Publicystyka - ngo.pl

Ustawę o działalności pożytku publicznego i zmiany jakie ona przynosi omawiał w drugim dniu seminarium zorganizowanego przez Centrum Partnerstwa Społecznego DIALOG dr Krzysztof Więckiewicz - dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego MGPiPS.

Komu mają służyć organizacje pożytku publicznego?
Jak wyraził się dyrektor Więckiewicz, z definicji mają nieść pomoc „ogółowi społeczności”, a w praktyce określonej, wyodrębnionej grupie społecznej, np. niepełnosprawnym, społeczności lokalnej, mniejszościom narodowym itp.

Co oczywiste, cel działalności musi być wpisany do statutu organizacji, a jej dochody - w całości przeznaczone na jego realizację. Równie ważne jest, aby organizacje o statusie pożytku publicznego były "całkowicie przejrzyste". W tym miejscu dr Więckiewicz zalecał nawet dosłowną inkorporację przepisów zawartych w ustawie o działalności pożytku publicznego do organizacyjnych statutów. Nowopowstałe organizacje będą podlegały kontroli rządu, a dokładniej mówiąc: ministrowi właściwemu ds. zabezpieczenia społecznego (obecnie – minister gospodarki, pracy i polityki społecznej), a w odniesieniu do organizacji pożytku publicznego działających zakresie ratownictwa i ochrony ludności nadzór będzie sprawował minister właściwy ds. wewnętrznych (obecnie – minister administracji i spraw wewnętrznych).

Według Departamentu Pożytku Publicznego jako organizacja pożytku publicznego może być zarejestrowany w Sądzie Rejestrowym (znajdują się one w każdym mieście wojewódzkim) tylko podmiot prowadzący już działalność. Nie możliwe miało by być założenie organizacji i natychmiastowe wystąpienie o nadanie jej statutu pożytku publicznego. Nie wynika to jednak wprost z brzmienia ustawy.

Jakie są główne korzyści z wprowadzenia ustawy?
Po pierwsze organizacjom pożytku publicznego przysługuje podmiotowe zwolnienie z podatku dochodowego. Ponadto każdy podatnik może zadeklarować, iż przekazuje 1% kwoty swojego podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego (co prawda najpierw musi wpłacić ten 1%, a dopiero potem uzyska odpowiedni odpis podatkowy). Przepis ten „ożyje” jednak dopiero w roku 2005, co ma związek ze specyfiką kalendarza podatkowego.

Wspomóc rozwój organizacji pożytku publicznego w Polsce ma być powołanie pzy MGPiPS Rady Działalności Pożytku Publicznego, która w zamyśle ministra Hausnera ma być radą dialogu obywatelskiego. W skład Rady wchodzić mają przedstawiciele rządu (5 osób), samorządu terytorialnego (5 osób) oraz III-ego sektora (10 osób). Ciało to, finansowane w całości z budżetu państwa, powoływać będzie zespoły doradców i ekspertów do rozwiązywania bieżących problemów. MGPiPS zobowiązało się także do nieodpłatnego przeszkolenia trenerów, którzy mają zaznajomić z zasadami pożytku publicznego osoby zainteresowane z terenu całego kraju. W planach przewiduje się także wydawanie opracowań dotyczących pożytku publicznego w ramach Biblioteki Pożytku Publicznego.

Dr Więckiewicz nawiązał także do zmian w zakresie wolontariatu, jakie wnosi nowa ustawa. Od tej pory wolontariat będzie ustawowo uregulowany na odrębnych zasadach niż „zwykła” praca. Z pieczy nad wolontariuszem zostaje wyłączony Kodeks Pracy (z wyjątkiem niektórych przepisów, np. BHP), a wolontariat ma być oparty na wzajemnej relacji wolontariusza i „usługobiorcy”. Wolontariat od tej pory nie może być związany z działalnością gospodarczą, a wolontariusze oprócz prawa do uzyskania zaświadczenia o przepracowanym czasie, mogą także żądać wystawienia opinii na ich temat.

Odpowiedzi na wszelkie pytania dotyczące pożytku publicznego można uzyskać na stronach internetowych Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej www.mpips.gov.pl, a także pisząc na adres pozytek@mpips.gov.pl, pod którym dyrektor Więckiewicz zobowiązał się rzetelnie odpowiadać na postawione mu pytania.