Publicystyka - ngo.pl

Zmiana klimatu

2007 rok zdominowała kwestia zmiany klimatu. Publikacja w lutym 2007 raportu IPCC tuż po ogłoszonym w 2006 roku raporcie Sterna i przyznanie Pokojowej Nagrody Nobla dla Ala Gore i IPCC, dały impuls do szerokiej debaty na temat zmiany klimatu zakończonej konferencją ONZ na Bali w grudniu.

W ciągu roku pojawiły się kluczowe raporty ONZ, GEO-4 oraz Human Development Report, poświęcone skutkom zmiany klimatu. W czerwcu liderzy G8 zadeklarowali obniżenie o połowę emisji CO2. Posypały się również deklaracje i zobowiązania ze strony firm np. plan A firmy Marks&Spencer czy środowiskowy plan Hitachi.

W 2007 dynamicznie rozwijał się rynek odnawialnych energii, odnotowano dwucyfrowy wzrost. Wzrosło też zainteresowanie inwestorów. Dla nich powstały nowe indeksy węglowe jak Meryll Lynch Carbon Leaders Europe Index, Barclays Index oraz Voluntary Carbon Standard, który ma uwiarygodnić rynek offsetowy. Badanie „New Carbon Beta” pokazało pozytywny związek pomiędzy wynikami finansowymi a działaniami środowiskowymi.

Producenci podążyli za trendem i pojawiło się więcej produktów przyjaznych środowisku oraz pierwsze etykiety „climate change”. W Unii Europejskiej kontrowersje wzbudzały biopaliwa, a w szczególności ich wpływ na kraje rozwijające się. Okazało się również, że dobrowolne działania branżowe nie zawsze są skuteczne i Komisja Europejska zdecydowała się na uregulowanie emisji CO2 z nowych samochodów sprzedawanych na terenie Unii.

Inwestorzy na topie

Zwrócono większą uwagę na rolę inwestorów w formułowaniu zasad doboru i prowadzenia inwestycji. Na znaczeniu zyskała UNEP FI, partnerstwa pomiędzy agendą ONZ ds. środowiska a prywatnymi inwestorami; rozpoczęła się również promocja wśród inwestorów Zasad Odpowiedzialnego Inwestowania (UNPRI). Wzrosło znaczenie Equator Principles, które stały się wytycznymi dla wielu banków.

Sposób inwestowania niespójny z potrzebami społecznymi i środowiskowymi coraz częściej spotykał się z krytyką; również oczekiwania społeczne wobec instytucji inwestujących w tym zakresie rosły. W opublikowanym przez BankTrack raporcie, pokazano negatywne przykłady działań sygnatariuszy Equator Principles.

Inwestorzy indywidualni dostrzegli CSR i wzrosło zainteresowanie inwestycjami etycznymi (SRI). Od chwili przyznania Pokojowej Nagrody Nobla dla Muhammada Yunusa w 2006 roku, prawdziwy boom przeżywają mikrofinanse. Powstawały coraz to nowe inicjatywy ułatwiające inwestorom dostęp do mikrofunduszy (np. Microplace). Wraz z rozwojem produktów finansowych dla najbiedniejszych pojawiła się również idea mikroubezpieczeń.

Dotychczasowe skandale typu Enron czy Worldcom przyczyniły się do przywiązywania przez firmy i rządy większej wagi do zasad ładu korporacyjnego i przestrzegania zasad etyki w firmach. Mimo to rok 2007 dostarczył kolejnych złych przykładów. Styczeń rozpoczął się aferą korupcyjną w firmie Siemens, następnie była rezygnacja ze stanowiska Paula Wolfowiza, Prezesa Banku Światowego spowodowana promocją w strukturach instytucji swojej przyjaciółki oraz Lorda Browna, szefa BP, który podał się do dymisji po przyznaniu się do kłamstwa w sądzie na temat osobistej relacji. Z kolei afera wokół firmy Chiquita, zakończyła się poniesieniem przez firmę kary w wysokości 25 milionów USD za opłacanie paramilitarnych grup w Kolumbii.

Jak udowodnił raport PricewaterhouseCoopers “Economic Crime: People, Culture and Controls” dotyczący korupcji, same systemy kontroli i rygorystyczna regulacja prawna (np. Sarban-Oxley Act) nie tworzą wystarczającej bariery dla nieetycznych zachowań i korupcji. Kluczowym jest stworzenie odpowiedniej kultury w firmie, atmosfery lojalności i odpowiedzialności, innymi słowy wprowadzenia CSR do zarządzania i strategii firmy

Dostawcy

Oczy całego biznesu zwrócone były na Indie i Chiny, i kwestie zrównoważonego rozwoju w tych państwach zyskały na znaczeniu. Oprócz środowiska uwagę przykuwały standardy praw człowieka, szczególnie w miejscu pracy. W fabrykach, produkujących dla największych zachodnich marek, warunki pracy i płacy odbiegały od przyjętych przez ONZ i MOP standardów.
Media rozpisywały się o problemach w indyjskich fabrykach szyjących produkty dla GAP, gdzie problemem było złe traktowanie pracowników oraz wykorzystywanie pracy dzieci. Po doniesieniach The Observer o pracy dzieci, firma zadeklarowała wprowadzenie etykiety „child labour free”.

Z kolei firma Matel, której wizerunek ucierpiał w tym roku z powodu
trzykrotnej akcji wycofywania zabawek musiała przeprosić swoich
chińskich producentów. Okazało się bowiem, że za problem z
zabawkami nie byli odpowiedzialni chińscy poddostawcy, ale błędny
projekt zabawek firmy.

Standardy i kodeksy

G8 zachęciło do raportowania według zasad raportowania Global Reporting Initiative G3 Sustainability Guidelines; w rozwoju tego standardu znaczenie miało również powiązanie z inicjatywą Global Compact. ISO 26000 poczyniło kolejny krok w budowaniu standardu, podczas kolejnego spotkania międzynarodowej grupy roboczej we Wiedniu. Popularnością wśród firm cieszyły się kodeksy, które powoli stają się pewnym standardem dla odpowiedzialnych firm.

Prawdziwe praktyki CSR kontra puste deklaracje

Odpowiedzialny biznes na stale zagościł w mediach. Jest znacznie więcej informacji o różnych dziedzinach CSR, w tym komunikacji skierowanej do konsumentów. Większa świadomość to również bardziej krytyczne spojrzenie na działania firm. Okazuje się, że deklaracje bez pokrycia są szybko odnotowywane. Sytuacje odzwierciedla plan uruchomienia Greenwashing Index, który ma pokazywać nieuczciwe i nieetyczne praktyki marketingowe i PR-owe firm.

Z punktu widzenia odpowiedzialnego biznesu, rok 2007 był dobrym rokiem, poszerzyła się perspektywa odpowiedzialności firm, zaczęły one również traktować CSR jako część strategii. Co przyniesie nam kolejny rok? W 2008 roku można spodziewać się, że regulacja zastąpi dobrowolność w niektórych obszarach CSR, jak np. środowisko, dalszego rozwoju standardów i większej popularności SRI. Zmiana klimatu nadal będzie numerem jeden, a tempo będzie wyznaczała Bali Roadmap. 2008 rok może również zapoczątkować konsolidację różnych inicjatyw dotyczących tej samej kwestii lub branży (np. produkcja kakao, kawy itp.).