Publicystyka - ngo.pl

W działania polskich organizacji pozarządowych angażują się zarówno ich członkowie, władze, jak i wolontariusze zewnętrzni. Część organizacji wspierają również płatni pracownicy. Są wśród nich zarówno mężczyźni, jak i kobiety, jednak ich role nie są identyczne.

Jeśli spojrzeć na cały sektor pozarządowy, można zauważyć, że wśród członków stowarzyszeń większość stanowią mężczyźni – w przeciętnej organizacji na cztery kobiety przypada aż sześciu mężczyzn. Konsekwencją tych proporcji jest też podobna liczebna przewaga mężczyzn we władzach organizacji. Jednak trzeba przypomnieć, że ponad jedną trzecią wszystkich polskich organizacji pozarządowych stanowią stowarzyszenia sportowe – a w nich kobiety tradycyjnie są w zdecydowanej mniejszości.

Ciekawe będzie też więc spojrzenie na sektor pozarządowy po wyłączeniu z niego organizacji sportowych. W tak okrojonym sektorze sytuacja wygląda już inaczej – proporcje płci wśród członków oraz w zarządach stają się niemal idealnie zrównoważone i zbliżone do 50%:50%.

Zrównoważonych proporcji nie widać jednak w grupie osób pracujących na rzecz organizacji – wolontariuszy zewnętrznych (osób nienależących do organizacji, ale decydujących się nieodpłatnie angażować w ich działania) oraz pracowników. W obu tych grupach zdecydowanie dominują kobiety. Średnio wśród wszystkich organizacji pozarządowych stanowią one ok. 60% tych grup, a gdy pominiemy organizacje sportowe ich odsetek wzrasta do około 70%!

Sfeminizowane są organizacje zajmujące się ochroną zdrowia, pomocą społeczną i edukacją – w ich zarządach przeciętnie na sześć kobiet przypada tylko czterech mężczyzn. Z kolei w opisywanych już organizacjach sportowych na trzy kobiety przypada aż siedmiu mężczyzn, zaś w jednej trzeciej zarządów nie ma ani jednej kobiety.

We wszystkich typach organizacji odsetek kobiet wśród pracowników i wolontariuszy jest wyższy niż wśród członków i w zarządach. W stowarzyszeniach sportowych kobiety stanowią średnio nieco ponad jedną trzecią pracowników, natomiast w organizacjach edukacyjnych, socjalnych, ochrony zdrowia i kulturalnych – średnio ponad dwie trzecie. Co ciekawe około jedna trzecia organizacji edukacyjnych i prozdrowotnych nie ma w swoich zarządach żadnego mężczyzny (a tylko co dwudziesta nie ma żadnej kobiety).

Na dominację kobiet wśród wolontariuszy zewnętrznych i pracowników wpływać może wiele czynników. Z jednej strony w sektorze pozarządowym mamy stosunkowo często do czynienia z pracą w niepełnym wymiarze godzin, a takie zatrudnienie pozwala kobietom łączyć obowiązki zawodowe z rodzinnymi.

Można też wskazać kwestie zarobków, stosunkowo niskich w organizacjach pozarządowych. Wiemy, że kobiety w Polsce nie tylko zarabiają mniej niż mężczyźni, ale też maja niższe oczekiwania płacowe. Często podnosi się też problem zawodów gorzej płatnych, w których dominują właśnie kobiety. Czyżby praca w sektorze pozarządowym była również w ten sposób postrzegana? A może powód jest bardziej przyziemny – w organizacjach często zatrudnia się osoby do prac biurowych czy zajmujące się księgowością – a te zawody są w Polsce wyraźnie sfeminizowane. Natomiast w organizacjach sportowych, gdzie duża część zatrudnionych to trenerzy czy nauczyciele sportowi, wśród zatrudnionych jest zaledwie 36% kobiet.

Jeszcze innym powodem mogą być odmienne role przypisane w społeczeństwie kobietom i mężczyznom – to one częściej zajmują się opieką nad dziećmi i osobami starszymi, a wiele organizacji angażuje wolontariuszy właśnie do tego rodzaju działań.

A może są jeszcze inne powody tak dużej liczby kobiet wśród osób pracujących na rzecz organizacji? Podziel się na forum swoimi przemyśleniami.