W czwartek 15 stycznia po raz trzeci zebrał się Komitet Sterująco-Monitorujący FIO. Tym razem tematem był regranting – pierwszy komponent tego programu. Na oficjalne sprawozdania przyjdzie jeszcze chwilę poczekać, ale dwóch operatorów zaprezentowało pierwsze wnioski i doświadczenia z realizacji.
Doświadczenie i ryzyko
W województwie pomorskim, którego doświadczenia przedstawił Artur Rajkowski z Fundacji Pokolenia, wzorem dla operatorów był program Działaj Lokalnie PAFW. Jeszcze w trakcie ministerialnych przygotowań komponentu regrantingowego przywoływano doświadczenia tego programu, takie jak np. dotacje dla grup nieformalnych i dystrybucja przez rozproszonych, lokalnych operatorów. Ze względów technicznych w FIO nie podzielono jednak kraju na tak małe obszary, gdyż trudno byłoby je „ogarnąć”, podołać ich administrowaniu technicznie i finansowo. W województwie pomorskim to organizacje zdecydowały się powrócić do pierwotnych założeń (operator znajdujący się bardzo blisko dotowanego, intensywna opieka, budowanie relacji, animacja), budując szeroką koalicję siedmiu podmiotów wspólnie aplikujących o grant. Przy realizacji lokalnego konkursu duży nacisk położony był na odformalizowanie procedur: wnioski składane wyłącznie w formie elektronicznej, na maksymalnie uproszczonym formularzu, bez podpisu, z możliwością dokonywania uzupełnień formalnych. Ciekawym pomysłem jest np. potraktowanie prowadzonego on-line bloga jako sprawozdania merytorycznego. Pojawiły się też mini-granty o wysokości 500 zł, pozwalające na realizację mini-inicjatyw, na które bardzo trudno jest znaleźć finansowanie. Wprowadzone ułatwienia balansowały czasem na granicy prawa, z nadzieją na pozytywną ocenę ministerstwa.
KRS on-line można też wydrukować...
O doświadczeniach Legnickiego Stowarzyszenia Inicjatyw Obywatelskich opowiedział Mirosław Jankowski. Zauważył on, iż finanse organizacji obsługującej jedynie część województwa nie pozwoliły na stworzenie systemu informatycznego do obsługi wniosków. Sprawdzenie zgodności podpisów na aplikacji z reprezentacją organizacji ujętą na wypisie z KRS (którego wydruk oferenci musieli dostarczyć – klnąc pewnie co niemiara, ale oszczędzając personelowi projektowemu wysiłku na weryfikację danych on-line) poskutkowało odrzuceniem części wniosków. Prezentacja zawierała sporo ciekawych propozycji, z których wiele wartych jest szczegółowego rozważenia. Operator zaproponował także zmianę klucza podziału środków, np. na obszarowy, który to pomysł szczególnie przypadł do gustu autorowi tego tekstu: w Borach Tucholskich (z których autor przyjechał) jest wprawdzie niewielu mieszkańców, ale na znacznym obszarze. Niestety, ta ostatnia propozycja niewielkie ma szanse na realizację.
By nauka nie poszła w las
Już pobieżna analiza dwóch przedstawionych przypadków pokazuje ogromne różnice przy wdrażaniu regrantingu. Na pewno przed ogłoszeniem kolejnego konkursu warto przeprowadzić szczegółową weryfikację raportów wszystkich operatorów. MPiPS zapowiedziało jeszcze w lutym spotkanie, na którym operatorzy będą mogli wymienić się dobrymi praktykami, podyskutować o doświadczeniach i sformułować wnioski na przyszłość. W spotkaniu uczestniczyć będą mogli także przedstawiciele KSM FIO, co ułatwi późniejsze uwzględnienie wypracowanych wniosków w pracach Komitetu. Warto będzie przemyśleć też wyodrębnienie niektórych centralnych komponentów, takich jak np. generator wniosków dostępny dla wszystkich operatorów.
Kolejnym punktem spotkania było przedstawienie przez Krzysztofa Stanowskiego doświadczeń Fundacji Solidarności Międzynarodowej. Najważniejsze refleksje dotyczyły konieczności długofalowego budowania zespołu ekspertów oceniających oraz sposobów kalibrowania tego zespołu poprzez dostarczanie informacji zwrotnej (m.in. w postaci statystyki, pozwalającej ekspertowi porównać swój sposób oceny z oceną innych ekspertów). Wiele z przedstawionych doświadczeń może być wykorzystanych przy programowaniu kolejnych edycji FIO.
W ogniu walki
Na koniec należy zauważyć, że regranting zastosowany w FIO nabiera szczególnego znaczenia w kontekście proponowanych i dyskutowanych obecnie w sejmowych komisjach zmian ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Ustawowe zapisy dotyczące regrantingu zostaną prawdopodobnie doprecyzowane i rozszerzone, co spowoduje częstsze i łatwiejsze ich stosowanie w konkursach grantowych ogłaszanych przez administrację publiczną. Warto więc będzie sięgnąć do wypracowanych w ramach FIO praktycznych rozwiązań, czy to w zakresie formularzy, sposobów powoływania komisji, czy też upraszczania systemu składania sprawozdań. Po raz kolejny FIO może stać się „poligonem doświadczalnym”, przecierającym ścieżki nowym rozwiązaniom, które będą mogły być stosowane powszechnie w relacjach pomiędzy administracją (rządową i samorządową) a organizacjami pozarządowymi oraz obywatelami.
C.D.N.
Dalsza dyskusja o regrantingu, a także początek dyskusji o FIO 2016 planowane są już 6 marca br. Jeśli chcesz zgłosić swoje uwagi (generalne, niekoniecznie związane z konkretnym wnioskiem), możesz przesłać je bezpośrednio do zespołu zajmującego się FIO w MPiPS, wykorzystać w tym celu Facebooka (oficjalny profil FIO lub grupę dyskusyjną „FIO – konkurs dla NGO”), albo skontaktować się z którymkolwiek z członków Komitetu Sterująco-Monitorującego (w tym z autorem tego artykułu).
Źródło: informacja własna