Publicystyka - ngo.pl

Cecilia Malmström – europejski komisarz do spraw wewnętrznych – powiedziała: „Skuteczna integracja oznacza, że migranci otrzymają możliwość pełnego uczestnictwa w życiu swoich nowych wspólnot lokalnych. Nauka języka państwa przyjmującego, uzyskanie dostępu do zatrudnienia i edukacji oraz posiadanie społeczno-gospodarczej zdolności do utrzymania się to zasadnicze elementy skutecznej integracji. Dotychczas integracja migrantów w Europie nie przebiegała szczególnie pomyślnie. Wszyscy musimy zrobić więcej – dla dobra przyjeżdżających tu ludzi, ale również dlatego, że dobrze zintegrowani migranci są atutem dla UE, gdyż wzbogacają nasze społeczeństwa kulturowo i gospodarczo”.

Również dzisiaj opublikowano jakościowy Eurobarometr na temat integracji, który przeprowadzono wiosną tego roku. Umożliwia on otwartą wymianę poglądów obywateli UE i migrantów oraz pokazuje, że w wielu kwestiach mają oni takie same poglądy na temat integracji. Panuje powszechna zgoda co do znaczenia interakcji w miejscach pracy i szkołach oraz co do pozytywnego wkładu migrantów w lokalną kulturę. Obie grupy są zgodne, że czynnikami sprzyjającymi skutecznej integracji są: opanowanie języka, zdobycie pracy i zrozumienie lokalnej kultury. Uczestniczący w ankietach obywatele UE i migranci zgadzają się również, że konieczne są większe wysiłki ze wszystkich stron, aby pojawiły się korzyści z imigracji. Brak znajomości języka i segregacja migrantów w biedniejszych dzielnicach uważa się za główne przeszkody w integracji. Kwestie te wymagają stanowczych i spójnych działań wszystkich zainteresowanych stron.

 ***

Różnorodność, jaką zapewnia migracja, jeśli będzie dobrze zarządzana, może stanowić przewagę konkurencyjną i być źródłem dynamiki dla gospodarek europejskich. Jeśli UE chce zrealizować cel zakładający osiągnięcie do 2020 r. zatrudnienia na poziomie 75%, niezbędne jest usunięcie przeszkód utrudniających migrantom dostęp do zatrudnienia – zwłaszcza że europejska siła robocza kurczy się w wyniku wyzwań demograficznych, przed jakimi stoi UE. Do 2060 r. zatrudnienie w Unii Europejskiej zmniejszy się o około 50 mln osób w porównaniu z 2008 r. – w 2010 r. na każdą osobę w wieku od 65 lat wzwyż przypadało 3,5 osoby w wieku produkcyjnym (20-64 lata), natomiast zgodnie z prognozami w 2060 r. na taką osobę będzie przypadało 1,7 osób w wieku produkcyjnym. Przykładowo jeśli chodzi o zapotrzebowanie w przyszłości na opiekunów osób starszych, w opublikowanym przez Komisję w 2010 r. programie na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia szacuje się, że do 2020 r. w sektorze ochrony zdrowia będzie brakowało około 1 miliona specjalistów, a nawet 2 milionów, uwzględniając zawody pomocnicze w służbie zdrowia.

Trzonem procesu integracji jest zapewnienie, by migranci posiadali takie same prawa i obowiązki jak obywatele UE. Dyskryminacja oraz nieuznawanie wykształcenia i doświadczenia zawodowego zdobytego poza UE to niektóre przeszkody, które narażają migrantów na ryzyko braku zatrudnienia, niepełnego zatrudnienia i wykorzystywania przez pracodawców.

Integracja musi rozpoczynać się tam, gdzie ludzie spotykają się na co dzień (praca, szkoła, miejsca publiczne itp.). Środki umacniające uczestnictwo w życiu demokratycznym powinny obejmować szkolenia i mentoring, ułatwienie migrantom głosowania w wyborach lokalnych, tworzenie lokalnych, regionalnych i krajowych organów konsultacyjnych, a także sprzyjanie przedsiębiorczości, kreatywności i innowacyjności.

Znajomość języka stwarza lepsze perspektywy na rynku pracy, sprzyja nawiązywaniu kontaktów społecznych oraz daje migrantom niezależność. Jest to szczególnie ważne w przypadku migrujących kobiet, które w przeciwnym razie mogłyby być raczej odizolowane. W europejskim programie integracji podkreśla się, że kursy językowe i programy wprowadzające muszą być dostępne pod względem finansowym i geograficznym.

Proces integracji wymaga ścisłej współpracy między rządami krajowymi, które pozostają odpowiedzialne za formułowanie swojej polityki w zakresie integracji, a władzami lokalnymi lub regionalnymi i podmiotami niepaństwowymi, które w wymiarze praktycznym wdrażają środki integracji. UE wspiera takie działania swoimi instrumentami, a przyszłe finansowanie UE powinno być bardziej skupione na propagowaniu integracji na szczeblu lokalnym.

Aby wzmocnić koordynację i wymianę wiedzy, Komisja opracowuje elastyczny europejski zestaw narzędzi złożony z tzw. modułów integracji, wspierający strategie polityczne i praktyki państw członkowskich. Oparte są one na doświadczeniach dotyczących tego, jakie działania są nieskuteczne, a jakie skutecznie wspierają integrację, na przykład organizowanie kursów wprowadzających i językowych, zapewnienie dużego zaangażowania ze strony społeczeństwa przyjmującego oraz zwiększenie uczestnictwa migrantów. Moduły te mogą być dostosowywane do potrzeb państw członkowskich, regionów i miast. Określono również wspólne europejskie wskaźniki służące do monitorowania wyników realizacji strategii politycznych w zakresie integracji.

Komunikat stanowi odpowiedź na zawarte w programie sztokholmskim wezwanie Komisji do rozszerzenia koordynacji i udoskonalenia narzędzi i struktur wymiany wiedzy w dziedzinie integracji.

Oparty jest on na nowej podstawie prawnej wprowadzonej traktatem lizbońskim, przewidującej zachęty i wsparcie dla działań państw członkowskich na rzecz propagowania integracji obywateli państw trzecich przebywających legalnie w UE, z wyłączeniem harmonizacji prawodawstwa.