Przeglądarka Internet Explorer, której używasz, uniemożliwia skorzystanie z większości funkcji portalu ngo.pl.
Aby mieć dostęp do wszystkich funkcji portalu ngo.pl, zmień przeglądarkę na inną (np. Chrome, Firefox, Safari, Opera, Edge).
Prezentujemy nowy raport organizacji ECAS nt. praw do swobodnego poruszania się w Unii Europejskiej i wpływie wstąpienia Bułgarii i Rumunii do Unii obszaru wolnego przepływu osób..
Raport opublikowany przez ECAS, jest pierwszym, który
całościowo przedstawia wpływ wstąpienia Bułgarii i Rumunii do Unii
Europejskiej - obszaru wolnego przepływu osób, po upływie jednego
roku. Ten 50-stronicowy dokument, którego autorka jest Julianna
Traser opiera sie na danych z 2007 roku i przedstawia piąte
rozszerzenie Unii Europejskiej z perspektywy wszystkich, 27 krajów
członkowskich.
Raport ten, tak jak i wcześniejsze publikacje ECAS-u,
pokazuje, że nawet po rozszerzeniu przepływ osób na terenie Unii
pozostaje na niskim poziomie. Dotyczy to mniej niż 2% całej
populacji UE i jest przy tym nierównomiernie rozłożony.
Tony Venables, dyrektor ECAS-u, 15 stycznia tego roku
powiedział: “Raport ten powinien pogrzebać mit polskiego
hydraulika. Nie ma podstaw, by obawiać się ostatniego, piątego
rozszerzenia Unii Europejskiej, nie bardziej niż poprzedniego z
2004 roku. Największa emigracja z Bułgarii i Rumunii miała miejsce
przed akcesją i dotyczyła krajów „tradycyjnie” docelowych, w
szczególności Grecji, Włoch, Hiszpanii i Portugalii. Ograniczenia
dotyczące wolnego przepływu osób, oparte na wyolbrzymionych
przewidywaniach o napływie osób poszukujących pracy lub
magnetycznym przyciąganiu pracowników przez kraje otwierające swoje
rynki pracy okazały się bezpodstawne. Okresy przejściowe nałożone
zostały po fakcie.
Szczegółowa analiza krajów Unii przedstawiona w raporcie
pokazuje, że pojawiły się sygnały mówiące o lepszym rozmieszczeniu,
mobilności i bardziej uregulowanej sytuacji, również biorąc pod
uwagę rozszerzenie Unii z 2004 roku. Nadeszła zatem pora by,
zmierzyć się z prawdziwymi problemami, poprzez bardziej wyszukane
sposoby niż okresy przejściowe, które zdecydowanie uniemożliwiają
swobodny dostęp do rynków pracy.
Tylko 10, przeważnie nowych krajów członkowskich otworzyło
swoje rynki pracy dla Bułgarii i Rumunii. Pośród krajów, które
zdecydowały się ograniczyć dostęp do swoich rynków pracy, Wielka
Brytania i Irlandia dokonały zwrotu o 180 stopni, odstępując od
liberalnego podejścia. Autorka raportu sugeruje, że te dwa kraje
powinny sie poważnie zastanowić nad swoją polityką w stosunku do
nowych krajów członkowskich. Pozostałych 13 krajów powinno
natomiast zmienić swe nastawienie do migracji, tak jak kilka z nich
zrobiło w stosunku do krajów, które przystąpiły do Unii w 2004
roku.
Raport pokazuje, że migracja zawodowa ma pozytywny wpływ
na tempo wzrostu, przynosi znacznie większe wpływy z podatków niż
koszty związane z pomocą społeczną dla emigrantów. Co ważne,
najczęściej uzupełnia braki w państwowej sile roboczej. Transfery
pieniężne, które wracają do kraju, tak jak w przypadku na przykład
Rumunii przynoszą państwu duże korzyści. Kraje członkowskie, jak
Austria i Niemcy, które upierają się przy okresach przejściowych
mogą wiele stracić w rywalizacji o bardziej wykwalifikowanych
pracowników.
Mimo, że okresy przejściowe są zgodne z prawem, to sa one
sprzeczne z idea obywatelstwa europejskiego. Poprzez swoje
orzecznictwo, Europejski Trybunał Sprawiedliwości określił
obywatelstwo europejskie miedzy innymi jako prawo do równego
traktowania i swobodnego poruszania sie osób.
Jednakże, jakie znaczenie ma obywatelstwo europejskie,
jeśli pracownicy są dyskryminowani ze względu na swoje pochodzenie
(wyjątkiem są kraje, które otworzyły swoje rynki pracy)? Taki
podział rynków pracy jest niekorzystny dla obywateli i znacząco
osłabia wizerunek Unii. Z tego typu niepełnowartościowym
obywatelstwem europejskim, UE może odnieść tylko częściowy sukces,
dzięki takim programom jak: Rok Mobilności Pracowników (2006), Rok
Równych Szans dla Wszystkich (2007) czy Rok Międzykulturowego
Dialogu (2008).
W swoich najnowszym raporcie ECAS przedstawia następujące
zalecenia:
1. Zakończenie okresów przejściowych
Skoro okresy przejściowe dotyczące rozszerzenia UE w 2004
roku są stopniowo wycofywane, to nowe, dotyczące Bułgarii i Rumunii
nie mają uzasadnienia. Wnioski z raportu są następujące: “Kraje
docelowe sa atrakcyjne z powodów ekonomicznych, kulturalnych,
językowych i historycznych (biorąc pod uwagę historie migracji).
Inne kraje członkowskie, niezależnie od tego czy otworzyły czy też
zamknęły swe rynki pracy nie stanowią znaczącego celu migracji”.
ECAS ma nadzieję, ze Komisja Europejska w swym tegorocznym raporcie
wyrazi negatywny pogląd na istnienie okresów przejściowych dla
dwóch nowych krajów członkowskich i zarekomenduje ich
usuniecie.
2. Utworzenie usług typu “one-stop shops”
(wielofunkcyjnych serwisów „pod jednym dachem”) dla
migrantów
Ten pomysł popiera nie tylko ECAS, ale są to też wnioski
płynące z rozważań podjetych podczas Europejskiego Roku Mobilności
Pracowników. Idea ta dotyczy dostepu do informacji, doradztwa i
pomocy w rozwiązywaniu problemów osobom zainteresowanym migracją
zarobkową. Tego typu usługi należy utworzyć w oparciu o lokalne
partnerstwa i powinny one szczególnie służyć migrantom w
przygotowaniach do wyjazdu, integracji w kraju pobytu i powrocie do
domu, ponieważ 80% problemów może być rozwiązanych jeszcze przed
wyjazdem. Raport wskazuje również na to, że większość migracji
zarobkowych odbywa się w krótkim okresie czasu. Problemem jest
tworzenie zbyt wielu, konkurencyjnych wobec siebie usług typu
“one-stop shops”, włączając w to Komisję Europejską, gdzie tego
typu serwisy powinny być ze sobą połączone.
3. Egzekwowanie prawa europejskiego i
krajowego
Problemy, z którymi borykają się migranci nie wymagają
zmiany dotychczasowego prawa, ale egzekwowania praw, które są już
ustanowione. Komisja Europejska powinna przewodzić tej akcji, nie
tylko poprzez uruchamianie procedur o naruszanie prawa
wspólnotowego, ale także poprzez modernizację i znaczące
przyspieszenie procesu składania skarg, jak i ustanowienie
obowiązkowych limitów czasowych, by efektywnie rozwiązywać tego
typu problemy. W tym samym czasie, kraje członkowskie powinny być
zachęcane do wzmacniania praw pracowniczych, by zapobiegać
eksploatacji pracowników.
4. Korzystanie z polityki spójności i instrumentów
Europejskiego sąsiedztwa przy zarządzaniu migracją
Projekty pilotażowe Roku Mobilności Pracowników i innych
programów dowodzą jak partnerstwa na duża skalę mogą pomóc przy
rozwiązywaniu problemów migracji. Niektóre problemy, z którymi
borykają się społeczeństwa i indywidualni migranci– zatrzymywanie
paszportów w Rumunii, straszenie masowymi wydaleniami z Włoch, czy
opuszczone przez swych rodziców dzieci w Mołdawii - pokazują
niedopuszczalne oblicze migracji i jako takie nigdy nie powinny
mieć miejsca. Dzięki funduszom spójności i instrumentów sąsiedztwa,
Unia Europejska posiada odpowiednie środki, których część powinna
być wykorzystana do zarządzania migracją.
5. Więcej debat i badań
ECAS zaleca, by raport ten, opisujący sytuacje we
wszystkich 27 krajach członkowskich był zachętą do dalszych badan,
których dziś brakuje. Badania te powinny analizować fenomen
migracji wewnątrz Unii z perspektywy porównawczej. Powinny one
również pomóc w zwalczaniu powszechnie znanych mitów i obaw
związanych z migracja, a z drugiej strony być rzetelną podstawą do
kształtowania państwowych regulacji prawnych. Ostatnie rozszerzenie
strefy Shengen do 24 krajów sugeruje, że więcej uwagi powinno się w
przyszłości poświęcać relacjom między migracją wewnątrz UE i
migracją zewnętrzną, w szczególności UE z krajami
sąsiedzkimi.
Raport ten został przedstawiony na konferencji, która
odbyła się 15 stycznia tego roku w Strasburgu. Spotkanie to
poprowadził poseł do Parlamentu Europejskiego Jean Lambert. ECAS ma
nadzieje, że raport ten skłoni Parlament Europejski do działania i
zainicjuje dalsze debaty dotyczące tej problematyki.
Kontakt:
Tony Venables, ECAS Director,
tel: +32 (0) 477 206 706
t.venables@ecas.org
tel: +32 (0) 477 206 706
t.venables@ecas.org
Jean Lambert MEP
Green Party MEP for London
tel: +33 (0) 3 88 1 75507
jean.lambert@europarl.europa.eu
Green Party MEP for London
tel: +33 (0) 3 88 1 75507
jean.lambert@europarl.europa.eu
Ewelina Daniel
Project Coordinator
tel: +32 2 548 04 92
e.daniel@ecas.org
Project Coordinator
tel: +32 2 548 04 92
e.daniel@ecas.org
Ten tekst został nadesłany do portalu. Redakcja ngo.pl nie jest jego autorem.
Teksty opublikowane na portalu prezentują wyłącznie poglądy ich Autorów i Autorek i nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Podobnie opinie, komentarze wyrażane w publikowanych artykułach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.