Publicystyka - ngo.pl

Niektórzy twierdzą, że problem krzywdzenia dzieci jest tak stary jak świat… Chociaż statystyki pokazują, iż ofiarami przemocy są głównie kobiety, wydaje się, iż to właśnie dzieci najczęściej doznają okrucieństwa. Dzieci nie wiedzą jednak, jak to zmienić i sporadycznie szukają pomocy, ukrywając swoją tragedię.

Przemoc wobec dziecka to wyrządzona nieprzypadkowo, bądź w skutek zaniedbania lub bezczynności, krzywda, której można było zapobiec. Krzywda ta łamie prawa dziecka i zakłóca jego optymalny rozwój, hamując potencjalne możliwości oraz naturalne dążenie człowieka do samorealizacji.

Chociaż rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowania dzieci, przemoc wobec najmłodszych nierzadko występuje właśnie w rodzinie, w której dziecko, jeśli funkcjonuje ona prawidłowo, powinno czuć się najbezpieczniej. Przemoc wobec dzieci to stosowanie kar cielesnych, zadawanie cierpień psychicznych i inne formy poniżania dziecka. Sprawcami przemocy wobec dzieci często są bliskie mu osoby, także rodzice. Przemoc wobec dzieci nie jest powiązana ze statusem społecznym, czy materialnym rodziny, może zdarzyć się w każdym środowisku.

Rozpoznawanie symptomów przemocy wobec dzieci jest konieczne, by móc ochronić dzieci przed krzywdzeniem i zaniedbywaniem. Występowanie pojedynczego objawu nie jest dowodem na to, że dziecko doświadcza krzywdzenia. Jeśli jednak symptom powtarza się, bądź kilka objawów występuje jednocześnie, możliwe jest, że mamy do czynienia z przemocą wobec dzieci. Podejrzenie, że dziecko doświadcza przemocy jest szczególnie uzasadnione, gdy z objawami u dziecka współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów.

Przemoc fizyczna to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. To np.: bicie, szarpanie, popychanie, rzucanie przedmiotami, itp. Przemocą będzie również bicie dziecka „dla jego dobra", „żeby się lepiej uczył", „żeby się słuchał", „żeby posprzątał". To znaczy, że nawet, jeśli za zadaniem bólu kryje się intencja wsparcia lub przyspieszenia rozwoju dziecka, mamy do czynienia z przemocą (istnieją bardziej skuteczne, nie krzywdzące metody, niż np. bicie, do zachęcenia dziecka by sprzątnęło pokój). Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.

U dziecka: - ma widoczne obrażenia ciała (poparzenia, ugryzienia, siniaki, złamania kości), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić; - boi się rodzica lub opiekuna; - wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła; - podawane przez nie wyjaśnienia dotyczące ran i siniaków wydają się nieprawdopodobne.

U rodzica lub opiekuna: - podaje sprzeczne lub nieprzekonujące wyjaśnienia obrażeń dziecka; - bądź w ogóle odmawia wyjaśnień; - mówi o dziecku w negatywny sposób, na przykład używając określeń takich jak „idiota”, „głupi”, „gówniarz”; - poddaje dziecko surowej fizycznej dyscyplinie; - nadużywa alkoholu lub narkotyków.

Zaniedbywanie to niezaspokajanie podstawowych potrzeb dziecka, takich jak właściwe odżywianie, ubieranie, ochrona zdrowia, edukacja, i tak ważnych dla dziecka jak poczucie bezpieczeństwa, doświadczanie miłości i opieki. Dziecko zaniedbywane uczy się, że nie jest ważne i cenne.

Na co zwrócić uwagę?

U dziecka: - często jest nieobecne w szkole lub przedszkolu; - kradnie jedzenie bądź pieniądze kolegom, - żebrze; - nie otrzymuje potrzebnej mu opieki medycznej, szczepień, okularów; - jest często brudne, nieprzyjemnie pachnie; - często jest ubrane nieodpowiednio do pogody; - nadużywa alkoholu lub narkotyków; - popełnia czyny niezgodnie z prawem, takie jak akty wandalizmu czy kradzieże.

U rodzica lub opiekuna: - nie interesuje się losem dziecka; - jest apatyczny lub pogrążony w depresji; - nadużywa alkoholu lub narkotyków

Przemoc emocjonalna to celowe zachowania dorosłych wobec dzieci, które powodują znaczące obniżenie możliwości prawidłowego rozwoju dziecka np.: wyzwiska, groźby, szantaż, straszenie, poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, emocjonalne odrzucenie, odpychanie dziecka, nadmierne wymagania nieadekwatne do wieku i możliwości dziecka, niszczenie ważnych dla niego rzeczy lub zwierząt, nieposzanowanie granic prywatności, itp. Szczególnie trwałe ślady pozostawia po sobie przemoc ze strony osób ważnych dla rozwoju dziecka, zwłaszcza rodziców.

Na co zwrócić uwagę?

U dziecka: - zachowuje się w sposób nieadekwatny do wieku (w sposób zbyt dorosły bądź zbyt infantylny); - wykazuje zaburzenia jedzenia (niedojada, nadmiernie się objada, wymiotuje); - jest opóźnione w rozwoju fizycznym bądź emocjonalnym; - moczy się bądź zanieczyszcza kałem; - samookalecza się; - ma problemy ze snem, nocne koszmary, boi się chodzić spać;

U rodzica lub opiekuna: - ciągle obwinia, poniża i strofuje dziecko; - nie interesuje się problemami dziecka; - faworyzuje jedno z rodzeństwa; - w oczekiwaniach i wymaganiach wobec dziecka nie bierze pod uwagę jego możliwości; - nadużywa alkoholu lub narkotyków.

Przemoc seksualna to angażowanie dziecka w aktywność seksualną przez osobę dorosłą. Wykorzystywanie seksualne dzieci odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka lub zachęcanie do dotykania sprawcy, współżycie z dzieckiem) oraz do zachowań bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie, rozbieranie się, uwodzenie, świadome czynienie dziecka świadkiem aktów płciowych, zachęcanie do rozbierania się). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas.

Na co zwrócić uwagę?

U dziecka: - przejawia dziwne bądź niezwykłe dla swojego wieku zachowania seksualne (np. jest nadmiernie rozbudzone, dużo mówi o seksie); - jest wycofane, depresyjne; - infantylnie się zachowuje; - ma trudności w relacjach z rówieśnikami; - odmawia przebierania się w towarzystwie innych (np. przed zajęciami sportowymi); - nadużywa alkoholu lub narkotyków; - pogorszyło się w nauce, - ma trudności z chodzeniem lub siadaniem; doświadcza bólu intymnych części ciała; - jest w ciąży lub jest chore wenerycznie; - ucieka z domu; - ma nagły przypływ gotówki lub prezentów.

U rodzica lub opiekuna: - przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym z dzieckiem (np. podczas zabawy); - nadużywa alkoholu lub narkotyków; - nie utrzymuje relacji z osobami spoza rodziny; - przejawia nadopiekuńczość w stosunku do dziecka, ogranicza jego kontakty z rówieśnikami.

Wymienione zachowania rodzica lub opiekuna wzbudzają podejrzenia wykorzystania seksualnego, jeśli pojawiają się razem z symptomami występującymi u dziecka.

Wszystkie rodzaje krzywdzenia mogą być niszczące dla dziecka. Zdarza się, że emocjonalne konsekwencje przemocy są dla dziecka trudniejsze i bardziej bolesne niż fizyczne.

Jeśli:

- wciąż słyszysz płacz dziecka za ścianą;

- widzisz dziecko, które często jest posiniaczone;

- znasz dziecko, które jest zaniedbane lub zamknięte w sobie;

- jesteś świadkiem poniżania dziecka przez dorosłych;

ZAREAGUJ! Nie bądź obojętny wobec przemocy! Dobro dziecka zależy także od Ciebie!

·        Naucz się zwracać uwagę na objawy przemocy wobec dzieci. Jeśli masz wątpliwości, porozmawiaj z kimś na temat sytuacji, która budzi Twoje podejrzenia.

·        Powiadom o swoich podejrzeniach przedszkole lub szkołę, do której uczęszcza dziecko  – powiedz pedagogowi o swoich podejrzeniach dotyczących sytuacji dziecka.

·        Możesz powiadomić ośrodek pomocy społecznej w Twojej gminie lub Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie.

·        Możesz także wysłać do sądu rodzinnego – nawet anonimowo - pismo z opisem  sytuacji. Ważne jest, aby podać w nim dane krzywdzonego dziecka i rodziny, tak aby sąd mógł podjąć interwencję.

·        Możesz powiadomić policję lub prokuraturę.

·        Możesz zadzwonić:

800-12-00-02 - Ogólnopolski Telefon Dla Ofiar Przemocy W Rodzinie "Niebieska Linia"

116 111 - Ogólnopolski Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

I jeszcze siedem powodów, dla których nie powinno się bić dzieci:

1. Bijąc – uczysz bić. Naśladownictwo i modelowanie to bardzo istotne mechanizmy psychologiczne w dziecku.

2. Bicie promuje i nasila gniew – zarówno w dziecku, jak i w rodzicu, niszczy dziecko i jego psychikę. Straty często są nieodwracalne.

3. Bicie niszczy rodzica i nierzadko skazuje go na wyrzuty sumienia do końca życia.

4. Bicie nasila się: od klapsa i szturchania do maltretowania jest krótka droga.

5. Bicie nie zmienia zachowania dziecka – wywołuje tylko strach przed oprawcą.

6. Bicie nie jest elementem dyscypliny, ale przemocą. Każdy ma prawo do życia bez przemocy.

7. Przemoc wobec dziecka jest bardzo poważnym przestępstwem, karanym więzieniem.

Materiał ukazuje się w ramach projektu „W rodzinie siła”.  Projekt ten został nagrodzony w konkursie „Wspieranie inicjatyw na rzecz wielkopolskich rodzin”, przeprowadzonym przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu. Dzięki termu projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego w ramach otwartego konkursu ofert na realizację w formie wspierania zadań publicznych Województwa Wielkopolskiego z dziedziny pomocy społecznej w 2020 roku. Projekt jest też realizowany ze środków własnych Stowarzyszenia „DZIECKO” i przy wsparciu rzeczowym PCPR w Gostyniu i dzięki pracy wolontariuszy.

Przedstawione treści wyrażają poglądy realizatora projektu i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Samorządu Województwa Wielkopolskiego.