Infrastruktura budowlana i środki transportu - dostępność dla osób niepełnosprawnych
"Dostępność infrastruktury dla osób niepełnosprawnych – stan obecny i perspektywy" to tytuł konferencji zorganizowanej 4 lipca 2006 w siedzibie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Spotkanie odbyło się w związku z trwającą ogólnopolską debatą społeczną, mającą na celu opracowanie kompleksowego systemu wspierania osób niepełnosprawnych. Infrastruktura budowlana i transportowa to dwa najważniejsze zagadnienia zaprezentowane podczas konferencji.
Na budowach…
Część pierwsza spotkania została zdeterminowana przez tematykę
budowlaną. Kazimierz Kobylecki z Departamentu Regulacji Rynku
Budowlanego i Procesu Inwestycyjnego Ministerstwa Budownictwa
przedstawił obecny stan prawny oraz potrzebę jego dostosowania do
wymagań osób niepełnosprawnych. Referując legislacyjne zagadnienia,
K. Kobylecki zwrócił uwagę na fakt, iż obowiązujące prawo budowlane
i występujący w nim nakaz dostępności obiektów użyteczności
publicznej dla wszystkich obywateli, rozmija się z praktyką życia
codziennego. Dostępność przestrzeni dla osób niepełnosprawnych nie
jest wystarczająca. Przyczyną tego stanu rzeczy jest brak aktów
wykonawczych oraz brak uregulowań - w szczególności dla osób
ociemniałych, niedowidzących i niedosłyszących. Dlatego też
prelegent postulował iż jawi się potrzeba powołania rzeczoznawcy
sanitarno-higienicznego dla osób niepełnosprawnych, który by
opiniował budownictwo.
Wyżej wymienione kwestie zostały rozwinięte
przez Beatę Stelmach-Fita z biura Głównego Inspektora Nadzoru
Budowlanego. W swym referacie pt. „Przestrzeganie obowiązku
dostępności obiektów dla potrzeb osób niepełnosprawnych” Beata
Stelmach przedstawiła wyniki porównawcze przeprowadzonych kontroli
w roku 2003 i 2005. Podstawowe kwestie stwarzające największe
problemy to: starsze budynki bez dostosowań dla osób
niepełnosprawnych, brak stanowisk postojowych lub złe ich
oznaczenie oraz nieprawidłowe pochylnie. Został również określony
rok 2010 jako data graniczna, do której budynki użyteczności
publicznej będą musiały zostać dostosowane do potrzeb osób
niepełnosprawnych. Omówiono konieczność wprowadzenia systemu
certyfikacji budynków określającej ich dostępność dla osób
niepełnosprawnych a co za tym idzie, niezbędnych do jej
przeprowadzenia szkoleń architektów i inżynierów.
…i w miejskich autobusach
W dalszej części spotkania, poświęconej środkom transportu
Małgorzata Chojnicka z Ministerstwa Transportu, przedstawiła
regulacje prawne w dziedzinie transportu osób niepełnosprawnych.
Następnie Krzysztof Kaperczak z Grupy Roboczej „Widziane z
chodnika” Polskiego Związku Niewidomych porównał sposoby
rozwiązania problemów w dostosowaniu infrastruktury transportu
publicznego pod kątem osób niepełnosprawnych, na przykładzie
Berlina i Warszawy. Przedstawił podstawowe przyczyny składające się
na katastrofalny stan dostępności transportu dla osób
niepełnosprawnych w Warszawie. Na całokształt tej sytuacji składają
się:
- czynniki prawne (np. ustawa o zamówieniach publicznych – wyróżniająca tylko 6 typów pojazdów),
- techniczne (np. źle wyprofilowane zatoki przystanków autobusowych),
- ekonomiczne
- ludzkie (np. zaniedbania w konserwacji – ramp autobusowych).
K. Kaperczak zaproponował, aby przyjąć
wyjściowe założenia i doświadczenia Berlina, takie jak:
- opracowanie wytycznych, co do parametrów nowego taboru i dostosowanie do nich pozostałej infrastruktury,
- wyszkolenie ludzi (kierowców, maszynistów, dyspozytorów obsługi technicznej) co do zasady działania i obsługi urządzeń dla osób niepełnosprawnych,
- opracowanie systemu komunikacji między obsługą a pasażerami niepełnosprawnymi.
Konieczne byłoby uwzględnienie powyższych
sugestii już na etapie wczesnego projektowania dla każdej nowej
inwestycji (modernizacji) infrastruktury transportowej (Metro,
Szybka Kolej Miejska itp.)
