Kolejną próbę ujednolicenia systemów orzeczniczych zapowiada Gazeta Prawna. Obecnie w Polsce funkcjonuje pięć różnych instytucji oceniających kto jest niezdolny do pracy. Poza najbardziej znanym orzecznictwem w ZUS, funkcjonuje system rolniczy (KRUS), komisje resortowe (wojskowe i policyjne) oraz orzecznictwo o stopniu niepełnosprawności. Różne podejście i kryteria w każdym z wymienionych systemów od lat budzą kontrowersje. Co jakiś czas powraca więc postulat ujednolicenia.
Lekarze orzecznicy oraz komisje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
powiatowe i wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o
niepełnosprawności, lekarze rzeczoznawcy i komisje lekarskie Kasy
Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, komisje lekarskie podległe
Ministrowi Obrony Narodowej i ministrowi właściwemu do spraw
wewnętrznych… Niektórzy eksperci oceniają, że tak naprawdę
systemów jest jeszcze więcej, bo można do nich doliczyć np.
poradnie psychologiczno-pedagogiczne, wskazujące w jakiej szkole
powinno uczyć się dziecko niesprawne lub niedostosowane. Orzeczenia
z poszczególnych systemów, mimo że dotyczą jednej osoby mogą być ze
sobą sprzeczne, zainteresowany dla uzyskania konkretnego orzeczenia
musi oddzielnie gromadzić dokumentację, zwykle nie rozumie też
różnic występujących w orzeczeniach z dwóch systemów. Autorem
nowego projektu umożliwiającego stworzenie jednolitego systemu
orzecznictwa lekarskiego jest Anna Wilmowska-Pietruszyńska (artykuł
nie wyjaśnia co oznacza „projekt”, na jakim etapie się znajduje i
kto miałby go przedstawić - skierować do Sejmu).
więcej:
„Może powstać jedna instytucja kontrolująca renty”, Bożena
Wiktorowska, Gazeta Prawna, 28 maja 2009 r.
„Zamiast pięciu będzie jeden nowy system orzekania o niezdolności
do pracy”, Gazeta Prawna, 28 maja 2009 r.
__________________
Inne niż dziś orzecznictwo to postulat co najmniej kilkuletni. Warto przypomnieć, że pojawiał się m.in. jako jeden z wielu elementów tzw. Planu Hausnera (patrz: Program ograniczenia wydatków publicznych Jerzego Hausnera, Plan Hausnera nabiera rumieńców?). Inna propozycja w postaci projektu ustawy dotarła nawet do Sejmu (patrz: Projekt ustawy o wspieraniu zatrudnienia niepełnosprawnych - rząd zgłasza autopoprawkę, Nowe podejście do wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych - konferencja prasowa Ministerstwa Polityki Społecznej). O orzekaniu pisze się również w kontekście europejskim (patrz: GP. Uwaga! Rewolucja w orzecznictwie o niepełnosprawności). Dyskusja merytoryczna koncentruje się wokół dwóch tematów. Pierwszy to dywagacje co właściwie należy oceniać - co jest istotą niesprawności w kontekście rynku pracy, edukacji, udziału w życiu społecznym czy w kontekście medycznym. Ciekawy wątek zaproponowały tu organizacje pozarządowe, postulujące aby orzecznictwo wskazywało szanse, a nie ograniczenia. Drugi temat to trudny problem likwidacji uprzywilejowanych systemów resortowych. Wyniki wcześniej podejmowanych prób były mizerne, co nienajlepiej wróży obecnej inicjatywie. Ale na pewno warto śledzić losy przedstawionych propozycji.
Źródło: Gazeta Prawna 103/2009
