(…) krwawią nam źrenice od tej ględźby obleśnej, od tej zachwalanki namolnej, że apartamenta, że koliby, że zbójnickie, że salceson po 6.50, że tam tylko po 5, że pajntbol i srajtpul, że gacie, że ogrodzenia, że jaskinia solna, że jama z gówna, że taki, śmaki, owaki, metr po metrze, płachta za płachtą, sztrajfa za sztrajfą, mamidło za mamidłem, baner taka jego mać w otchłań dostępności, w bezmiar oferty, w nieskończoność satysfakcji oraz spełnienia – podsumowuje w felietonie dla „Tygodnika Powszechnego” uroki Zakopianki Andrzej Stasiuk [1].
Internet nie taki piękny
To realne, namacalne doświadczenie gwałtu, jaki reklama zadaje naszym zmysłom i szarym komórkom, jest dziś przeniesione żywcem do świata wirtualnego. Jednak to nie wizualna opresyjność reklamy jest w sieci najgorsza, ale to, co kryje się pod powierzchnią zalewającego nas badziewia. Niebezpiecznie zbliżamy się do momentu, kiedy otwarcie przeglądarki internetowej nie będzie różniło się zbytnio od wejścia na otoczony kamerami spacerniak. Każdy pośrednik w handlu internetową powierzchnią reklamową i każdy wydawca próbuje śledzić nasze ruchy w sieci, żeby z setek cyfrowych śladów ulepić profil, który po dobrej cenie wystawi na aukcji RTB.
Jak żaba gotowana w letniej wodzie – w gąszczu mrugających pop-upów i ryczących filmików z autoplaya – powoli przyzwyczajamy się do ciastek i skryptów śledzących, traktując je jak zło konieczne lub cenę, którą musimy zapłacić za „darmowe” usługi. Ale Internet nie musi tak wyglądać. Przymuszanie użytkowników do płacenia własną prywatnością i intymnością za dostęp do treści (w dodatku treści coraz gorszej jakości) nie jest uczciwą transakcją.
Dlaczego mnie śledzisz?
– Wiedzieliśmy, że przy budżecie wynoszącym kilkaset euro rozdzielonym między kilka krajów musimy być bardzo precyzyjni zarówno w doborze grup docelowych, jak i kierowanych do nich komunikatów – tłumaczy pomysł na kampanię Katarzyna Szymielewicz, prezeska Fundacji Panoptykon. – Stąd decyzja o sięgnięciu po najlepsze dostępne narzędzia targetowania, oferowane przez Google’a, i wykorzystaniu unikatowej wiedzy, jaką ten gigant posiada na temat osób korzystających z wyszukiwarki, żeby ujawnić głębokość śledzenia i inwazyjność praktyk reklamowych.
Wścibskość Google’a pozwoliła wyróżnić dwie główne grupy docelowe kampanii: internautów, którzy już wcześniej interesowali się tematyką prywatności w sieci, oraz osoby, które szukały porad dotyczących trudnych, intymnych tematów (m.in. depresji wśród nastolatków, zaburzeń erekcji, wczesnej ciąży). Tym razem zamiast usługi proponującej rozwiązanie problemu, zobaczyli bannery, które bez owijania w bawełnę ujawniały, co i skąd o nich wiedzą, oraz zachęcały do sprzeciwu.
Prywatność obroniona
Ostatnie euro z budżetu kampanii zostało wydane na kilka godzin przed decydującymi głosowaniami w Brukseli. Jeszcze podczas jej trwania kampanii (19.10) Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) przegłosowała serię korzystnych poprawek, dzięki którym, między innymi, wyszukiwarki i inne strony internetowe nie będą nas mogły bezkarnie śledzić bez naszej wiedzy i zgody, a nasze urządzenia końcowe (np. smartfony) i zainstalowane na nich aplikacje będą musiały gwarantować maksymalny poziom ochrony danych w ustawieniach domyślnych (privacy by default).
Stanowisko samej Rady nie zostało jeszcze wypracowane, ale z daleka widać, że nad rozporządzeniem ePrivacy zbierają się czarne chmury. Niektóre państwa członkowskie – w tym Polska – zajęły otwarcie krytyczne stanowisko wobec projektu i są gotowe blokować polityczne porozumienie. Inne chętnie wykorzystają tę okazję, żeby wprowadzić niekorzystne dla użytkowników i usługodawców rozwiązania, takie jak obowiązkowa retencja danych internetowych na potrzeby walki z przestępczością.
Źródło: Fundacja Panoptykon
