Publicystyka - ngo.pl

Archiwum
W tej dziedzinie zeszły rok stał pod znakiem konsultacji Narodowego Planu Rozwoju i wynikających z niego sektorowych i regionalnych programów operacyjnych. Jednak z dzisiejszej perspektywy konsultacje te wydają się być po prostu elementem archiwum przygotowania dokumentów programowych na lata 2007-2013 - archiwum, do którego sięga się co jakiś czas, ale które nie stanowi już podstawy dla dalszych prac - ponieważ wraz ze zmianą rządu pojawiła się także nowa koncepcja, nowy układ dokumentów i nowy pomysł na konsultacje.
Szczegółowe informacje o konsultacjach zeszłorocznych

Współczesność
W ramach tej nowej koncepcji postanowiono zrezygnować z opracowania ostatecznej wersji Narodowego Planu Rozwoju oraz zmniejszyć liczbę programów operacyjnych (poprzednio zakładano, że będzie 16 programów regionalnych i 15 ogólnopolskich). Prace w nowopowstałym Ministerstwie Rozwoju Regionalnego skoncentrowały się najpierw na przygotowaniu projektu Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, jednak od początku zapowiadano, że uwagi zebrane w wyniku konsultacji społecznych projektu NPR-u zostaną uwzględnione i że wysiłek wielu partnerów społecznych i samorządowców zostanie w ten sposób wykorzystany. Projekt NSRO został przyjęty 14 lutego 2006 r. przez Radę Ministrów i od tamtej pory jest przedmiotem konsultacji społecznych, które potrwają do maja. W międzyczasie podjęto także decyzję o zmianie nazwy samego dokumentu na Narodowa Strategia Spójności (NSS). W projekcie NSS opisano planowany układ programów operacyjnych. Wynika z niego, że w latach 2007-2013 w Polsce realizowanych będzie szesnaście programów regionalnych, zarządzanych przez samorządy poszczególnych województw oraz programy ogólnopolskie, zarządzane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego:

• Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko;
• Program Operacyjny Kapitał Ludzki;
• Program Operacyjny Konkurencyjna Gospodarka;
• Program Operacyjny Pomoc Techniczna
• Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej;
• Programy Europejskiej Współpracy Transgranicznej.

Podobnie jak w wypadku projektów zeszłorocznych, także teraz
wszystkie te dokumenty musza być poddane konsultacjom społecznym,
do uczestnictwa w których zaproszone są także organizacje
pozarządowe.

Co wiadomo o obecnych konsultacjach?
Za przeprowadzenie konsultacji społecznych Narodowej Strategii Spójności odpowiada Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Przebiegają one kilkutorowo. Po pierwsze każdy zainteresowany, czy to podmiot instytucjonalny (np. organizacja pozarządowa) czy pojedynczy obywatel może przesłać swoją pisemną opinię na temat NSS na adres nss@mrr.gov.pl

Ponadto Ministerstwo planuje zorganizować kilka spotkań tematycznych. Odbyła się już konferencja na temat roli sektora bankowego w absorpcji Funduszy Strukturalnych w latach 2007-2013. W kwietniu planowane są jeszcze ponoć spotkania konsultacyjne dotyczące m.in. wsparcia tworzenia nowych miejsc pracy oraz przeciwdziałania bezrobociu, kapitału ludzkiego, ochrony środowiska, kultury i turystyki. Ich celem ma być przede wszystkim zebranie opinii na temat samego projektu NSS, ale także rozpoczęcie debaty na temat poszczególnych projektów programów operacyjnych, które będą już gotowe do tego czasu. Wszelkie informacje o tych spotkaniu znajdą się na stronie www.nss.ngo.pl, która stanowić ma pomoc dla wszystkich organizacji pozarządowych chcących wziąć aktywny udział w konsultacjach dokumentów programowych.

Trzecim istotnym elementem konsultacji jest seria szesnastu regionalnych konferencji, za których organizacje odpowiadają poszczególne urzędy marszałkowskie. W spotkaniach tych oprócz władz województwa, uczestniczą także przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, którzy każdorazowo prezentują założenia projektu NSS. Zgodnie z założeniami na tego rodzaju konferencje zapraszani powinni być także przedstawiciele środowisk ekspercko-naukowych, samorządów wszystkich szczebli, partnerów społeczno-gospodarczych, w tym organizacji pozarządowych oraz parlamentarzyści z danego regionu. Spotkania mają także służyć zaprezentowaniu projektów regionalnych programów operacyjnych i dyskusji na ich temat. Szczegółowe informacje o tych spotkaniach sukcesywnie będą się pojawiały na stronie www.nss.ngo.pl, ale już teraz wiadomo jak wygląda ich ogólny harmonogram:

• 10.04.2006 - województwo lubelskie
• 13.04.2006 - województwo dolnośląskie
• 20.04.2006 - województwo warmińsko-mazurskie
• 20.04.2006 - województwo śląskie
• 21.04.2006 - województwo pomorskie
• 21.04.2006 - województwo opolskie
• 24.04.2006 - województwo kujawsko-pomorskie
• 24.04.2006 - województwo łódzkie
• 10.05.2006 - województwo małopolskie
• 10.05.2006 - województwo lubuskie
• 11.05.2006 - województwo świętokrzyskie
• 11.05.2006 - województwo podlaskie
• 12.05.2006 - województwo podkarpackie
• 12.05.2006 - województwo mazowieckie

Natomiast konkretnych informacji o konsultacjach projektów ogólnopolskich programów operacyjnych brakuje nadal. Jedyne, które już trwają dotyczą projektu Programu Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej. Informacje na ich temat można znaleźć na stronie www.funduszestrukturalne.gov.pl/nss.

Co z tą wiedzą zrobić?
Z dotychczasowych prac nad dokumentami programowymi na lata 2007-2013 i ich konsultacji wynika, że trudno być tu czegokolwiek pewnym. Jednak pewne rzeczy pozostają niezmienne – dokumenty programowe służące wydatkowaniu pieniędzy z Funduszy Strukturalnych muszą zostać przygotowane, skonsultowane i przedstawione Komisji Europejskiej. Problem polega na tym, że wszystko trwa strasznie długo i nabiera charakteru politycznego kosztem merytorycznego. Rodzi się też obawa, że w konsekwencji znowu decyzje w najważniejszych kwestieach (np. system wdrażania) będą podejmowane na chybcika, w ostatniej chwili.

Obecny proces konsultacji dokumentów programowych jest na razie
daleki od ideału – przeważają bierne metody na czele z najprostszym
wywieszeniem dokumentu na stronie internetowej, ale i tak wydaje
się, że warto wykorzystać ten czas. Nadal warto i trzeba sprawdzić
czy zaproponowany w nich sposób wydatkowania środków służących
rozwojowi Polski jest słuszny i odpowiadający realnym potrzebom,
także organizacji pozarządowych. Efekty tego sprawdzana warto i
trzeba wyrazić w konsultacjach. Można swoje opinie przesłać
pisemnie. Trzeba też jednak trzymać rękę na pulsie i sprawdzać
kiedy i gdzie odbywają się spotkania konsultacyjne (także w
regionach), a potem najzwyczajniej w świecie przychodzić na nie i
zabierać głos w dyskusji. Po to właśnie są te konsultacje i trzeba
to wykorzystać. Ten rodzaj presji sprawić może bowiem, że i same
konsultacje i zgłoszone w ich trakcie uwagi zostaną potraktowane
poważniej.