawy medialnej gwarantującej realizację misji przez media publiczne.

Przed podpisaniem paktu przez premiera swoje podpisy złożyło ok. 30 reprezentantów strony społecznej, w tym m.in.: Agnieszka Holland, Jerzy Hausner, Krzysztof Krauze, Agnieszka Odorowicz, Krzysztof Materna i Krzysztof Warlikowski.

Pakt ma charakter otwarty – może do niego przystąpić każdy podmiot uznający jego postanowienia i działający na rzecz kultury. Przygotowany i negocjowany był przez ruch Obywateli Kultury, który w dniach 13-14 maja br. w Warszawie zorganizował Kongres Obywateli Kultury - cykl spotkań i debat poświęconych refleksji nad stanem i możliwością poprawy polskiej kultury, edukacji i nauki.

Aby uzyskać 1% wydatków na kulturę w budżecie państwa, w stosunku do planu wydatków na rok 2011, niezbędne byłoby zwiększenie nakładów o kwotę 807,6 mln zł (bez rezerw celowych i środków przewidzianych w tym roku w wysokości 97 mln zł na realizację WPR.) W przypadku uwzględnienia wszystkich środków, kwota niezbędna wynosiłaby 709 mln zł. W obecnie zaplanowanym budżecie MKiDN na rok 2012 (już po zwiększeniach) uzyskanie 1 % jest już możliwe przy zwiększeniu o kwotę 457,5 mln zł.

Obywatele Kultury to nieformalny i dobrowolny ruch obywatelski na rzecz zwiększenia nakładów na kulturę do co najmniej 1proc. budżetu państwa oraz zmiany zasad zarządzania i finansowania kultury.