Publicystyka - ngo.pl

Unia Europejska – szczególnie w dobie kryzysu – musi zmobilizować się i wspierać w sposób przewidywalny, odpowiedzialny i partnerski ludzi w krajach rozwijających się. Sytuacja jest na tyle poważna, że ten problem musi być przez polityków traktowany priorytetowo. Polska również może włączyć się do światowej walki z ubóstwem, ale tylko wtedy, jeśli będzie wiarygodnym partnerem we współpracy na rzecz rozwoju – mówi Aleksandra Antonowicz,
współautorka części raportu dotyczącej Polski.

Wydawcą opublikowanego dziś raportu jest CONCORD –
międzynarodowa federacja reprezentująca ponad 1600 europejskich
organizacji pozarządowych, które w swoich działaniach wspierają
społeczeństwa krajów rozwijających się. W przygotowaniu publikacji
wzięły udział również polskie NGOs skupione w Grupie Zagranica,
koalicji 49 organizacji pozarządowych zaangażowanych w
międzynarodowe działania na rzecz rozwoju. Raport podsumowuje
wsparcie dla krajów rozwijających udzielone w 2008 roku przez
Komisję Europejską i państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym
także przez Polskę.

Pomoc udzielana przez Komisję Europejską i państwa członkowskie w ubiegłym roku wynosiła 59% całej światowej pomocy. To jednak wciąż mniej, niż wynika ze złożonych obietnic. Ponadto wiele krajów zawyża dane, uwzględniając w statystykach redukcję zadłużenia czy kredyty eksportowe – a te pieniądze nigdy nie docierają do krajów najuboższych – mówi Jasmine Burnley z biura
CONCORD w Brukseli.

Autorzy raportu przewidują, że jeśli obecny trend się utrzyma, większość krajów Unii Europejskiej nie będzie w stanie spełnić podjętych zobowiązań. Zgodnie z międzynarodowymi
deklaracjami, których sygnatariuszem jest także Polska, do 2010
roku kraje „starej piętnastki” powinny przeznaczać na pomoc
rozwojową 0,51% procent swojego dochodu narodowego brutto, a nowi
członkowie UE – 0,17% DNB.

W 2008 roku polska pomoc dla krajów rozwijających się – w
przeciwieństwie do tendencji z poprzednich lat – zmniejszyła się i
wynosiła jedynie 0,08% produktu krajowego brutto, zamiast
prognozowanych 0,12% PKB. W 2010 r., zgodnie z podjętymi
zobowiązaniami, nasz kraj powinien przeznaczać na pomoc rozwojową
0,17% PKB – czyli ponad dwa razy więcej niż obecnie. Oczekiwany
wzrost będzie bardzo trudno osiągnąć, zważywszy na fakt, że wydatki
na pomoc planowane są w cyklu jednorocznym. Powoduje to
nieprzewidywalność działań Polski w zakresie pomocy rozwojowej i
ogranicza wiarygodność naszego kraju na forum międzynarodowym.
Brakuje uregulowań prawnych w zakresie współpracy rozwojowej.
Raport apeluje o poparcie ze strony rządu i parlamentu dla
dyskutowanej od kilku lat ustawy o współpracy rozwojowej, która
umożliwiłaby wieloletnie planowanie, co sprawi, że polska pomoc
będzie mogła stać się realnym narzędziem we wspieraniu
biedniejszych partnerów.

Podczas gdy ludzie w krajach rozwijających się walczą ze skutkami kryzysu finansowego, jest szczególnie ważne, aby polska pomoc docierała tam, gdzie potrzeby są największe, i aby nie była hamowana budżetowaniem rocznym. Doświadczenie innych krajów pokazuje, że środki na pomoc są najskuteczniej wydawane wtedy, gdy o ich przeznaczeniu decydują sami odbiorcy, a ich wpływ na rozwój jest systematycznie kontrolowany i oceniany – mówi Marcin
Wojtalik z Instytutu Globalnej Odpowiedzialności.

Dlatego Polska powinna wywiązać się nie tylko z obietnicy
przekazywania 0,17% PKB na pomoc w 2010 r., lecz także zwiększyć
skuteczność pomocy i to od zaraz – aby spełniać międzynarodowe
standardy ustalone w takich dokumentach, jak m. in. Paryska
deklaracji na temat efektywności pomocy z 2005 r. i Program Działań
z Akry przyjęty w 2008 r.

Bliższe informacje o współpracy rozwojowej, polskiej pomocy zagranicznej i raporcie CONCORD:

• Aleksandra Antonowicz (Polska Zielona Sieć): tel. +48 91 8803872, +48 601325242, email: ola@globalnepoludnie.pl
• Marta Pejda (Grupa Zagranica): +48 22 5360216, +48 608506893, email: marta@zagranica.org.pl
• Katarzyna Staszewska, Marcin Wojtalik (Instytut Globalnej Odpowiedzialności): tel. +48 22 3895089, email: igo@igo.org.pl

W raporcie zawarte są także postulaty dotyczące Polski.

Polskie organizacje pozarządowe wzywają Rząd RP, aby:

• wprowadził ustawę o pomocy rozwojowej, opierającą się na zasadach własności, wiarygodności i przejrzystości, zapewniającą wieloletni system finansowania projektów pomocowych;
• opracował całościową strategię współpracy rozwojowej, akcentując kwestię równouprawnienia płci jako jednego ze wskaźników jakości pomocy;
• udostępniał wszelkie informacje na temat przebiegu polskich działań pomocowych obywatelom polskim, jak również obywatelom krajów-biorców;
• konsultował podział i przeznaczenie środków pomocowych z polskimi organizacjami pozarządowymi oraz ich partnerami z krajów-biorców;
• wypracował krajowe strategie działania dla krajów priorytetowych polskiej pomocy rozwojowej, w konsultacji z rządowymi oraz pozarządowymi podmiotami w tych krajach;
• promował wiarygodność i odpowiedzialność poprzez stworzenie niezależnego systemu ewaluacji udzielanej pomocy

Global Economic Prospects 2009 forecast update