Dekarbonizacja jest tematem, który ostatnio wielu rozmówców rozgrzewa do czerwoności niczym węgiel. Jest to konieczna do przejścia droga, jeśli realnie chcemy dbać o zasoby naszej planety.
Artykuł ukazał się w numerze 30/2022 magazynu As Biznesu. Cały numer jest dostępny tutaj.
Przed takim wyzwaniem stoi Veolia Energia Poznań, która funkcjonuje w branży energetycznej i ciepłowniczej. W 2009 roku, w strategii Grupy Veolia w Polsce, ustalono stopniowe odchodzenie od spalania węgla w procesie produkcji ciepła i energii elektrycznej aż do jego całkowitej eliminacji do 2030 roku. Aby wcielić te plany w życie, podjęto szereg inicjatyw, m.in. uruchomiono program Wielkopolska Energia. W ramach niego spółka prowadzi działania na rzecz transformacji ekologicznej regionu i promuje wymianę doświadczeń na rzecz ochrony środowiska we współpracy z partnerami biznesowymi, uczelniami, organizacjami pozarządowymi i jednostkami samorządowymi.
Woda wielokrotnego użytku
Bez wody nie ma życia! Tymczasem z różnych przyczyn (zmiana klimatu, wyczerpywanie lokalnych źródeł wody) zwiększa się powierzchnia obszarów suchych. Dostęp do wody zdatnej do picia staje się jedną z przyczyn konfliktów między państwami (np. konflikt pomiędzy Egiptem, Sudanem i Etiopią o dostęp do wód Nilu czy pomiędzy Indiami a Pakistanem o ody Indusu). Bez wątpienia wpływ na taki stan rzeczy ma również przemysł zużywający hektolitry wody. Jest ona także potrzebna do produkcji energii. W spółce zdają sobie sprawę z problemu.
– Poszukujemy sposobów, by zmniejszyć pobór wody z Warty. W elektrociepłowni stosujemy jej zawracanie. Za pomocą układów technologicznych wykorzystujemy wodę odzyskaną z oczyszczonych ścieków. Na miejskiej sieci ciepłowniczej z powodzeniem przepompowujemy wodę z wymienianego fragmentu rurociągu do czynnego odcinka sieci. Dzięki tym zabiegom odzyskujemy i wykorzystujemy ją ponownie, zmniejszając jej zużycie – wyjaśnia Olga Fasiecka z Veolia Energia Poznań.
Ponadto woda magazynowana jest w wielkim termosie, fachowo zwanym akumulatorem ciepła, niedawno oddanym do użytku. Ten 63-metrowy walec może pomieścić nawet 24 tys. m3 wody i jest drugim pod względem wielkości w Polsce. Służy do magazynowania nadwyżek ciepła powstających w ciągu dnia. Szacuje się, że akumulator zmniejszy zużycie węgla w procesie produkcji o 11,5 tys. ton rocznie, a oleju opałowego lekkiego o 310 ton rocznie (taka ilość wystarczyłaby do ogrzania ponad 200 energooszczędnych domów o powierzchni 150 m2).
Zero waste, czyli Wyłączaj-Zakręcaj-Oszczędzaj!
Veolia pracuje także nad tym, aby zmniejszyć zużycie ciepła w budynkach z wielkiej płyty poprzez wyeliminowanie strat. W pierwszym kroku spółka nawiązała współpracę ze Spółdzielnią Mieszkaniową Osiedle Młodych z poznańskich Rataj. Za pomocą nowoczesnych instalacji technicznych odzyskiwane będzie ciepło z powietrza oraz ścieków. Wybrane bloki zostały wyposażone w zaawansowaną automatykę pozwalającą m.in. na zdalne zarządzanie oraz precyzyjne monitorowanie osiąganych wyników. Wdrażane technologie mają za zadanie przede wszystkim ograniczenie strat ciepła, a w kolejnym etapie jej ewentualne
odzyskiwanie. Zmniejszenie zużycia energii to także redukcja emisji CO2, o czym mogą dowiedzieć się mieszkańcy w ramach kampanii: Wyłącz-Zakręć-Oszczędzaj! Na monitorach zamontowanych w budynkach i na specjalnej stronie internetowej mieszkańcy mają możliwość zapoznania się z poradami pozwalającymi im zmniejszyć wydatki oraz w lepszy sposób wpływać na środowisko. Opisane przedsięwzięcie to efekt wewnętrznego konkursu, który zorganizowano w firmie.
– Odwołując się do pomysłowości i kreatywności pracowników, szukaliśmy innowacyjnych rozwiązań dla bloków z wielkiej płyty budowanych w latach 70-90 XX wieku. Zwycięzcy pilotażowo swoje pomysły wprowadzają właśnie na Ratajach. Warto dodać, że takie konkursy dla pracowników organizujemy co roku,
a nagradzane projekty są realizowane – przyznaje Olga Fasiecka.
Sokół i Salamandra z pomocą
Oprócz działań związanych wprost z oszczędzaniem zasobów ciepła czy wody, firma prowadzi także inne prace mające na celu dbanie o środowisko naturalne i co istotne, robi to we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Jedną z nich jest Stowarzyszenie na Rzecz Dzikich Zwierząt Sokół, którego celem jest reintrodukcja sokoła wędrownego. Gatunek ten narażony jest na wyginięcie, dlatego każda para lęgowa jest na wagę złota. Sokół wędrowny występuje głównie na terenach górskich, jednak można go spotkać także w dużych miastach, gdzie często buduje gniazda na kominach zakładów przemysłowych i wysokich budynkach. Ponad 200-metrowy komin elektrociepłowni w Karolinie nadawał się idealnie. Jesienią 2017 roku zamontowano na kominie platformę lęgową. W 2020 roku korzystała z niej para sokołów, którym nadano imiona Maltanka i Velio. Para już dwukrotnie odchowała potomstwo, a żeby mógł to obejrzeć każdy, na platformie zamontowano kamerę. W kwietniu 2022 roku pojawiły się też młode pisklęta. Widok na żywo dostępny jest na stronie internetowej stowarzyszenia oraz na kanale YouTube.
Drugim partnerem pozarządowym Veolii Energii Poznań w zakresie ochrony środowiska jest Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody Salamandra. W 2021 roku podjęto decyzję o przekształceniu części terenu elektrociepłowni Karolin w ostoję przyrody. Obszary takie charakteryzują się występowaniem wyjątkowych gatunków zwierząt bądź roślin. Inwentaryzacja przeprowadzona wspólnie z Salamandrą pozwoliła zidentyfikować takie gatunki, jak dzięcioł zielony, jaszczurka zwinka czy jaśminowiec. Niedaleko tego miejsca przebiega ścieżka rowerowa, w planach jest otwarcie terenu dla mieszkańców, by mogli korzystać z jego uroków.
Oprócz wspomnianej współpracy z organizacjami pozarządowymi czy wcześniej opisanej spółdzielni mieszkaniowej, Veolia współdziała także z innymi firmami. Na tym polu można wymienić Volkswagen Poznań, z którą współpraca pozwala odzyskiwać ciepło czy Aquanet i działająca instalacja odzysku energii z oczyszczalni ścieków w Szlachęcinie. Łączenie sił z organizacjami z różnych obszarów i sektorów pozwala skuteczniej dążyć do wyznaczonych celów zrównoważonego rozwoju. Przypadki te z pewnością pozwalają optymistycznie patrzeć na osiągnięcie celów programu Wielkopolska Energia.
Źródło: Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich "PISOP"