Można przekazać śpiwory, koce, karimaty, ale także zabawki. Można wrzucić pieniądze do puszki lub wpłacić je na konto organizacji pomagającej uchodźcom. Można pomóc jednorazowo, ale warto rozważyć systematyczne wsparcie.
Dyskurs publiczny skupia się obecnie wokół kryzysu migracyjnego, co zapewne przez jakiś czas nie ulegnie zmianie. W debacie aktywnie biorą udział organizacje pozarządowe, które od lat pomagają uchodźcom oraz imigrantom przybywającym do Polski. Społeczeństwo obywatelskie mobilizuje się także do pomocy tym, którzy docierają do granic Europy, przebywając obecnie na Węgrzech, w Macedonii, podążając w swej wędrówce na Północ.
Jak można pomóc?
Zauważmy przede wszystkim, iż akcje organizowane doraźnie są odpowiedzią na gorąco na zaistniałą, dynamicznie zmieniającą się sytuację. Są cenne, jednak nie niosą rozwiązań systemowych, wsparcie udzielane za ich przyczyną siłą rzeczy ma bardzo ograniczony wymiar. Nie mówimy tego po to, aby umniejszać takie działania, chcemy jednak zachęcić naszych czytelników do stałego śledzenia aktywności organizacji, grup nieformalnych działających na rzecz uchodźców oraz, w miarę możliwości i swojego uznania, systematycznego ich wspierania.
Poniżej przedstawiamy informacje na temat akcji, zbiórek prowadzonych przez organizacje pozarządowe, o których można znaleźć informacje w sieci.
Zbiórki publiczne
Po wpisaniu odpowiedniego hasła w wyszukiwarkę portalu można znaleźć m.in. następujące zbiórki publiczne: pomoc dla Ukrainy: Fundacja Centrum Badań Polska-Ukraina, Fundacja Otwarty Dialog, Stowarzyszenie Pokolenie; pomoc dla Syrii: PAH, fundacja Ocalenie, Fundacja Agory.
Organizacje zbierają: dary rzeczowe (śpiwory, karimaty, ciepłe ubrania), przybory szkolne (dla dzieci uchodźców syryjskich). Prowadzone są także zbiórki do puszek, tutaj wymienić można PAH, który, zgodnie z deklaracjami, prowadzić takie działania będzie do końca roku.
Osoby przekazujące fundusze w ten sposób mają dostęp do dokładnej informacji, na co będą one przeznaczone. W przypadku Polskiej Akcji Humanitarnej jest to m.in. budowa lub remont obiektów wodno-sanitarnych; dostarczenie leków, środków opatrunkowych i sprzętu rehabilitacyjnego, dostarczenie żywności oraz sprzętu umożliwiającego przyrządzanie jedzenia; zapewnienie tymczasowego schronienia; budowa lub remont zniszczonych domów, gospodarstw rolnych i budynków użyteczności publicznej oraz ich wyposażenia; zabezpieczenie podstawowych przedmiotów niezbędnych do życia innych niż żywność (odzież, środki czystości, naczynia, pościel, meble, itp.).
Jak wspomnieliśmy, w zestawieniu zbiórek ujęte są też te planowane, co pozwala potencjalnemu ofiarodawcy również na rozłożenie swojego wsparcia w czasie.
Najbliższe zbiórki dla uchodźców planuje m.in. Fundacja Kultury Duchowej (dla Ukrainy), zaś we Wrocławiu komitet społeczny zawiązany pod nazwą „Wyślij zabawkę do Syrii“, w kawiarni Woda Sodowa będzie prowadził zbiórkę używanych zabawek dla uchodźców syryjskich przebywających w obozach w Libanie, Jordanii, Turcji i Iraku. Zabawki zostaną przekazane za pośrednictwem organizacji Toys with wings.
Pomoc dla uchodźców i imigrantów
Organizacje pozarządowe działające na rzecz uchodźców i imigrantów są aktywne w Polsce od lat, stanowią jednak bardzo niewielki procent ogółu podmiotów sektora pozarządowego. Większość z nich prowadzi działania, które zaliczylibyśmy do pomocy systemowej – doradztwo prawne, integracyjne, pomoc psychologiczna, kursy języka polskiego – dla uchodźców i imigrantów przebywających już w Polsce.
Wśród takich organizacji wymienić można m.in. Helsińską Fundację Praw Człowieka, PAH, Fundację Refugee.pl, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Polskie Centrum Pomocy Migracyjnej, Fundację Ocalenie, Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć, Fundację Inna Przestrzeń, Stowarzyszenie Nomada etc.
Część z nich prowadzi także doraźne akcje na rzecz uchodźców przebywających na południu Europy.
Organizacja ta od dawna wspiera m.in. cywilów w Syrii, Sudanie Południowym i na Ukrainie. Oprócz wspomnianej wyżej zbiórki publicznej apeluje także o wpłacanie dowolnych kwot na konto statutowe fundacji z dopiskiem „pomoc cywilom“, z którego środki przeznaczane są na najpilniejsze potrzeby wspomnianych grup osób. Więcej na stronie: http://www.pah.org.pl/.
Wolna Syria, za pośrednictwem partnerskiej organizacji pozarządowej Legis, wspiera uchodźców na terytorium Macedonii. Z otrzymanych funduszy zakupiono artykuły najpotrzebniejszej pomocy, które na miejscu rozdzielane są przez wolontariuszy grupy Legis. W ten sposób pomoc dociera szybko i trafia do ludzi, którym jest najbardziej potrzebna.
Organizacja cały poszukuje wolontariuszy do pracy z cudzoziemcami przebywającymi już w Polsce. Obecnie prowadzi także zbiórkę przyborów szkolnych dla dzieci-uchodźców, które są objęte obowiązkiem szkolnym w Polsce (zbiórka publiczna na portalu http://zbiórki.gov.pl/zbiorki/index).
Do pomocy uchodźcom namawia także fundacja Refugee.pl. Środki można przekazać na wyodrębnione konto, dopisując w tytule przelewu „uchodźcy“. Refugee.pl zachęca także do zorganizowania debaty, wykładu czy pokazu zdjęć lub filmu na temat uchodźców. Więcej o inicjatywie oraz kontakt do organizatorów: https://www.facebook.com/refugee.pl.pah/timeline
Polem działań tej organizacji jest pomoc syryjskim uchodźcom w Libanie. Obecnie PCPM apeluje o pomoc dla Syryjczyków Libanie, którzy mogą mieć trudności z przetrwaniem zimy, ponieważ brakuje im zupełnie podstawowych rzeczy, takich jak ubrania i ciepłe koce. Więcej o akcji: http://www.pcpm.org.pl
We wsparcie uchodźców bądź ludności cywilnej zagrożonej wojną włączyła się także Legia. Klub oświadczył, iż od każdego biletu sprzedanego na mecz z SSC Napoli przekaże równowartość 1 euro na rzecz sprowadzenia do ojczyzny polskich uchodźców ze strefy wojennej w Donbasie. Terminarz spotkań dostępny m.in. tutaj: http://legionisci.com/news/64544_Terminarz_fazy_grupowej_Ligi_Europy.html
Zbiórki mogą nie wystarczyć
Powyższe informacje nie wyczerpują zapewne całego wachlarza akcji organizowanych na rzecz uchodźców, przy czym mowa tu zarówno o inicjatywach dużych organizacji (w momencie publikacji artykułu jedna z filii Caritasu zakończyła swą zbiórkę), jak i tych zupełnie oddolnych podejmowanych przez grupy nieformalne.
Podkreślić należy także, iż jest to temat również polityczny, co sprawia, że część instytucji, przedstawicieli biznesu woli się nie angażować. Tymczasem nic nie wskazuje na to, aby fala uchodźców miała szybko przestać płynąć do Europy. Pomoc zapewne będzie zatem potrzebna: nie tylko na Starym Kontynencie, ale też na terenach objętych wojną.
Wydaje się też, że nadchodzi czas, w którym zbiórki ciepłych ubrań czy funduszy na zakup takowych – jakkolwiek bardzo potrzebne – nie będą wystarczające. Potrzebne są rozwiązania systemowe, jak najbardziej z udziałem organizacji pozarządowych, jednak podejmowane i koordynowane przez władze państwowe.
Obywatele zapraszani są przez organizacje do poszczególnych akcji na rzecz uchodźców, ale przede wszystkim do wsparcia działań prowadzonych w tym zakresie na co dzień. Ważne, aby ta mrówcza, nie zawsze medialna praca nie umknęła w tak licznych obecnie aktach odruchu serca.
Obywatele zapraszani są przez organizacje do poszczególnych akcji na rzecz uchodźców, ale przede wszystkim do wsparcia działań prowadzonych w tym zakresie na co dzień.