Publicystyka - ngo.pl

Forum odbyło się 15 kwietnia w Urzędzie Białymstoku. Spotkanie rozpoczął Jacek Piorunek, Członek Zarządu Województwa Podlaskiego.

• Pierwsza rada powstała w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego - przypomniał Jacek Piorunek w swoim wystąpieniu. - To było pionierskie przedsięwzięcie, jak się okazało bardzo potrzebne. Teraz te doświadczenie można wykorzystać przy tworzeniu takich rad w innych ośrodkach w województwie. Bo są one dobrą formą kontaktu z jednostkami samorządu terytorialnego.

I Podlaskie Forum zainaugurowało wspólną pracę w ramach projektu „Dobre Rady; modelowe Rady Działalności Pożytku Publicznego”, która - jak mają nadzieje organizatorzy Forum - przyczyni się do wzmocnienia RDPP, przekonania innych, że są one dobrym narzędziem dialogu pomiędzy samorządami i organizacjami pozarządowymi, wpływają  na zwiększenie przepływu informacji, uczą partnerstwa i współpracy, zwiększają wpływ obywateli  na podejmowanie decyzji związanych z rozwojem lokalnym

W jego programie obok prezentacji idei i form realizacji wsparcia dla RDPP i środowisk zainteresowanych powołaniem RDPP znalazło się przedstawienie się przedstawicieli poszczególnych Rad i specyfiki ich funkcjonowania na Podlasiu (historia powstania, procedury powołania, formy funkcjonowania, zadania).

Trzecia część spotkania poświęciliśmy dyskusji dot. powoływania Rad, praktyki funkcjonowania (częstotliwość spotkań, zakres praw i obowiązków, sposób wyboru aktów prawnych do konsultacji, formy procedowania); komunikacji (wewnętrzny przepływ informacji, pomiędzy sesjami, kontakt z otoczeniem, przede wszystkim NGO’s); monitoringu i ewaluacji.

Wśród najważniejszych wniosków i rekomendacji środowiska znalazło się:

1. Procedura powoływania Rad powinna być uzależniona od roli, jaką się przypisze RDPP (narzędzie dialogu czy ekspercko-doradcze). Pierwsza formuła – wiąże się z potrzebą realizacji wyborów  delegatów do RDPP w gronie organizacji pozarządowych, na poziomie min. każdego powiatu w danym województwie. Druga formuła może uwzględniać różne formy definiowania składu RDPP (od wyboru przez Marszałka z listy zarekomendowanej przez III sektor aż do wyborów przez III sektor). Wątpliwości zgłoszone w czasie dyskusji dotyczyły też zadań RDPP (czy tylko opiniowanie powstających dokumentów, czy też możliwość inicjowania kolejnych), ale też form konsultowania ze środowiskiem lokalnym (obowiązek, czy prawo?).

2. Procedura (zasady i tryb pracy rady) RDPP zwykle jest określona w Regulaminach funkcjonowania. Warto zadbać o szczegółowy ich opis.  Spotkania RDPP powinny odbywać się w zależności od potrzeb lokalnych, ale nie rzadziej niż  co 3-4 miesiące. Plan pracy na dany rok RDPP powinna definiować na podstawie planu pracy Sejmiku/ Rady, pozwala on ustalić zakres zagadnień do konsultacji. Gotowy katalog przedstawia organowi wykonawczemu. Plan pracy powinien powstać nie później niż do stycznia danego roku. Wątpliwości budzą kryteria wyboru aktów prawnych do konsultacji (Jakie? Czym się kierować, czy pożytkiem tylko, czy dot. zadań publicznych szerzej rozumianych?).

3. Zagadnienia wymagające dalszej dyskusji dotyczą podejmowania decyzji (w drodze głosowania jawnego, czy tajnego?), egzekwowania nieobecności na posiedzeniach (kryteria dot. skreślenia, system motywowania) formuły wyboru członków (Radni wskazani przez Radnych/ Sejmik,  Marszałka, udział środowiska NGO’s),

4. Obecni uznali, że konieczne jest też wyodrębnienie w budżetach samorządów środków na delegacje i ekspertyzy (obecnie brak środków na funkcjonowanie rad).

5. Warto określić, czy potrzebna jest osoba do obsługi rady, jaki jest zakres jej zadań, czy wymaga wyodrębnienia stanowiska?

6. W chwili obecnej brak jest praktyki dobrej organizacji komunikacji, tak wewnątrz, jak i na zewnątrz RDPP. Zwykle za kontakt pomiędzy członkami RDPP odpowiada urzędnik wskazany przez władzę lokalną (na Podlasiu jest to jednocześnie członek RDPP). Rekomendacje - powinna być to osoba, która nie tylko ma to zadanie w zakresie obowiązków, ale też posiada odpowiednie kompetencje (wiedza, doświadczenie dot. partycypacji społecznej, współpracy z organizacjami, ale też przede wszystkim przekonanie co do roli RDPP, wyróżnianie zaangażowaniem). Istotne jest, aby ten urzędnik/czka była wyłączona z pracy konkretnego Departamentu/Wydziału, miała stanowisko „bliżej władzy”. W małych środowiskach funkcję tę mógłby przejąć Sekretarz Gminy.

7. Obowiązkowo każda RDPP powinna mieć swoją stronę/ podstronę, najlepiej na stronie jst. (ale raczej nie na BIP-ie, ocenianym jako mniej przyjazny i przejrzysty w poszukiwaniu danych). Zakres danych, jakie powinna zawierać strona: aktualności/ ogłoszenia, protokoły z posiedzeń, skład z uwzględnieniem danych kontaktowych, historia funkcjonowania RDPP, ale też aktywna część dla kontaktu ze środowiskiem np. „zadaj pytanie”, „wypowiedz się na temat”.

8. Minimum raz w roku powinien być przesłany do III sektora raport z działalności RDPP. W środowiskach z ograniczonym dostępem do Internetu warto nadal korzystać z poczty tradycyjnej (na poziomie gminy/ powiatu), na poziomie województwa zawieszony na stronie www.wrotapodlasia.pl. Warto w planowaniu pracy danej RDPP na dany rok uwzględnić formy kontaktowania się ze środowiskiem, upowszechniania informacji o roli i zadaniach RDPP, zachęcania do kontaktu z jej członkami.

9. W chwili obecnej nie ma planów dot. monitoringu i ewaluacji. Działania są podejmowane ad hoc. Najczęściej analizowane są: harmonogram i plan finansowy, sprawozdania roczne, uchwały o przyznaniu dotacji. Jest potrzeba określenia  szczegółowych wskaźników w Programie Współpracy, co pozwoliłoby skuteczniej ocenić jakość/ skuteczność realizacji. Warto monitorować ilość aktów prawa miejscowego (kto decyduje, który akt ma być konsultowany, czy jest i jak wygląda kalendarz konsultacji). Istotny byłby też monitoring „losów” udzielonych rekomendacji przez RDPP, konsekwencji podjętych decyzji. Rola rady- „oczekiwać informacji w określonym zakresie”.

Obecni uznali, że opracowane rekomendacje i uwagi zostaną wykorzystane na Forum subregionalnym w Toruniu jako stanowisko naszego środowiska w kluczowych sprawach dot. funkcjonowania RDPP. Kolejne spotkanie Podlaskiego Forum zaplanowane na grudzień (plan 19.XII.2014).

Ewa Jasińska