'Obcy wśród swoich – doświadczenie XX wieku' - pod tym hasłem przebiegał IV konkurs Fundacji Batorego i Ośrodka Karta. W poniedziałek poznaliśmy jego laureatów.
W poniedziałek 10 czerwca na Zamku Królewskim w Warszawie rozdano nagrody w konkursie historycznym „Historia bliska”, adresowanym do młodzieży z gimnazjów i szkół średnich. Konkurs ten włączony jest w sieć konkursów historycznych EUROSTORY, odbywających się w całej Europie. W Polsce zorganizowały go Fundacja im. Stefana Batorego, która była fundatorem nagród oraz Fundacja Ośrodka KARTA.
W konkursie brało udział 288 szkół z 165 miejscowości. Nadesłano 231 prac zespołowych i 242 indywidualne. Co czwartą pracę napisali uczniowie gimnazjów. Jury wyróżniło nagrodami pieniężnymi i książkami 240 uczniów. Nagrodzeni zostali także nauczyciele i opiekunowie młodych naukowców za wkład w czuwanie nad pracą badawczą swoich podopiecznych.
Młodzi lidzie pojęcie obcości zrozumieli bardzo szeroko. Pisali o sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych (pojawiały się prace o ludności romskiej, żydowskiej, niemieckiej, białoruskiej, kazaskiej, Łemkach). Przestawiali stosunki religijne (grekokatolicy, Świadkowie Jehowy, ewangelicy, staroobrzędowcy). Rozważali takie kwestie społeczne, jak małżeństwa mieszane, polskie rodziny niemieckiego pochodzenia. Poruszali problemy ludzi niepełnosprawnych, bezdomnych, osób starych czy homoseksualistów.
Autorzy często poszukiwali informacji w swoim najbliższym otoczeniu, pisali prace nawet na podstawie losów własnych rodzin. Rozmawiali z przedstawicielami starszego pokolenia ich o przeżyciach lub szukali zachowanych do dziś śladów przeszłości.
I nagroda indywidualna przypadła Dawidowi Jóźwickiemu za pracę pt. „W poszukiwaniu tożsamości Górnego Śląska” opisującą cztery biografie z polsko-niemieckiego pogranicza. II nagrodę indywidualną otrzymał Tomasz Barczak za pracę o Stanisławie Zagajewskim z Włocławka, artyście-rzeźbiarzu, który będąc jednocześnie wizytówką miasta, żyje poza społeczeństwem. III nagroda indywidualna trafiła do Barbary Mitosek za pracę o współżyciu społeczności polsko-żydowskiej w Kazimierzu nad Wisłą w okresie przed i w czasie wojny oraz do Tomasza Borkowskiego za pracę opisującą relacje polsko-żydowskie w całym XX wieku.
I nagrodą zespołową jury nagrodziło film wideo, który był próbą odtworzenia historii Żydów w Wyszkowie w XX wieku pracę pt. „Polska – ojczyzna czy obczyzna?” o repatriacji, aklimatyzacji i życiu Polaków z Kazachstanu w województwie zachodniopomorskim po roku 1989. II nagrodą zespołową wyróżniono pracę pokazującą sytuację narodowościową powojennego Głogowa oraz pracę pt. „Dla wszystkich starczy miejsca pod wielkim dachem nieba” mówiącą o obecności Żydów w Szczecinie po II wojnie światowej do dnia dzisiejszego. III nagrodą zespołową wyróżniono aż 11 prac. Ich tematyka dotyczyła m. in.: internowanych w czasie stanu wojennego, ludności białoruskiej na Podlasiu, problemu bezdomności w obecnym społeczeństwie, Ukraińców deportowanych na ziemie zachodnie po akcji „Wisła”, stosunków polsko-niemieckich, obecnej sytuacji harcerstwa, relacji między katolikami a ewangelikami na Podhalu.
Na zakończenie uroczystości jury podało temat następnej edycji konkursu. W przyszłym roku będzie to: „Ludzie w ruchu – migracja, awans, degradacja społeczna 1914-1989”.
Źródło: inf. własna
