Nikt nie lubi myśleć o sobie, jak o „negatywnym” rodzicu, ale co to znaczy być „pozytywnym rodzicem”? Pozytywne rodzicielstwo odnosi się do zachowania rodziców, które jest oparte na najlepszym interesie dziecka: czyli takim wychowaniu, wzmacnianiu, uznaniu oraz byciu przewodnikiem, by tworzyć w rodzinie świat umożliwiający pełny rozwój dziecka.
Nikt nie lubi myśleć o sobie, jak o „negatywnym” rodzicu, ale co to znaczy być „pozytywnym rodzicem”? Pozytywne rodzicielstwo odnosi się do zachowania rodziców, które jest oparte na najlepszym interesie dziecka: czyli takim wychowaniu, wzmacnianiu, uznaniu oraz byciu przewodnikiem, by tworzyć w rodzinie świat umożliwiający pełny rozwój dziecka. Pozytywne rodzicielstwo wyrasta z poszanowania praw człowieka przysługujących dziecku, a zatem ze środowiska pozbawionego przemocy, gdzie rodzice nie stosują kar polegających na fizycznym, bądź psychicznym poniżaniu, by rozwiązać konflikt, czy „nauczyć” dyscypliny i respektu.
Wychowanie bez krzywdzenia dziecka daje alternatywę dla przemocy, zapewnia też bezpieczną indywidualną dojrzałość dziecka. Może to być uspokajanie młodszych dzieci poprzez żart, wymaganie od starszych dzieci, by naprawiły szkody czy złe uczynki. Jeśli emocje są zbyt duże, rodzice mogą odłożyć daną sprawę na później. Większość kar cielesnych jest wymierzana przez nadmiernie zestresowanych rodziców, którzy po prostu tracą kontrolę.
Przemoc wobec dzieci w rodzinie ma często miejsce w kontekście wychowania, dyscyplinowania i przyjmuje formę fizycznego, okrutnego i poniżającego karania. Surowe traktowanie i karanie w rodzinie zdarza się powszechnie zarówno w rodzinach dobrze sytuowanych, np. lekarzy, dyrektorów, prawników, jak i w rodzinach ubogich. Dzieci, podczas rozmów z przedstawicielami lokalnych instytucji pomocowych powiatu gostyńskiego, opisywały fizyczne i psychiczne skutki i urazy będące rezultatem takiego traktowania „wychowawczego”.
Czego potrzebują dzieci?
By pomóc dzieciom w pełnym wykorzystaniu ich potencjału rodzice powinni zapewnić im:
a) wychowanie. Rodzice powinni odpowiadać na dziecięce potrzeby miłości i bezpieczeństwa;
b) hierarchię wartości i ukierunkowanie. Odnosi się to do ustanawiania i przestrzegania standardów właściwego zachowania, wskazywania co jest niewłaściwym zachowaniem i zapewnienia dzieciom dobrego wzoru do naśladowania. Dzieci potrzebują granic i ukierunkowywania dla ich własnego bezpieczeństwa oraz rozwoju ich własnych wartości;
c) uznanie. Dzieci mają potrzebę bycia dostrzeganymi, wysłuchiwanymi i traktowanymi jak osoby. Konieczne jest by rodzice okazywali zainteresowanie codziennymi doświadczeniami dzieci, słuchali ich i próbowali zrozumieć ich punkt widzenia;
d) usamodzielnianie. Oznacza to podnoszenie dziecięcego poczucia zdolności, własnej kontroli i możliwości wpływania na postawy i zachowanie innych.
By pomóc dzieciom w nauce dobrego zachowania rodzice powinni:
a) poświęcać im regularnie uwagę niezależnie od wieku. W miarę jak dzieci rosną obejmuje to dostrzeganie i zainteresowanie ich relacjami z rówieśnikami i postępami w szkole;
b) pomagać dzieciom zrozumieć potencjalne konsekwencje ich wyborów;
c) zachęcać do dobrego zachowania poprzez zwracanie na to uwagi i poprzez pochwały oraz ignorować pomniejsze przypadki niewłaściwego zachowania;
d) zachowywać się tak, jakby chcieli, by zachowywały się ich dzieci, odnosić się do nich z szacunkiem i pokazywać, jak można rozwiązywać konflikty w sposób konstruktywny.
Czego potrzebują rodzice?
a) Wszyscy rodzice chcieliby być dobrymi matkami i dobrymi ojcami dla swoich dzieci. Czasami trudno to osiągnąć. Rodzicielstwo, oprócz radosnych i przyjemnych doświadczeń, może być również stresujące. Dlatego też rodzice potrzebują wsparcia, by przezwyciężyć stres, poradzić sobie z konfliktami i kontrolować złość.
b) Wielu rodziców dzieli swój czas i energię pomiędzy różne obowiązki (takie jak praca, opieka nad dziećmi, opieka nad starszymi członkami rodziny). Czas spędzany z dziećmi jest bardzo cenny – szybko przemija i nigdy nie wróci. Pozytywne rodzicielstwo wymaga czasu umożliwiającego rodzicom i dzieciom bycie razem. Chociaż jest to szczególnie ważne w najmłodszych latach życia dziecka, to nie należy zapominać, że nastolatki również potrzebują kontaktu z rodzicami.
c) Jest również istotne by rodzice znaleźli czas dla siebie, zwracali uwagę na własną potrzebę intymności, towarzystwa i rekreacji. Rodzicom potrzebna jest taka praca i takie zasady opieki nad dzieckiem, które pozwalałyby im na pogodzenie życia rodzinnego z zawodowym.
d) Rodzice mogą się wiele dowiedzieć dzięki rozmowom z innymi rodzicami, przyjaciółmi i rodziną. Mogą również korzystać z profesjonalnych usług w tym zakresie, takich jak edukacja rodzicielska, która bezpośrednio wspiera rodziców, bądź z bardziej pośrednich dróg, takich jak terapia dla par. Zwracanie się o pomoc jest oznaką odpowiedzialności, a nie słabości. By móc być skutecznym rodzicem, zapewniać kontakt, wsparcie i przewodnictwo dzieciom, sami rodzice potrzebują środków i wsparcia.
Artykuł ukazuje się w ramach projektu Fundacji Fabryka Pomysłów „Bezpiecznie w rodzinie”, dofinansowanego przez Wojewodę Wielkopolskiego. Program wspierają: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu i Stowarzyszenie „DZIECKO”.
Przedstawione treści wyrażają poglądy realizatora projektu i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Wojewody Wielkopolskiego.
Źródło: Fundacja Fabryka Pomysłów
