Na IX Ogólnopolskich Spotkaniach Ekonomii Społecznej MPiPS zaprasza na sesję poświęconą przedsiębiorczości społecznej w dokumentach strategicznych. Zapraszamy do lektury tekstu wprowadzającego do rozmowy autorstwa Marty Bernacik.
RAMY STRATEGICZNE
Rola i potencjał ekonomii społecznej zostały silnie podkreślone zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i poszczególnych Państw Członkowskich. Możliwości wynikające z wykorzystania ekonomii społecznej podkreślono w ramach licznych Komunikatów Komisji Europejskiej, w których wskazywano na możliwości płynące z wykorzystania przedsiębiorczości społecznej w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy i kreowania innowacji społecznych sprzyjających włączeniu społecznemu, a także deklarowano wsparcie rozwoju gospodarki społecznej jako narzędzia aktywnego włączania społecznego.
PROJEKTY POZAKONKURSOWE PRZEWIDZIANE DO REALIZACJI W RAMACH DZIAŁANIA 2.9 PO WER ROZWÓJ EKONOMII SPOŁECZNEJ
MONITOROWANIE SEKTORA EKONOMII SPOŁECZNEJ
Punktem wyjścia dla procesu programowania każdej interwencji powinna być kompleksowa diagnoza charakteryzująca stan obecny oraz wskazująca na podstawie zgromadzonych danych rzeczywiste potrzeby i najlepsze sposoby ich realizacji. Podobnie realizacja prawidłowej polityki wobec ekonomii społecznej wymaga kompleksowej i stale aktualizowanej wiedzy o stanie sektora i jego otoczeniu. W ramach KPRES określono niezbędne działania mające na celu zapewnienie dostępu do wiarygodnych danych o sektorze ekonomii społecznej.
W działaniu IV.4 pn. „Monitoring ekonomii społecznej” wskazano m.in. potrzebę stałego monitoringu ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych, dotyczącego dynamiki rozwoju sektora, osiąganych efektów ekonomicznych, działalności w sferze społecznej, a także aktywności jednostek publicznych na rzecz ekonomii społecznej. Ponadto jako ważne uznano prowadzenie badań dotyczących zarówno kondycji sektora ekonomii społecznej, jak i oceny polityki publicznej prowadzonej w tym obszarze. Kompleksowe i stale aktualizowane informacje dotyczące sektora oraz jego otoczenia umożliwią bieżące monitorowanie stanu realizacji działań podjętych do realizacji w ramach KPRES, a także stanowić będą podstawę do formułowania polityki publicznej adresowanej do sektora ekonomii społecznej.
W odpowiedzi na niedostatek kompleksowych, rzetelnych i systematycznie zbieranych danych dotyczących sektora ekonomii społecznej, a także duże potrzeby w tym zakresie wynikające z zapisów KPRES oraz przyszłych działań programowych dla rozwoju ekonomii społecznej, w ramach działania 2.9 PO WER pn. „Rozwój ekonomii społecznej”, zaplanowano do realizacji projekt systemowy pn. „Zintegrowany System Monitorowania Sektora Ekonomii Społecznej”. Działania zaplanowane w projekcie zostaną przeprowadzone w ramach dwóch faz obejmujących 4 komponenty w zakresie identyfikacji istniejących źródeł danych administracyjnych, badań prowadzonych w ramach statystyki publicznej, a także innych badań prowadzonych m.in. na szczeblu regionalnym, których wykorzystanie będzie służyć do monitorowania sektora ekonomii społecznej.
Zidentyfikowane źródła zostaną poddane weryfikacji pod kątem ich dostępności, jakości, spójności, rzetelności oraz możliwości ich porównywania i dezagregacji terytorialnej. Diagnoza zakresu dostępnych danych pozwoli wskazać luki informacyjne, w oparciu o które zostanie opracowane pilotażowe badanie mające na celu zebranie brakujących danych. Dane pochodzące ze źródeł administracyjnych oraz dane pozyskane w ramach przeprowadzonych w projekcie badań zostaną docelowo umieszczone w przygotowanym w ramach projektu narzędziu bazodanowym, które zostanie udostępnione w formie strony internetowej.
Ponadto w ramach projektu przeprowadzone zostaną szkolenia dla pracowników instytucji publicznych dysponujących danymi administracyjnymi pozwalającymi uzyskać informacje o sektorze ekonomii społecznej, a także szkolenia dla pracowników statystyki publicznej odpowiedzialnych za pozyskiwanie, gromadzenie i przetwarzanie danych o ekonomii społecznej. Realizacja projektu będzie działaniem o znaczeniu kluczowym w procesie programowania i realizacji skutecznych i adekwatnych do potrzeb działań na rzecz wsparcia rozwoju sektora ekonomii społecznej w Polsce.
DZIAŁANIA KOORDYNACYJNE W OBSZARZE EKONOMII SPOŁECZNEJ
Działaniami równie istotnymi, jeśli nie pierwotnymi z punktu widzenia programowania i realizacji instrumentów wsparcia ekonomii społecznej, są działania koordynacyjne, w tym usprawnienie mechanizmów współpracy w zakresie zarządzania politykami publicznymi w tym obszarze. Działania te są kluczowe dla zapewnienia skuteczności realizacji wszystkich instrumentów wsparcia ekonomii społecznej wpisujących się w odmienne obszary, dlatego w ramach działania 2.9 PO WER pn. „Rozwój ekonomii społecznej” zaplanowano realizację pozakonkursowego projektu ukierunkowanego koordynację działań adresowanych do sektora ekonomii społecznej.
Działania zaplanowane do realizacji w ramach projektu będą czerpać z doświadczeń zgromadzonych m. in. w ramach projektu pn. „Partnerstwo na rzecz instytucjonalizacji ekonomii społecznej” zrealizowanego w PO KL. W ramach projektu przewiduje się stworzenie przy Krajowym Komitecie Rozwoju Ekonomii Społecznej (KKRES), będącym organem pomocniczym Ministra Pracy i Polityki Społecznej, partycypacyjnego międzysektorowego forum, stanowiącego przestrzeń dla ogólnopolskiej współpracy, wymiany doświadczeń i informacji, uczestniczenia w procesach decyzyjnych w ramach polityki publicznej w sferze ekonomii społecznej w tym współpracy z Komitetem Akredytacyjnym oraz innymi instytucjami, odpowiedzialnymi za inicjowanie i wdrażanie polityk publicznych w obszarze ekonomii społecznej.
Szczególne znaczenie będzie mieć wymiana informacji pomiędzy poziomem krajowym a regionalnym w ramach stworzonego forum, z naciskiem na współpracę z Regionalnymi Ośrodkami Polityki Społecznej, Regionalnymi Komitetami Rozwoju Ekonomii Społecznej, siecią Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej i sieciami w regionach.
Ponadto w ramach projektu planuje się stworzenie partycypacyjnego mechanizmu oceny już istniejących rozwiązań oraz wypracowywania propozycji nowych form i instrumentów wsparcia ekonomii społecznej, w szczególności w następujących obszarach: strategicznym i programowym, prawnym, edukacyjnym i finansowym, monitoringu i ewaluacji, a także przygotowanie narzędzia umożliwiającego tworzenie programów rozwoju ekonomii społecznej na poziomie regionalnym i lokalnym oraz prowadzenie doradztwo dla regionów w tym zakresie.
DZIAŁANIA NA RZECZ PODNOSZENIA JAKOŚCI USŁUG WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ
Trwałe i skuteczne wsparcie rozwoju podmiotów ekonomii społecznej wymaga realizacji usług wsparcia sektora możliwie najwyższej jakości. Projekt pn. „Zintegrowany system zapewnienia wysokiej jakości usług Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej” będzie stanowił kontynuację działań związanych z akredytacją Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej rozpoczętych w projekcie systemowym pn. „Zintegrowany system wsparcia ekonomii społecznej” w Działaniu 1.2 PO KL. W ramach projektu dokonana zostanie ocena istniejącego sytemu akredytacji m.in.: przegląd poszczególnych grup standardów działania i usług OWES pod kątem ich celowości, trafności, weryfikowalności, a także konieczna korekta regulaminu procedury akredytacji, a na podstawie dokonanej oceny prowadzone zostaną modyfikacje umożliwiające wypracowanie optymalnych rozwiązań dla skutecznej realizacji procesu w kolejnych latach.
Działania projektowe mają na celu zapewnienie trwałości i rozwój systemu akredytacji oraz standardów działania i usług Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej, realizowanego obecnie przez MPiPS przy udziale Komitetu Akredytacyjnego przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej. Dzięki planowanym działaniom w skali kraju będzie funkcjonować sieć co najmniej 40-50 akredytowanych OWES (średniorocznie), świadczących zweryfikowane usługi wsparcia wysokiej jakości.
ZWROTNE INSTRUMENTY FINANSOWE, W TYM ROZSZERZENIE OFERTY POŻYCZKOWEJ ORAZ URUCHOMIENIE NOWYCH INSTRUMENTÓW ZWROTNYCH.
Projekt będzie stanowił kontynuację działań zapoczątkowanych w projekcie pn. „Wsparcie inżynierii finansowej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej” (Działanie 1.4 PO KL), w ramach którego uruchomiono pilotażowy fundusz pożyczkowy dla przedsiębiorstw społecznych o zasięgu ogólnokrajowym. Jego celem jest zapewnienie przedsiębiorstwom społecznym dostępu do preferencyjnych, niskooprocentowanych pożyczek oraz bezpłatnego doradztwa.
Na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, pełniącego funkcję Instytucji Pośredniczącej (IP), beneficjentem systemowym, tj. Menadżerem Funduszu Powierniczego w Projekcie został Bank Gospodarstwa Krajowego, którego zadaniem jest m.in. inwestowanie środków Projektu w fundusze pożyczkowe obsługiwane przez Pośrednika Finansowego, którym w wyniku przeprowadzonego przetargu zostało Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych S.A. (TISE).
TISE jako pośrednik finansowy udziela pożyczek przedsiębiorstwom społecznym oraz świadczy usługi doradztwa na rzecz tych przedsiębiorstw, z którymi zawarte zostały umowy pożyczki. Według stanu na dzień 31 sierpnia 2015 r. w ramach projektu pożyczek udzielono 288 podmiotom ekonomii społecznej (łącznie 377 pożyczek) na łączną kwotę 29 688 227,41 zł.
W ramach projektu zaplanowanego do realizacji w ramach działania 2.9 PO WER Rozwój ekonomii społecznej, przewiduje się rozszerzenie oferty pożyczkowej, a także realizację nowej oferty wsparcia zwrotnego na rzecz rozwoju podmiotów ekonomii społecznej m.in. poprzez wprowadzenie nowych instrumentów zwrotnych, w tym systemu poręczeniowego, a także innowacyjnych instrumentów finansowych (np. social venture capital). Na realizację instrumentów zwrotnych do 2020 r. zostanie przeznaczona kwota 42 525 000 euro.
PROJEKTY KONKURSOWE ZAPLANOWANE DO REALIZACJI W RAMACH DZIAŁANIA 2.9 PO WER pn. ROZWÓJ EKONOMII SPOŁECZNEJ
Zaplanowane do realizacji w ramach PO WER projekty konkursowe skierowane do sektora ekonomii społecznej obejmują osiem typów operacji. Katalog beneficjentów mogących ubiegać się o realizację projektów konkursowych obejmuje administrację rządową i jej jednostki podległe oraz nadzorowane; jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne; stowarzyszenia i związki jednostek samorządu terytorialnego; organizacje pozarządowe; podmioty ekonomii społecznej (zgodnie z definicją w Wytycznych Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020); federacje lub związki organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej; związki rewizyjne właściwe do spraw spółdzielczości; samorząd gospodarczy i zawodowy; partnerów społecznych zgodnie z definicją przyjętą w PO WER; uczelnie i podmioty uczestniczące w kształceniu na poziomie wyższym; jednostki naukowe, w tym instytuty badawcze oraz przedsiębiorców.
DZIAŁANIA RZECZNICZE I DORADZTWO NA POZIOMIE REGIONALNYM I PONADREGIONALNYM W ZAKRESIE SPÓJNOŚCI POLITYK PUBLICZNYCH W OBSZARZE EKONOMII SPOŁECZNEJ
W kontekście zwiększenia roli regionów w obszarze realizacji działań w obszarze ekonomii społecznej, tworzenie i rozwijanie trwałego, kompleksowego systemu jej wsparcia wymaga współdziałania m. in. władz centralnych i regionalnych oraz spójności i komplementarności polityki publicznej w tym zakresie – w wymiarze ogólnopolskim i regionalnym.
Mając na uwadze określoną w ustawie o pomocy społecznej rolę samorządów województw w zakresie koordynacji polityki dotyczącej ekonomii społecznej na poziomie regionalnym, za kluczowe należy uznać włączenie polityki wspierania ekonomii społecznej w działania realizowane na poziomie województw, w szczególności w strategie i programy rozwoju województw w obszarach związanych z rynkiem pracy, integracją społeczną, rozwojem przedsiębiorczości oraz innowacji czy rozwojem usług użyteczności publicznej.
W ramach PO WER zaplanowano do realizacji projekt konkursowy obejmujący działania rzecznicze i doradztwo na poziomie regionalnym i ponadregionalnym w zakresie spójności polityk publicznych w obszarze ekonomii społecznej. Zgodnie z założeniami przedmiotem doradztwa oraz szkoleń będą przede wszystkim kwestie związane z monitorowaniem i aktualizowaniem regionalnych programów i strategii, a także ogólne zagadnienia dotyczące ekonomii społecznej i sposobów jej wykorzystania i włączania do nurtów polityki publicznej na poziomie regionalnym.
Równolegle prowadzone będą działania rzecznicze dla każdego z województw, polegające m. in. na zbieraniu uwag, wniosków i rekomendacji płynących z regionalnych doświadczeń i potrzeb w zakresie koordynacji i wspierania ekonomii społecznej w celu przenoszenia postulatów regionalnych na poziom centralny. Zgodnie z założeniem w wyniku interwencji pracownicy jednostek samorządu regionalnego, a w szczególności regionalni koordynatorzy ekonomii społecznej – Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej poprzez doradztwo i szkolenia podniosą swoje kompetencje w zakresie spójności polityk publicznych w obszarze ekonomii społecznej.
Działaniom związanym z zarządzaniem w sferze ekonomii społecznej towarzyszyć muszą także działania mające na celu wsparcie rozwoju podmiotów ekonomii społecznej zarówno poprzez bezpośrednie oddziaływanie na podejmowane przez nich działania, a także poprzez ustawiczne zwiększanie kompetencji Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej.
Jednym z obszarów o dużym znaczeniu rozwojowym dla przedsiębiorstw społecznych są zamówienia publiczne. Przedsiębiorstwa społeczne wciąż stanowią znikomą cześć podmiotów biorących udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, a ich współpraca z administracją publiczną w większym stopniu koncentruje się na formach określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Spodziewane pozytywne efekty dla przyszłego rozwoju przedsiębiorczości społecznej w Polsce może przynieść większe zaangażowanie przedsiębiorstw społecznych w realizację zamówień publicznych.
W ramach PO WER przewidziano do realizacji projekt konkursowy ukierunkowany na zwiększenie potencjału przedsiębiorstw społecznych jako możliwych realizatorów zamówień publicznych poprzez wyposażenie ich zarówno w wiedzę jak i praktyczne umiejętności związane z ubieganiem się o udzielenie zamówienia publicznego. W ramach PO WER realizowany będzie odrębny projekt konkursowy obejmujący szkolenia w zakresie prawa zamówień publicznych dla pracowników przedsiębiorstw społecznych uwzględniających w szczególności nadchodzące zmiany w prawodawstwie regulującym zlecanie zamówień publicznych wynikające z implementacji nowych Dyrektyw unijnych w sprawie zamówień publicznych (dyrektywy 2014/24/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych (Dz.U. L 94 z 28.03.2014) oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych (Dz.U. L 94 z 28.03.2014) oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji (Dz.U. L 94 z 28.03.2014).
Ponadto w ramach innego projektu poświęconego podnoszeniu kompetencji kadr OWES zaplanowano przygotowanie konsultantów OWES wspierających przedsiębiorstwa społeczne w zakresie ubiegania się o zamówienia publiczne, co stanowi niezwykle ważny rodzaj wsparcia. Oczekuje się, że przedsiębiorstwa społeczne objęte interwencją w ramach projektu, zwiększą uczestnictwo w postepowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, co wpłynie na zwiększenie ich stabilności finansowej, a także przyczyni się do utrwalania istniejących i powstawania nowych miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych.
TWORZENIE I ROZWÓJ PONADREGIONALNYCH SIECI PODMIOTÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ, W TYM PARTNERSTW, KLASTRÓW I FRANCZYZ
Szczególnie istotne działania, również ukierunkowane na wzmocnienie sektora ekonomii społecznej będą realizowane w projekcie konkursowym obejmującym tworzenie i rozwój ponadregionalnych sieci podmiotów ekonomii społecznej, w tym partnerstw, klastrów i franczyz. Przewiduje się realizację ponadregionalnych i branżowych spotkań, konferencji, seminariów, targów, realizacji doradztwa i szkoleń.
Ponadto realizowane będą działania mające na celu włączanie podmiotów ekonomii społecznej w już istniejące sieci, partnerstwa i klastry podmiotów gospodarczych działających na rynku komercyjnym. Działania te mają na celu wewnętrzne wzmocnienie sektora ekonomii społecznej; zwiększenie poziomu komunikacji i zacieśnienie współpracy pomiędzy podmiotami ekonomii społecznej.
SIECIOWANIE OWES I KOORDYNACJA WSPÓŁPRACY SIECI OWES Z INNYMI SIECIAMI ORAZ PODNOSZENIE KOMPETENCJI KADR OWES
Oczywiście wzmocnienie podmiotów ekonomii społecznej mogłoby stanowić jedynie połowiczny sukces przy jednoczesnym braku działań ukierunkowanych na wzmocnienie instytucji wsparcia ekonomii społecznej, dlatego wśród projektów konkursowych przewidziano także realizację projektów mających na celu po pierwsze podnoszenie kompetencji kadr Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej (OWES), a także ich sieciowanie.
Podnoszenie kompetencji kadr OWES będzie dotyczyło standardów usług OWES oraz, jak wspomniano już wcześniej, przygotowania konsultantów OWES wspierających przedsiębiorstwa społeczne w ubieganiu się o realizację zamówień publicznych. Drugi typ działań polegać będzie na sieciowaniu Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej i koordynacji współpracy sieci OWES z innymi sieciami działającymi w obszarach zbieżnych z sektorem ekonomii społecznej w celu stworzenia jak najlepszych warunków dla rozwoju sieci współpracy oraz stworzenia platformy wymiany wiedzy i informacji pomiędzy Ośrodkami Wsparcia Ekonomii Społecznej, a także, co niezwykle ważne, stworzenie warunków dla rozwoju współpracy pomiędzy siecią OWES a innymi sieciami m.in. Krajową Siecią Usług, Ośrodkami Doradztwa Rolniczego, Lokalnymi Grupami Działania itp.
Oczekuje się, że powstała w ramach realizacji projektu sieć akredytowanych Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej zwiększy poziom integracji i dialogu pomiędzy ośrodkami wspierającymi rozwój ekonomii społecznej, a także przyczyni się do budowy silnego środowiska reprezentującego interesy sektora ekonomii społecznej.
BUDOWA I ROZWÓJ ISTNIEJĄCYCH ZNAKÓW JAKOŚCI DLA PODMIOTÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ I JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
W ramach typów operacji przewidzianych do realizacji w projektach konkursowych PO WER wskazano także działania ukierunkowane na budowę i rozwój istniejących znaków jakości dla podmiotów ekonomii społecznej i jednostek samorządu terytorialnego wspierających rozwój ekonomii społecznej. W przypadku przedsiębiorstw społecznych znakom jakości można przypisać podwójną siłę pozytywnego oddziaływania.
Wzmacnianie już istniejących znaków jakości dla podmiotów ekonomii społecznej należy uznać za istotny czynnik rozwijający sektor ekonomii społecznej, budujący jej pozytywną markę i zwiększający rozpoznawalność podmiotów ekonomii społecznej na rynku. Znaki wyróżniające jednostki samorządu terytorialnego niosą ze sobą korzyści o zbliżonym charakterze. Ich przyznanie może wpływać pozytywnie na poziom ich aktywności w obszarze ekonomii społecznej oraz budować korzystny wizerunek.
OPRACOWANIE i WDROŻENIE PAKIETU EDUKACYJNEGO DLA NAUCZYCIELI ORAZ OPRACOWANIE PROGRAMU STUDIÓW MENADŻERSKICH I MBA W ZAKRESIE ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM SPOŁECZNYM
Katalog projektów konkursowych w ramach PO WER zamykają dwa projekty dotyczące obszaru edukacji ukierunkowane na opracowanie i pilotażowe wdrożenie pakietu edukacyjnego dla nauczycieli, a także opracowanie programu studiów menadżerskich i MBA w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem społecznym. Projekt bazować będzie na doświadczeniach Grupy ds. Edukacyjnych, działającej przy Zespole ds. Rozwiązań Systemowych w Zakresie Ekonomii Społecznej, a następnie Krajowym Komitecie Rozwoju Ekonomii Społecznej.
Pakiet edukacyjny, obejmujący m.in. scenariusze lekcji, gry, itp. przetestowany zostanie w ramach pilotażu uruchomionego w wybranych szkołach.
REGIONA”LNE PROGRAMY OPERACYJNE
Zgodnie z „Wytycznymi Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020”, w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) udzielane będzie wsparcie w postaci bezzwrotnych środków (dotacji) na tworzenie miejsc pracy dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w przedsiębiorstwach społecznych, przy czym tworzenie miejsc pracy może odbywać się poprzez tworzenie nowych przedsiębiorstw społecznych, tworzenie miejsc pracy w już istniejących przedsiębiorstwach społecznych, a także poprzez tworzenie miejsc pracy w podmiotach ekonomii społecznej pod warunkiem przekształcenia tych podmiotów w przedsiębiorstwa społeczne.
Zgodnie z „Wytycznymi…” dotacje będą przyznawane na podstawie biznesplanu, a ich przyznaniu będą towarzyszyć usługi służące nabyciu wiedzy i umiejętności potrzebnych do założenia, prowadzenia i rozwijania przedsiębiorstwa społecznego, nabyciu i rozwijaniu kompetencji i kwalifikacji zawodowych potrzebnych do pracy w przedsiębiorstwie społecznym, a także służące uzyskaniu przez przedsiębiorstwa społeczne stabilności funkcjonowania i przygotowaniu ich do w pełni samodzielnego funkcjonowania po zakończeniu procesu inkubacji.
Operatorami bezzwrotnego wsparcia dotacyjnego i powiązanych z tym usług są Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej, przy czym o dofinansowanie mogą ubiegać się tylko OWES posiadające akredytację Ministra Pracy i Polityki Społecznej, obejmującą wszystkie typy usług wsparcia ekonomii społecznej.
W zakresie przyznawania dotacji na tworzenie spółdzielni socjalnych i przystępowanie do spółdzielni socjalnych OWES będą współpracować z właściwym terytorialnie Powiatowym Urzędem Pracy.
Zgodnie z Wytycznymi, w ramach działań koordynacyjnych dotyczących ekonomii społecznej na poziomie regionalnym tworzone będą:
- sieci współpracy OWES działających w danym regionie w szczególności poprzez organizację regionalnych spotkań sieciujących dla OWES umożliwiających wiedzy i doświadczeń;
- regionalne sieci kooperacji podmiotów ekonomii społecznej o charakterze reintegracyjnym mające na celu wzajemne uczenie się oraz wymianę wiedzy i doświadczeń;
- regionalne sieci podmiotów ekonomii społecznej, w tym szczególnie klastrów i franczyz, a także realizacja działań mających na celu włączenie podmiotów ekonomii społecznej w już istniejące na poziomie regionalnym organizacje branżowe;
- sieci powiązań pomiędzy nauką, sferą biznesu i ekonomią społeczną na poziomie regionalnym poprzez organizację spotkań, warsztatów, doradztwa itp. w celu nawiązania stałej współpracy;
a także realizowane będą:
- przedsięwzięcia mające na celu zwiększanie widoczności i rozpoznawalności podmiotów ekonomii społecznej jako dostawców produktów i usług, a także wspierające sprzedaż produktów i usług świadczonych przez podmioty ekonomii społecznej m.in. poprzez targi ekonomii społecznej;
- działania ukierunkowane na wspieranie podmiotów ekonomii społecznej jako realizatorów usług społecznych użyteczności publicznej oraz współpraca OWES w tym zakresie;
- działania mające na celu reprezentowanie interesów sektora ekonomii społecznej na poziomie regionalnym oraz włączenie ekonomii społecznej do strategii rozwoju województwa w obszarach związanych z rynkiem pracy, integracją społeczną, rozwojem przedsiębiorczości i innowacji, rozwojem usług społecznych użyteczności publicznej, a także w innych obszarach, w których możliwy jest rozwój sektora ekonomii społecznej;
- działania mające na celu zwiększenie poziomu współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego i innymi podmiotami lokalnymi, a w szczególności podmiotami ekonomii społecznej w zakresie tworzenia lokalnych planów rozwoju ekonomii społecznej.
Ponadto w ramach RPO niezwykle ważne będzie zapewnienie funkcjonowania oraz organizacja pracy Regionalnych Komitetów Rozwoju Ekonomii Społecznej, o których mowa w KPRES, a także tworzenie na poziomie regionalnym możliwości współpracy kluczowych interesariuszy w zakresie kreowania rozwoju ekonomii społecznej w regionie.
RESORTOWY PROGRAM EKONOMIA SPOŁECZNA
Istotnym elementem uzupełniającym system wsparcia rozwoju ekonomii społecznej w Polsce będzie realizacja Resortowego Programu Ekonomia Społeczna (RPES). Program został przewidziany do realizacji w ramach Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej. Zgodnie z zapisami KPRES najważniejszymi działaniami, przeznaczonymi do realizacji w ramach Resortowego Programu Ekonomia Społeczna są:
- Działania mające na celu wsparcie koordynacji zadań podejmowanych przez regiony na rzecz ekonomii społecznej i przedsiębiorczości społecznej.
- Działania sieciujące sektor ekonomii społecznej w tym:
- działania mające na celu wspieranie działań na rzecz samoorganizacji i federalizacji sektora, również doradztwa i promocji działań;
- działania mające na celu tworzenie i funkcjonowanie platform wymiany informacji na rzecz wzmocnienia powiązań sieciowych wewnątrz sektora w tym np. portali internetowych oraz wydawnictw prasowych;
- działania mające na celu wspieranie oddolnych systemów znaków jakości i certyfikacji ukierunkowanych na poprawę jakości usług i produktów podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych.
- Działania mające na celu popularyzowanie polskich tradycji ekonomii społecznej oraz fundamentalnych zasad, na których się opiera, takich jak solidarność społeczna, wspólnotowość, kooperacja czy przedsiębiorczość.
- Działania na rzecz wsparcia rozwoju i promocji spółdzielni uczniowskich, a także działania mające na celu wsparcie metodyczne nauczycieli w kwestiach związanych z ekonomią społeczną.
- Szkolenia animatorów i liderów lokalnych oraz działania wspierające inicjatywę lokalną.
Wynikające z KPRES kierunki wsparcia przewidziane do realizacji w ramach RPES zostały przełożone na założenia Programowe przy udziale przedstawicieli sektora ekonomii społecznej w ramach dwóch spotkań warsztatowych. Rezultaty pracy przeprowadzonej w ramach dwóch warsztatów były konsultowane z szerokim gronem przedstawicieli sektora pozarządowego, którzy mieli możliwość zgłaszania uwag i sugestii co do ostatecznego kształtu Programu.
PODSUMOWANIE
Stopniowy wzrost wiedzy o ekonomii społecznej, a także dostrzegalne rezultaty działalności podmiotów ekonomii społecznej doprowadziły na przestrzeni lat do powszechnego uznania jej potencjału w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, aktywizacji społeczności lokalnych i krzewienia wartości obecnie deficytowych, ale mających kluczowe znaczenie w obszarze budowy kapitału społecznego takich jak współpraca, solidarność czy sprawiedliwość społeczna. Działania te niewątpliwie otworzyły szerokie możliwości w zakresie kreowania jej rozwoju, szczególnie w aspekcie finansowym realizowanym poprzez środki Europejskiego Funduszu Społecznego. Działania mające na celu wzmocnienie sektora ekonomii społecznej realizowane w minionych latach, szczególnie w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL w latach 2000-2006 i Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w latach 2007-2013 będą kontynuowane w ramach obecnej już perspektywy programowej obejmującej lata 2014-2020.
Działania zaplanowane do realizacji w Programie Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój zarówno formie projektów pozakonkursowych jak i konkursowych dotyczą obszarów o kluczowym znaczeniu dla programowania i realizacji polityk publicznych w obszarach związanych z ekonomią społeczną. Oba typy projektów są w stosunku do siebie komplementarne. Ich realizacja, której towarzyszyć będzie szereg innych, równie ważnych działań podejmowanych zarówno na poziomie centralnym jak i regionalnym zgodnie z oczekiwaniami stworzy nową jakość ekonomii społecznej, która zgodnie z założeniami Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej w 2020r. stanowić będzie ważny czynnik wzrostu zatrudnienia, spójności społecznej oraz rozwoju kapitału społecznego.
Źródło: Portal Ekonomiaspoleczna.pl
