Ewaluacja kluczem do profesjonalizacji NGO – pod takim hasłem zapraszamy przedstawicieli wszystkich organizacji pozarządowych do zapoznania się z cyklem 10 artykułów dotyczących wykorzystania EWALUACJI w usprawnianiu realizowanych przez NGO przedsięwzięć i podnoszeniu jakości swoich działań.
Ukazujące się do końca tego roku artykuły stanowić będą zbiór informacji na temat badań ewaluacyjnych: sposobów planowania i prowadzenia ewaluacji czy też możliwości wykorzystania jej wyników do ulepszenia działań i rozwoju Państwa fundacji czy stowarzyszenia.
Oprócz przydatnej wiedzy będziecie Państwo mogli zdobyć interesujące książki i materiały na temat ewaluacji, każdorazowo biorąc udział w naszym konkursie. Zachęcamy Państwa do systematycznej lektury artykułów, zdobywania wiedzy o ewaluacji oraz wygrywania nagród!
EWALUACJA - CO TO TAKIEGO?
Ewaluacja szkoleń organizowanych w ramach projektów unijnych, ewaluacja rozwoju ucznia w szkole, ewaluacja strategii rozwoju na terenie gminy itp. – pojecie to nie jest już “nowinką”, a jego znaczenie coraz bardziej wzrasta w różnych dziedzinach życia społecznego. Co ono jednak oznacza, zwłaszcza w kontekście rozwoju organizacji pozarządowej?
Ewaluację definiuje się jako użycie metod badań społeczno-ekonomicznych do systematycznego zbierania danych, analizy, interpretacji, oceny i informowania o skuteczności podejmowanych działań (za H. Rossi, czy S. Mathisson).
W najprostszym znaczeniu ewaluacja to umiejętność zbierania, analizowania i wykorzystywania takich informacji, które dostarczą odpowiedzi na pytanie, czy zostały osiągnięte zamierzone cele przedmiotu ewaluacji, czyli działalności organizacji lub konkretnego projektu; określa się ją właśnie jako badanie ewaluacyjne. Potocznie ewaluację rozumie się także jako synonim oceniania lub kontroli, co nie do końca jest słuszne!
W teorii stosuje się wiele typologii ewaluacji. Wyróżnia się je przykładowo ze względu na przedmiot badania (np. ewaluacje projektów, ewaluacje funduszy strukturalnych), ze względu na sposób organizacji i zlecania badania (ewaluacje zewnętrzne i wewnętrzne), ale także ze względu na temat ewaluacji i moment jej przeprowadzenia.
W niniejszym artykule skupimy się na tych ostatnich, ze względu na ich powiązanie w kontekście rozwoju organizacji pozarządowej.
Dyskutując o temacie ewaluacji możemy mówić zarówno o ewaluacji procesów zarządzania jak i ewaluacji działań. Te pierwsze odnoszą się do organizacji w ogóle i koncentrują się m.in. na usprawnianiu koordynacji i komunikacji w zespole, współpracy z innymi instytucjami oraz wizerunku i podnoszeniu jakości usług świadczonych przez organizację. Ewaluacja działań natomiast pozwala na uzyskanie wiarygodnych i rzetelnych informacji na temat tego, jakie są ich rzeczywiste wyniki i pomaga je udokumentować; badanie robione jest po to, aby jeszcze lepiej dostosowywać działania do rzeczywistych potrzeb odbiorców (np. w ramach realizowanego projektu).
Mając natomiast na uwadze to, kiedy robiona jest ewaluacja, wyróżnia się 3 podstawowe rodzaje: ewaluację wstępną, bieżącą oraz końcową.
O ewaluacji wstępnej mówi się wówczas,gdy jest wykonywana przed rozpoczęciem realizacji jakiegoś przedsięwzięcia. Tego typu badanie pozwala zaplanować odpowiednie wsparcie dla odbiorców działań, zracjonalizować podejmowane decyzje i określić niezbędne koszty. Przykładowo może być stosowana w określeniu, czy założona w projekcie, o którego dofinansowanie ubiega się organizacja, pomoc dla osób niepełnosprawnych (wsparcie psychologiczne, kursy zawodowe itp.) przyczyni się do poprawy ich sytuacji na rynku pracy.
Innym przykładem, w praktyce najczęściej stosowanym, jest ewaluacja bieżąca, prowadzona w trakcie realizacji jakiegoś przedsięwzięcia. Tego typu badanie zapewnia organizacjom pomoc we wdrażaniu projektów, identyfikowaniu problemów i ich rozwiązywaniu, dostosowaniu działań do potrzeb odbiorców. Ewaluacja bieżąca pomaga m.in. w sprawdzeniu, czy uczestnicy warsztatów kulturalnych są zadowoleni ze sposobu prowadzenia zajęć, a dobór kadry zarządzającej zapewnia najwyższą jakość działań.
Wśród rodzajów ewaluacji wyróżnia się także ewaluację końcową, wykonywaną po zakończeniu jakiegoś przedsięwzięcia, służącą podsumowaniu i ocenie rzeczywistych efektów działań. Przykładowo pomaga udzielić odpowiedzi na pytania, czy organizacji pozarządowej udało się zrealizować założone na dany rok cele, lub też czy, i w jakim stopniu, udało się osiągnąć założone rezultaty w ramach konkretnego projektu.
Wiedząc co chcemy osiągnąć w działaniach organizacji, zarówno w kontekście procesów zarządzania jak i poszczególnych działań, musimy zwrócić uwagę na to, w którym momencie podjąć się badania ewaluacyjnego. Choć ewaluacje realizowanych przez nią pojedynczych działań są uzasadnione, to jednak skuteczny rozwój organizacji zapewnia jedynie systematyczna i ciągła ewalaucja.
O tym, jakie korzyści przynosi organizacji pozarządowej ewaluacja, będziecie mogli Państwo przeczytać w następnym artykule.
KONKURS!
Zachęcamy do udzielenia odpowiedzi na pytanie:
Jak nazywa się organizacja pozarządowa, odpowiedzialna za opracowanie „Standardów ewaluacji” w Polsce?
Trzy pierwsze osoby, które prześlą poprawną odpowiedź na adres mailowy: monika.przybylak@pisop.org.pl otrzymają nagrodę – materiały promocyjne dotyczące ewaluacji.
Powyższy artykuł jest jednym z cyklu artykułów publikowanych w ramach projektu "Ewaluacja kluczem do profesjonalizacji NGO" realizowanego przez Fundację NIWA Edukacji i Rozwoju.
Projekt jest dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.
Więcej informacji: www.fundacjaniwa.pl
Pobierz
-
201012311124020279
613484_201012311124020279 ・38.72 kB
-
201012311124020279
613484_201012311124020279 ・38.72 kB
-
201012311124020279
613484_201012311124020279 ・38.72 kB
-
201012311124020279
613484_201012311124020279 ・38.72 kB
-
201012311124020279
613484_201012311124020279 ・38.72 kB
Źródło: Fundacja NIWA Edukacji i Rozwoju