Kto ma władzę, ten odpowiada: Przed sponsorem odpowiada cała organizacja
Sponsor lub donator mający zastrzeżenia do tego, jak fundacja lub stowarzyszenie zrealizowała wniosek i wydała pieniądze jej przekazane, może domagać się ich zwrotu. W praktyce problem musi rozwiązać zarząd, ale odpowiedzialność za to ponosi cała organizacja.
Organizacja,
która została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym, jest
osobą prawną i jako taka za swoje zobowiązania ponosi
odpowiedzialność majątkową.
Dotacje są
zazwyczaj przekazywane organizacji na podstawie umowy, w której
określa się jakie są zobowiązania organizacji (czyli co musi
zrobić, na co może wydać otrzymywane pieniądze). Jeżeli organizacja
nie dotrzyma warunków umowy, sponsor lub donator może domagać się
naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego
wykonania zobowiązania. Ponadto – jeżeli umowa to przewiduje – może
także poprosić o zwrot całości lub części udzielonego
dofinansowania.
Odpowiada ten, kto dostał dotację
Udzielający
dotacji będzie kontaktował się oczywiście z zarządem organizacji i
od niego domagał się prawidłowego rozliczenia dotacji. Trzeba
jednak pamiętać, że dotacja została udzielona organizacji, a nie
zarządowi i w wypadku konieczności zwrotu pieniędzy lub zapłaty
odszkodowania czy kary, żądanie to będzie skierowane do
organizacji, a nie tylko do zarządu. Co za tym idzie – pieniądze na
pokrycie tych żądań będą pochodziły z majątku organizacji, a nie z
majątku członków zarządu. Sponsor nie może domagać się
odszkodowania od członków zarządu organizacji.
Jeśli jednak
członkowie organizacji uznają, że organizacja straciła dotację,
zapłaciła odszkodowanie lub została ukarana finansowo (czyli
poniosła szkodę) przez nieprawidłowe postępowanie członków zarządu
– mogą wystąpić przeciwko członkom zarządu o odszkodowanie lub
nawet złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. W praktyce
będzie to możliwe dopiero po zmianie zarządu.
Jeżeli organizacja nie ma pieniędzy…
…to dotacji
nie zwróci. Sponsor może dochodzić zwrotu pieniędzy przed sądem.
Jeżeli zapadnie korzystny dla niego wyrok – może przekazać sprawę
komornikowi. Komornik będzie próbował odzyskać od organizacji
zasądzoną kwotę wraz z odsetkami np. poprzez zajęcie rachunku
bankowego, zajęcie komputerów, mebli, samochodów itp. (ruchomości),
zajęcie lokalu będącego własnością organizacji (nieruchomości).
Jeżeli
organizacja nie ma żadnego majątku nadającego się do egzekucji,
komornik umorzy postępowanie i sponsor nie odzyska pieniędzy.
Negatywną konsekwencją dla organizacji będzie utrata wiarygodności,
a w pewnych wypadkach nawet jej likwidacja (np. fundacja bez
majątku nie może istnieć) lub ogłoszenie jej upadłości. W skrajnych
wypadkach, np. gdy za pieniądze z dotacji członek zarządu
wyremontował sobie mieszkanie, może wchodzić w grę odpowiedzialność
karna członka zarządu.
***
Już za tydzień, w następnym odcinku cyklu "Kto ma władzę, ten
odpowiada" o odpowiedzialności podatkowej. Zapraszamy - nie przegap
tych ważnych informacji!
Celem cotygodniowego cyklu artykułów "Kto ma władzę, ten odpowiada" jest przybliżenie problematyki dotyczącej odpowiedzialności członków władz organizacji pozarządowej. Odpowiedzialności związanej z działalnością na rzecz organizacji oraz podejmowanymi decyzjami w ramach sprawowanych funkcji we władzach organizacji. Powyższa tematyka jest bardzo słabo opisana w dostępnej literaturze. Tymczasem odpowiedzialności członków zarządu spółek prawa handlowego poświęconych zostało wiele opracowań i monografii. Należy mieć świadomość, iż wobec profesjonalizacji organizacji pozarządowych działają one niekiedy równie dynamicznie i szeroko jak podmioty utworzone w oparciu o przepisy Kodeksu spółek handlowych. Naszym zamiarem jest przedstawienie potencjalnych zagrożeń, jakie związane są z prowadzeniem organizacji, tak aby umożliwić uniknięcie ewentualnych nieprzyjemności. Bycie we władzach to nie tylko większa możliwość wpływania na losy organizacji, ale także większe obowiązki i odpowiedzialność.
Artykuł powstał w ramach projektu "Dobrze poinformowany obywatel - aktywny obywatel" współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Programu Środki Przejściowe 2004.
Niniejszy dokument został opublikowany dzięki pomocy finansowej Unii Europejskiej. Poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają w żadnym razie oficjalnego stanowiska UE.