Publicystyka - ngo.pl

Przypomnijmy najważniejsze dane: 45% organizacji opiera się tylko i wyłącznie na pracy społecznej, 20% zleca płatną pracę, ale tylko sporadycznie, a 35% (czyli około 24 tysięcy organizacji) posiada stałych, regularnych pracowników. Te ostatnie dysponują przeciętnie czterema pracownikami. Ta liczba jest jednak zróżnicowana w zależności od branży sektora. Największą liczbą pracowników (przeciętnie 6 osób) dysponują organizacje zajmujące się usługami socjalnymi i pomocą społeczną, 5 pracowników mają stowarzyszenia i fundacje działające w ochronie zdrowia oraz organizacje działające na rzecz edukacji i wychowania, a 4 zajmujące się rozwojem lokalnym. Najmniej liczne są zespoły organizacji sportowych oraz kulturalnych. W tych branżach przeciętne stowarzyszenie lub fundacja zatrudniająca pracowników dysponuje 3 osobami.

Kim są osoby zatrudnione w sektorze pozarządowym? Jeżeli spojrzymy na zespół pracowników przeciętnej organizacji pozarządowej okaże się, że jego większość (66%) stanowią osoby w średnim wieku (30-60 lat). Osoby poniżej 30. roku życia to przeciętnie 21% zespołu, a pracownicy powyżej 60. roku życia – 13%.

W typowej organizacji pozarządowej przeważająca część zespołu pracowników (59%) to kobiety. Najbardziej sfeminizowanymi branżami sektora pozarządowego są „usługi socjalne i pomoc społeczna” (przeciętnie 75% kobiet w zespole) oraz „ochrona zdrowia” (70%). Najbardziej „męskie” są natomiast organizacje działające w obszarze sportu, turystyki, rekreacji oraz hobby. Kobiety stanowią tam 36% zespołu pracowników przeciętnej organizacji.

Osoby zatrudnione w sektorze pozarządowym cechuje dobre wykształcenie. W typowej organizacji aż 70% zespołu pracowników posiada wyższe wykształcenie. Najlepiej wykształcone zespoły mają organizacje zajmujące się rozwojem lokalnym (przeciętnie 81% pracowników z wykształceniem wyższym) oraz kulturą i sztuką (79%). Na drugim biegunie plasują się organizacje „sportowe”, w których wykształcenie wyższe posiada przeciętnie 61% członków zespołu.

W przeciętnym stowarzyszeniu lub fundacji posiadającej zespół pracowników, niemal jedna trzecia (31%) jego członków rozpoczynała swoją zawodową przygodę z organizacją od wcześniejszego wolontariatu na jej rzecz. Dla 15% członków zespołu praca w tej organizacji jest pierwszym zawodowym zajęciem w życiu.

Jeżeli w przeciętnej organizacji 85% zespołu pracowników było wcześniej zatrudnionych w innym miejscu, to ciekawe wydaje się pytanie o to, skąd przyszli do organizacji. Może to mieć istotny wpływ dla kultury organizacyjnej oraz kompetencji, które ze sobą przynieśli do nowego miejsca pracy. Niestety trudno jest wskazać jedno dominujące źródło, z którego trafiają do organizacji pozarządowych pracownicy. Można pokusić się jednak o stworzenie pewnej hierarchii: najczęściej ich poprzednim miejscem pracy były firmy lub przedsiębiorstwa prywatne, rzadziej urzędy lub instytucje publiczne, a jeszcze rzadziej inne organizacje pozarządowe. Jest to jednak raczej nie tyle specyfika organizacji, co raczej efekt potencjału zatrudnienia w poszczególnych sektorach. Najwięcej Polaków pracuje bowiem właśnie w sektorze firm i przedsiębiorstw, mniej w sferze budżetowej, najmniej w organizacjach.

Ważne jest także pytanie o podejście osób zatrudnionych w organizacjach do obowiązków, które w nich wykonują. Ile jest w ich pracy misji i poświęcenia dla pewnej idei? Jak traktują swoje zadania – jak służbę społeczeństwu czy też jako normalne obowiązki zawodowe? Istnieje bardzo wiele motywacji, które kierują osobami podejmującymi pracę w sektorze pozarządowym: od chęci znalezienia jakiegokolwiek zajęcia zawodowego, przez chęć rozwoju, znalezienia ciekawej pracy, aż po zaangażowanie na rzecz wspólnego dobra i „społecznikowską” postawę. W pewnym uproszczeniu można więc uznać, że praca w organizacji mieści się dla wykonujących ją osób gdzieś na kontinuum pomiędzy misją a normalnymi obowiązkami zawodowymi.

Liderzy i liderki zapytani o rozumienie pracy przez pracowników ich organizacji w 28% przypadków są zdania, że na ogół jest ona traktowana jako normalne zajęcie zawodowe. 44% uważa natomiast, że ich pracownikom bliżej do modelu traktowania pracy jako misji.

To zróżnicowanie widać także w opiniach samych pracowników. Są tacy, dla których misja jest bardzo ważna, a wynagrodzenie związane z pracą jest zaledwie dodatkiem, co widać w wypowiedzi jednego z nich:

Ale są również tacy, którzy wykonywane obowiązki uznają za normalną pracę zawodową. Warto podkreślić, że nie przeszkadza im to w byciu dobrymi i sumiennymi pracownikami, wykonującymi w profesjonalny sposób swoje zadania. Jeden z pracowników podkreśla:

W przeciętnej organizacji posiadającej pracowników, niemal jedna trzecia z nich zaczynała przygodę z nią od wolontariatu na jej rzecz.