W dniach 16-17 listopada 2009 w Brukseli odbędzie się Forum Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Partnerstwa Wschodniego. Do udziału zaproszonych zostało 220 podmiotów, w tym 14 organizacji z Polski. 3 listopada 2009 odbyło się spotkanie polskich uczestników Forum, podczas którego opracowano wstępne rekomendacje. W "Bibliotece" na stronie Grupy Zagranica można też znaleźć opublikowane dotychczas materiały analityczne i komentarze uczestników Forum.
Forum Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Partnerstwa Wschodniego
Bruksela, 16-17 listopada 2009
Rekomendacje ze strony polskich uczestników Forum
Z wielkim zainteresowaniem przyjęliśmy rekomendacje do Forum Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Partnerstwa Wschodniego przygotowane przez organizacje pozarządowe z Ukrainy i Białorusi.
Poniżej zgłaszamy kilka postulatów, które zostały wypracowane przez organizacje polskie, zarówno te uczestniczące w samym spotkaniu, jak i inne zainteresowane przyszłością Partnerstwa.
1. W kwestiach bieżących
Uważamy, że w zaproponowanym programie pierwszego Forum, które odbędzie się w listopadzie, brakuje miejsca na dyskusję o tym, jak ma funkcjonować Forum. Na przykład sam podział na cztery platformy tematyczne narzuca temu spotkaniu sposób funkcjonowania Partnerstwa ustalony na poziomie rządowym. Naszym zdaniem, podział ten wcale nie jest oczywisty z punktu widzenia przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego. Nawet jeśli zostałby ostatecznie zaakceptowany, wymaga przynajmniej poruszenia tego tematu na samym spotkaniu. Postulujemy wydzielenie miejsca i czasu na dyskusję na ten temat w ramach opublikowanej agendy.
2. W kwestiach strategicznych
- Uważamy za ważne korzystanie z doświadczeń innych platform obywatelskich, powołanych przez UE, w tym także uczenie się na ich błędach. Przykładem, który wydaje nam się najciekawszy, jest Euro-Mediterranean Civil Forum działające w ramach Euro-Mediterranean Partnership[1].
Naszym zdaniem, doświadczenie to wskazuje na potrzebę jak najszybszego omówienia i sformalizowania / instytucjonalizacji Forum[2]. Pozwoli to na ukonstytuowanie się reprezentacji komponentu społeczeństwa obywatelskiego i stworzenie stałego partnera dla stron rządowych i KE w pracy nad kształtowaniem i realizacją Partnerstwa Wschodniego. Dotyczy to między innymi kwestii sekretariatu, stałych grup roboczych i ich tematyki, kalendarza pracy itp.
Postulujemy rozpatrzenie powołania specjalnej (piątej) grupy roboczej, której zadaniem będzie wypracowanie propozycji w powyższym zakresie przed kolejnym dorocznym Forum.
- Dyskusja na temat struktury, chociaż ważna, nie może przesłonić innej, równie ważnej dyskusji o priorytetach, zadaniach i funkcjach, jakie Forum powinno przed sobą postawić.
Szczególną rolę Forum w ramach całego Partnerstwa Wschodniego (PW) widzimy
- w działaniach rekomendacyjno-konsultacyjnych dla PW (ocena działań prowadzonych przez UE i rządy państw partnerskich w ramach PW, ocena relacji między UE a tymi krajami oraz proponowanie nowych pomysłów i rekomendacji dla PW)
- w niezależnej ocenie sytuacji w krajach PW, np. w zakresie poszanowania praw człowieka, sytuacji społeczeństwa obywatelskiego itd.
- w ułatwianiu kontaktów, współpracy, dzieleniu się umiejętnościami pomiędzy organizacjami pozarządowymi z krajów partnerskich oraz krajów unijnych i innych, współdziałaniu organizacji z krajów partnerskich między sobą (np. krajów Południowego Kaukazu).
Nie wyczerpuje to katalogu działań / problemów / platform, w które powinny być zaangażowane organizacje społeczeństwa obywatelskiego w ramach Partnerstwa Wschodniego. Jednak są to naszym zdaniem te z nich, gdzie CSOs powinny i mogą pełnić rolę wiodącą, jako inicjatorzy i główni aktorzy.
Chociaż dyskusję o tematycznych platformach / podziałach w ramach Forum uważamy nadal za otwartą, to już dziś widzimy kilka tematów, które naszym zdaniem warto rozważyć jako priorytetowe i skupiające pracę i wysiłki członków Forum:
- jak najszybsze wprowadzenie ruchu bezwizowego UE z krajami Partnerstwa;
- zachowanie oceny sytuacji w zakresie praw człowieka w krajach PW jako jednego z podstawowych kryteriów oceny sytuacji w tych krajach;
- wspieranie budowy / rozwoju samorządu lokalnego i społeczności lokalnych w krajach Partnerstwa;
- promowanie wymiany młodzieży i wolontariatu pomiędzy UE i krajami PW;
- wspieranie rozwoju niezależnych mediów, w tym Internetu i nowych mediów w krajach PW;
- zwiększenie oszczędności energii.
Jesteśmy przekonani, że Partnerstwo Wschodnie – także w wymiarze pozarządowym – powinno przede wszystkim odpowiadać na potrzeby naszych partnerów z krajów PW. W kwestiach merytorycznych w wielu punktach zgadzamy się i będziemy popierać propozycje przygotowane przez NGO Ukrainy i Białorusi. Jesteśmy także otwarci na nowe propozycje innych krajów PW.
Białoruskie Stowarzyszenie im. Roberta Schumana
Biełsat TV
Centrum Stosunków Międzynarodowych
Fundacja DemosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej
Fundacja Edukacja dla Demokracji
Fundacja im. Stefana Batorego
Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej
Fundacja Współpracy Polsko-Ukraińskiej PAUCI
Grupa Zagranica
Helsińska Fundacja Praw Człowieka
Inicjatywa Wolna Białoruś
Instytut Spraw Publicznych
Instytut Studiów Strategicznych
Ośrodek Studiów Wschodnich
Polska Fundacja im. Roberta Schumana
Unia Metropolii Polskich
Wschodnioeuropejskie Centrum Demokratyczne
Źródło: Grupa Zagranica
