W czerwcu 2011 roku minął rok od chwili, gdy na wniosek organizacji pozarządowych i partnerów społecznych Komitet Koordynacyjny Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia zdecydował się powołać Sieć, której celem jest wsparcie partnerów społeczno-ekonomicznych będących członkami komitetów monitorujących programy operacyjne 2007 – 2013.
Do dzisiaj w ramach Sieci odbyły się dwie konferencje oraz trzy spotkania regionalne. Za szerokie i skuteczne wdrażanie zasady partnerstwa został uhonorowany Komitet Monitorujący Program Operacyjny Kapitał Ludzki, opracowano propozycję uwzględniającego szerokie konsultacje społeczne harmonogramu prac nad projektami Planów działania w województwach, wydano pięć numerów magazynu „Partnerstwo. Biuletyn Krajowej Sieci Tematycznej ds. Partnerstwa”.
Wymiana wiedzy i doświadczeń
Statystyki można by mnożyć. Ale czy statystyki coś mówią o skuteczności? Do pewnego stopnia tak, jeśli wziąć pod uwagę liczbę osób na spotkaniach. Jednak najważniejsza wartość, na którą zwracają uwagę członkowie komitetów, to możliwość wymiany doświadczeń, poznania osób uczestniczących w pracach innych komitetów, nawiązania z nimi relacji. Paradoksalnie bowiem duża ilość informacji (np. w internecie) nie jest odpowiedzią na zapotrzebowanie na wiedzę, i to nie tylko tę „twardą”, dotyczącą przepisów czy wytycznych, ale także tę „miękką”, wynikającą z doświadczenia. Zresztą od początku dyskusji nad potrzebą powołania (bądź nie) Sieci najważniejszym i bezspornym punktem było spotkanie osób z podkomitetów monitorujących regionalny komponent PO Kapitał Ludzki bądź komitetów regionalnych programów operacyjnych.
Czemu służą spotkania Sieci?
Spotkania Sieci de facto trwają dobę. Zaczynają się bowiem od ogólnej sesji około godziny 12.00 bądź 13.00, podczas której Marszałek danego województwa (w którym odbywa się spotkanie) mówi o wpływie funduszy europejskich na rozwój regionu, następnie odbywa się tematyczny wykład inauguracyjny (np. poświęcony unijnej zasadzie partnerstwa, jak w Gdyni) i dalej pojawia się krótka informacja na temat efektów prac Sieci od ostatniego spotkania. Ponadto zawsze przedstawiana jest dobra praktyka we wdrażaniu – w województwie, w którym odbywa się spotkanie – zasady partnerstwa. Dlatego w Łódzkiem zapoznaliśmy się ze sposobem pracy nad projektem regionalnego Planu działania dla PO KL, który umożliwia szerokie włączenie się do dyskusji organizacjom pozarządowym, w Krakowie – z Małopolskim Paktem na rzecz Ekonomii Społecznej, a na Pomorzu z działaniami Grupy roboczej „Społeczne Pomorze” działającej przy Komitecie Monitorującym RPO. Praktyki te mają różną skuteczność i czasami są odmiennie postrzegane przez partnerów społecznych oraz administrację. Spotkania Sieci mają na celu pomóc wzajemnie się zrozumieć i pozbyć się (niestety pojawiających się) uprzedzeń.
Warsztaty i dyskusje tematyczne
Obok tzw. rozmów kuluarowych, najważniejszą częścią spotkań są warsztaty, dyskusje tematyczne, dzielenie się doświadczeniem. Ich zakres dobierany jest według tematów wskazanych przez uczestników spotkań w ankietach ewaluacyjnych. Dotąd przeprowadzono warsztaty dotyczące m.in.: zapewniania komplementarności w regionach, wyzwań komplementarności w PO KL między projektami systemowymi krajowymi a konkursowymi, prac nad Planami działania w PO KL, kryteriów (zwłaszcza strategicznych) wyboru projektów pod kątem partnerstwa, metodyki pracy członków komitetów i podkomitetów monitorujących, nowych zasad w PO KL, partnerstw instytucjonalnych.
Zobaczyć efekty na własne oczy
Ponadto wieczorem odbywa się tzw. wieczór promocji regionu, podczas którego urzędy marszałkowskie województwa goszczącego zapewniają na zaproszenie Sekretariatu Sieci możliwość zapoznania się przez uczestników z efektami wydatkowania funduszy europejskich. Dotychczas były to głównie miejsca użyteczności publicznej dofinansowane przez Unię, np. nowoczesne Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Zobaczenie na własne oczy efektów głosowania w komitecie dla jego członków jest najlepszym wykładnikiem sensu ich zaangażowania.
Konferencje
Bardzo ważnym elementem Sieci są coroczne konferencje. Pierwsza odbyła się już cztery miesiące po powołaniu KSTP, w październiku 2010 r. Przybyło na nią około 100 osób z całej Polski, aby dyskutować na temat partnerstwa i tego, by było ono zasadą konstytutywną dla programów operacyjnych, a nie jedynie zapisem w dokumentach.
Druga konferencja: „Partnerstwo i dialog jako podstawa skutecznej polityki spójności” odbyła się w ramach IV Forum Funduszy Europejskich 6 maja br. w Warszawie. Moderatorem był redaktor Edwin Bendyk. Rozpoczęło ją wystąpienie Ministra Henryka Wujca, Doradcy Prezydenta RP ds. Społeczeństwa Obywatelskiego, który podkreślił znaczenie dialogu we współczesnej demokracji i rolę wiedzy i doświadczenia partnerów pozarządowych i społecznych w podejmowaniu decyzji dotyczących spraw publicznych.
O znaczeniu zasady partnerstwa, wyzwaniach dialogu obywatelskiego i społecznego debatowali przedstawiciele w randze przewodniczących, wiceprzewodniczących bądź dyrektorów Związku Rzemiosła Polskiego, Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych, Business Centre Club, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan. Ponadto w dyskusji udział wzięli: europoseł Jan Olbrycht, przedstawiciel prezydenta Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego Jan Olsson oraz Jan Jakub Wygnański jako Współprzewodniczący Rady Działalności Pożytku Publicznego.
Sesja miała niestandardowy scenariusz, ponieważ po wystąpieniu Ministra Henryka Wujca wypowiadali się eksperci. Ich analizy przewidywały trzy zakresy tematyczne: wyzwania; partnerstwo jako rozwiązanie; potrzeby. Eksperci przedstawiali tezy i pytania dotyczące kapitału społecznego oraz intelektualnego systemu zarządzania rozwojem regionalnym, dialogu obywatelskiego i społecznego, narzędzi pozwalających realizować zasadę partnerstwa, jak grupy robocze przy komitetach monitorujących, czy wreszcie potrzeby silniejszego wsparcia instytucjonalnego dla partnerów społeczno-gospodarczych.
Na koniec konferencji, na ręce Przewodniczącego Komitetu, Marcelego Niezgody, Wiceministra Rozwoju Regionalnego, wręczono pamiątkowy dyplom Komitetowi Monitorującemu PO KL za wysiłek na rzecz wdrażania zasady partnerstwa i osiągnięć na tym polu. Podstawą do powyższego wyróżnienia były działania Instytucji Zarządzającej Programem obserwowane przez Grupę roboczą ds. społeczeństwa obywatelskiego działającą przy Komitecie Koordynacyjnym Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. Opinia Grupy roboczej została potwierdzona w badaniu ewaluacyjnym „Analiza efektywności funkcjonowania komitetów monitorujących programy operacyjne na lata 2007 – 2013” z 2010 r., wykonanym przez spółkę PSDB na zlecenie Departamentu Koordynacji Wrażania Funduszy Unii Europejskiej Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, pełniącego funkcję Instytucji Koordynującej Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia. Od 2012 r. partnerski komitet monitorujący będzie wybierany w drodze konkursu. Szczegóły poznamy w kolejnych miesiącach.
Informacje z dotychczasowych spotkań, zdjęcia, dane kontaktowe, instrukcja uzyskania dostępu do Bazy Wiedzy są dostępne na stronie internetowej Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych w zakładce „Program Reprezentacji NGO”.
Co przed nami?
W tym roku przed nami jeszcze dwa regionalne spotkania Krajowej Sieci Tematycznej ds. Partnerstwa. Zapraszamy do zainteresowania się możliwościami, jakie ona daje – ma być bowiem realną odpowiedzią na potrzeby członków komitetów monitorujących reprezentujących przede wszystkim organizacje pozarządowe, społeczne i środowiska akademickie.
Gorąco zachęcamy do lektury! Jak zwykle, chcemy Państwa zainteresować wybranymi tematami europejskimi istotnymi z punktu widzenia organizacji pozarządowych.
EUlotka 10 (33), lipiec 2011
