Mieszkańcy Unii Europejskiej nadal nisko oceniają poziom usług bankowych, telekomunikacyjnych i energetycznych, czują się zdezorientowani, gdy kilka razy dziennie zmieniają się ceny na stacjach benzynowych. Komisja Europejska opublikowała 30 czerwca 2014 dziesiątą tablicę wyników dla rynków konsumenckich. Analiza wskazuje na poprawę na rynkach towarów, natomiast rynek usług nadal pozostawia wiele do życzenia.
– Konsument powinien być panem a nie sługą rynku – powiedział komisarz ds. polityki konsumenckiej Neven Mimica. – Opublikowana 30 czerwca 2014 tablica wyników dla rynków konsumenckich wykazuje, że warunki rynkowe są, ogólnie rzecz biorąc, coraz lepsze dla konsumentów. Pozostaje jednak jeszcze wiele do zrobienia, zwłaszcza w obszarze usług i energii. Obecnie intensywnie współpracuję z moimi kolegami w Komisji w celu rozwiązania tych problemów albo poprzez dyrektywę w sprawie rachunków płatniczych albo pakiet „Łączność na całym kontynencie” czy też ułatwienie zmiany dostawców usług.
Tablica wyników dla rynków konsumenckich 2014
Dzięki tablicy wyników dla rynków konsumenckich monitoruje się wyniki 52 rynków konsumenckich: od samochodów używanych do zakwaterowania wakacyjnego. Rynki są oceniane przez konsumentów w ogólnounijnym badaniu według czterech kategorii: porównywalność ofert, zaufanie wobec przedsiębiorstw, problemy i skargi oraz zadowolenie z przedsiębiorstw.
Najważniejsze wnioski:
-
Coraz lepsze wyniki rynkowe: Ogólna ocena funkcjonowania rynku (indeks funkcjonowania rynków MPI obejmuje skalę od 0 do 100) poprawiła się nieznacznie w latach 2012-2013 w odniesieniu do wszystkich rynków i wszystkich krajów. Świadczy to o kontynuacji tendencji zaobserwowanej w 2010 r., aczkolwiek istnieją pewne różnice między rynkami i krajami.
-
Rynki towarów funkcjonują znacznie lepiej niż rynki usług, chociaż różnica ta powoli się zmniejsza. W porównaniu z 2012 r. niektóre z najgorzej funkcjonujących rynków, takie jak rynek paliw samochodowych i przewozów kolejowych, odnotowały największy wzrost.
-
Usługi bankowe pozostają najbardziej problematycznym sektorem. Rynki produktów inwestycyjnych i kredytów hipotecznych znalazły się na dole listy rankingowej, znacznie poniżej średniej dla sektora usług. Zasadniczym elementem unijnej polityki konsumenckiej jest zapewnienie, że usługi finansowe działają na korzyść konsumentów w obecnej sytuacji gospodarczej.
-
Rynki telekomunikacyjne znalazły się znacznie poniżej średniej w zakresie zaufania, wyboru dostawców i ogólnej satysfakcji klientów. Ponadto ze wszystkich klastrów na rynku odnotowały one najwięcej przypadków problemów i rozpatrywania skarg. Natomiast wyniki rynków telekomunikacyjnych w zakresie porównywalności i łatwości zmiany dostawcy są powyżej średniej, a wyniki w zakresie zmiany dostawcy są najwyższe ze wszystkich klastrów na rynku. We wrześniu 2013 r. Komisja przyjęła pakiet „Łączność na całym kontynencie” mający na celu wyeliminowanie opłat za usługi w roamingu do roku 2016 oraz ułatwienie dokonywania przez konsumentów wyboru dostawców usług telekomunikacyjnych.
-
Usługi użyteczności publicznej, w szczególności energii elektrycznej i gazu, również są według konsumentów poniżej średniej. Pomimo odnotowanej w ostatnim czasie poprawy rynki usług użyteczności publicznej w dalszym ciągu plasują się nisko w rankingu w zakresie porównywalności ofert, wyboru i łatwości zmiany dostawcy oraz rzeczywistej skali tych zmian. Komisja współpracuje z najważniejszymi zainteresowanymi stronami w celu zwiększenia przejrzystości ofert i rachunków w zakresie energii, zapewnienia klientom dostępu do swoich danych na temat zużycia oraz ułatwienia zmiany dostawców.
- Rynki samochodów używanych oraz paliw samochodowych nadal charakteryzują słabe wyniki z ocenami znacznie poniżej średniej. Właśnie zakończyło się dogłębne unijne badanie rynku paliw samochodowych.
Oprócz danych uzyskanych na podstawie badania w tablicy wyników analizuje się rozrzut cen w różnych krajach UE, skargi zebrane przez krajowe organy odpowiedzialne za rozpatrywanie skarg oraz dostępne dane dotyczące bezpieczeństwa.
Kluczowe wnioski z badania dotyczącego paliw samochodowych
Wyniki badania potwierdzają, że ceny paliw często ulegają zmianie, w niektórych krajach nawet kilka razy dziennie. Ma to podstawowe znaczenie na rynku, na którym decyzje konsumentów w zakresie dokonywanych zakupów oscylują głównie wokół cen. W związku z tym w celu zwiększenia przejrzystości cen w kilku państwach członkowskich strony internetowe porównujące ceny mają stać się narzędziem organów regulacyjnych.
Badanie kieruje uwagę w szczególności na sytuację w Austrii, gdzie wszystkie przedsiębiorstwa prowadzące sprzedaż detaliczną paliw muszą powiadamiać konsumentów o zmianach cen i prawo dopuszcza tylko jedną podwyżkę cen dziennie. Wprowadzenie rozporządzenia w sprawie kalkulacji cen zapewniło poprawę przejrzystości cen dla konsumentów oraz doprowadziło do obniżek cen do 2,5 proc. dla oleju napędowego i 3,6 proc. dla benzyny.
Kolejne kroki
Na podstawie wniosków płynących z tablicy wyników służby Komisji przeprowadzą dwa dogłębne badania rynku: badanie rynku dotyczące sprzedaży detalicznej energii elektrycznej i badanie behawioralne mające zachęcić konsumentów do czytania i rozumienia warunków umów.
W ramach drugiego badania przeprowadzona zostanie analiza (poprzez testy behawioralne) różnych warunków, które mogłyby zwiększyć gotowość konsumentów do czytania oraz zdolność rozumienia warunków umów.
Więcej informacji:
- Strona Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Konsumentów poświęcona badaniom rynków konsumenckich
- Tablica wyników dla rynków konsumenckich (w języku angielskim), infografika
- Strona internetowa Komisarza Mimica
- Komisarz Mimica w serwisie Twitter: @MimicaEU
- Polityka konsumencka w serwisie Twitter: @eu_consumer