20 września zakończyły się Ogólnopolskie Spotkania Ekonomii Społecznej w Szczecinie i Nowym Warpnie. Przez dwa dni konferencji oraz na poprzedzających ją spotkaniach sieciujących przedstawiciele instytucji publicznych, organizacje wspierające oraz sami przedsiębiorcy społeczni dyskutowali o przyszłości ekonomii społecznej.
20 września zakończyły się Ogólnopolskie Spotkania Ekonomii Społecznej w Szczecinie i Nowym Warpnie. Przez dwa dni konferencji oraz na poprzedzających ją spotkaniach sieciujących przedstawiciele instytucji publicznych, organizacje wspierające oraz sami przedsiębiorcy społeczni dyskutowali o przyszłości ekonomii społecznej.
Ekonomia społeczna oczyma polityków i dziennikarzy
Minister Zdrowia Bartosz Arłukowicz wpisał się w temat przewodni Spotkań wspominając w przemówieniu o terytorium ludzi społeczne odpowiedzialnych i zastępowaniu pomocy społecznej nowoczesną polityką społeczną. Minister Pracy i Polityki Społecznej przepraszał, że rok wcześniej nie mógł przyjechać na OSES w Krakowie. Pół żartem przypomniał, ile trudnych reform i wyzwań przypada na jego kadencję, docenił jednak ekonomię społeczną jako formę współczesnego patriotyzmu.
Obecność ministra pracy wykorzystali pozarządowi organizatorzy OSES-u, aby przypomnieć o niesłabnących od lat oczekiwaniach na działania resortu, które wyznaczą ekonomii społecznej adekwatne miejsce w głównym nurt polityki. Szczerze przyznali, że lata pracy nad Krajowym Programem Rozwoju Ekonomii Społecznej i ustawą o przedsiębiorczości społecznej przynosiły również chwile zwątpienia, zmęczenia i sporów wewnątrz organizacji zaangażowanych w ruchu na rzecz ekonomii społecznej. Obecność ministrów na sali wskazuje jednak, że lata prace nad KPRES-em i ustawą dobiegają końca.
Ciekawą perspektywę naszkicował Edwin Bendyk – publicysta "Polityki" i ekspert (Ośrodek Badań nad Przyszłością, Collegium Civitas); przedstawiając trendy w ogólnoświatowej gospodarce i innowacyjne pomysły przyszłości przypomniał, że ekonomia społeczna nie może rozwijać się w oderwaniu od zmian zachodzących w świecie. Bendyk poruszył wyobraźnie odbiorców, zestawiając technologiczne nowinki zza oceanu – samo prowadzący się samochód czy drukarkę 3D do “drukowania”-budowania budynków – z przykładem mieszkańca wsi, który samodzielnie konstruuje maszyny z dostępnych sobie elementów starych sprzętów, np. kosiarkę do trawy ze starej pralki. Przesłaniem jego prezentacji była myśl, że innowacyjnych pomysłów nie można się wstydzić, nawet jeśli bezpośrednim impulsem ich powstania była bieda, a dzięki współdziałaniu można uruchomić pokłady innowacyjnej energii, która rozwiąże wiele naszych problemów.
Podczas równoległych sesji panelowych pierwszego oraz drugiego dnia konferencji były poruszane różnorodne aspekty ekonomii społecznej – np. przedsiębiorczość społeczna na wsi, w kontekście działalności Kościoła, w sektorze kultury, w edukacji. Panelistami byli przedstawiciele podmiotów ekonomii społecznej lub organizacji je wspierających, ale równie często przedstawiciele instytucji publicznych, którzy byli też gospodarzami wielu sesji dyskusyjnych.
Dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Krzysztof Więckiewicz przypomniał, że w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie zapisano, że gminy mają obowiązek współpracować z organizacjami społecznymi, w tym także z podmiotami ekonomii społecznej, a także, że zgodnie z konstytucyjną zasadą pomocniczości – organizacje pozarządowe mają pierwszeństwo w realizacji zadań publicznych [sic!]. Przekonywał, że wspomniana ustawa zapewnia organizacjom należne miejsce w życiu publicznym.
Nadzieja w klauzulach
Narzędziem, z którym wiąże się wielkie nadzieje, które mogłoby poprawić sytuację wielu spółdzielni socjalnych oraz innych podmiotów zatrudniających osoby niepełnosprawne i inne osoby mające trudności ze znalezieniem pracy z różnych powodów, są klauzule społeczne stosowane w zamówieniach publicznych. Dają one zamawiającemu możliwość zaproszenia do udziału w przetargu tylu podmioty, które zatrudniają min. 50% osób niepełnosprawnych, bądź wymagania od wykonawcy wybranego w przetargu zatrudnienia do danego zlecenia np. określonej liczy osób bezrobotnych. Obecnie takie klauzule są stosowane przez niewiele samorządów i instytucji, choć na przestrzeni ostatnich kilu lat widać wyraźny wzrost zainteresowania tym rozwiązaniem.
Magdalena Olejarz z Urzędu Zamówień Publicznych na jednej z sesji panelowych przedstawiła, jakie plany zmian w prawie są przygotowywane zgodnie z wytycznymi władz europejskich. Nowe przepisy będą korzystne dla przedsiębiorstw społecznych, ponieważ pojawi się możliwość zastrzeżenia udziału w przetargu tylko dla podmiotów, których celem jest reintegracja zawodowa i społeczna. Przy ogłoszeniu zamówienia dotyczącego usług społecznych, będzie możliwość, aby zlecać je tylko organizacjom z misją społeczną.
Wiceprezes Urzędu Zamówień Publicznych Dariusz Piasta podzielił się informacją, że planowane jest podwyższenie progu wartości zamówienia 14 tys. euro netto, od którego należy organizować przetargi. Dzięki temu mniejsze zamówienia będą mogły w łatwiejszy sposób być zlecane przedsiębiorstwom społecznym przy założeniu dobrej woli ze strony publicznych instytucji.
Dobrą praktyką dotyczącą stosowania klauzul społecznych podzielił się jeden z organizatorów OSES-u. W przypadku, gdy zamówienie przerasta możliwości najczęściej małych przedsiębiorstw społecznych, jak w przypadku obsługi cateringowej na 500 osób na OSES-ie, można zastrzec, że wybrana firma powinna zatrudnić przedsiębiorstwo społeczne jako podwykonawcę do wykonania części zlecenia. Dzięki temu główny ciężar organizacyjny spoczywa na doświadczonej firmie, a przedsiębiorcy społeczni mogą uczyć się od niej biznesu w praktyce.
Innym pomysłem na rozwój ekonomii społecznej, jest wspólny certyfikat i znak promocyjny.
Podsumowując konferencję, wiele wskazuje na to, że ekonomia społeczna jest ciągle w natarciu, obiecująco zabrzmiały zapowiedzi Piotra Krasuckiego z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego dotyczące nowego okresu programowania, który ma przynieść nowatorskie rozwiązania, takie jak bezzwrotne dotacje, zarówno na promocję ekonomii społecznej , jak i na tworzenie przedsiębiorstw społecznych.
Organizatorem głównym OSES 2013 była Fundacja Fundusz Współpracy, natomiast współorganizatorami w realizacji tego przedsięwzięcia: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie, Stowarzyszenie Czas Przestrzeń Tożsamość ze Szczecina oraz Gmina Nowe Warpno. Ogólnopolskie Spotkania Ekonomii Społecznej zorganizowane zostały w ramach projektu „Zintegrowany system wsparcia ekonomii społecznej”.
Źródło: inf. własna (ngo.pl)
