Ekogadżety dla beneficjentów nie wystarczą. O roli organizacji pozarządowych w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju
Świat nie stoi w miejscu – kraje, regiony, miasta chcą się rozwijać. Z jednej strony - rozwój medycyny i technologii umożliwia nam dłuższe życie czy szybką wymianę informacji. Z drugiej - każdy z nas ponosi olbrzymie koszty tego rozwoju i poniosą je również przyszłe pokolenia… Bo czerpiąc ze środowiska cenne surowce, w zamian emitujemy spaliny, ścieki, wycinamy lasy i zostawiamy ziemi odpady, które rozkładają się tysiące lat. Nie można tego nazwać zrównoważonym podejściem, bo stopień eksploatacji środowiska jest ponad jego siły.
Naukowcy alarmują - rosnące wydobycie surowców, konsumpcjonizm większości ludzi i emisje do atmosfery, sprawiły, że już w latach siedemdziesiątych przekroczyliśmy krytyczny próg. Zużywamy o 70% więcej zasobów ziemi niż jest ona w stanie zregenerować!
Aby odwrócić ten proces przywódcy 193 krajów członkowskich ONZ opracowali Agendę 2030, w której wyznaczyli cele Zrównoważonego Rozwoju (SDG). Zostały one stworzone, aby stawić czoła globalnym wyzwaniom – od ubóstwa, przez nierówności, po zmiany klimatyczne. Cele te są ambitne i wymagają ogromnej współpracy zarówno na poziomie międzynarodowym, jak i na szczeblu krajowym. A rola organizacji pozarządowych w ich realizacji jest absolutnie nieoceniona. To właśnie NGO są motorem, który napędza społeczną transformację, czyniąc SDG nie tylko ambitnym celem, ale rzeczywistością, do której każdy z nas może się przyczynić.
Jako organizacje pozarządowe możemy odegrać olbrzymią rolę w realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju. Jak? Poprzez działania u podstaw, czyli bezpośrednie wpisanie założeń zrównoważonego rozwoju w swoje inicjatywy. Biorąc pod uwagę zakres Agendy 2030, a przede wszystkim różnorodność wyzwań jakie obejmuje, działalność niemal każdej organizacji pozarządowej może być powiązana przynajmniej z jednym z 17 Celów. Działania NGO’sów mogą być jak kropla wody, która zaczyna falę zmian - od lokalnych inicjatyw po globalne transformacje.
A teraz kilka konkretów na temat tego, jak NGO’sy mogą przyczyniać się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju:
Wpisywanie celów zrównoważonego rozwoju w projekty – i tu od razu napotykamy na pierwszą barierę, jaką jest niewielka wiedza organizacji na temat SDG lub brak zrozumienia, jakie korzyści NGO może z nich czerpać. Co więcej – dodatkowe działania wymagają dodatkowego finansowania – a to z kolei potrzebuje zrozumienia (np. ze strony grantodawców), że zasady konkursów grantowych, powinny zakładać działania związane z SDG.
Budowanie świadomości – organizacje pozarządowe sprawiają, że ludzie zaczynają dostrzegać rzeczy, które kiedyś umykały ich uwadze – dotyczy to również zmian klimatycznych, czy praw człowieka. Kreatywne kampanie społeczne otwierają oczy na problemy, które wymagają refleksji i inicjatywy. Jeśli organizacje się profesjonalizują w zakresie promocji oraz organizacji eventów i współpracy z mediami – mogą mówić o zrównoważonym rozwoju w sposób, który nie tylko informuje, ale też inspiruje do działania!
Lokalne inicjatywy i budowanie partnerstw - organizacje pozarządowe są często najbliżej lokalnych społeczności, dlatego mogą skutecznie identyfikować ich potrzeby i wspierać oddolne inicjatywy. Drobne działania – jak np. tworzenie ogrodów miejskich, wspieranie rolnictwa ekologicznego, czy wyrównywanie szans osób wykluczonych, pozwalają w praktyce realizować jedną z idei zrównoważonego rozwoju – „myśl globalnie, działaj lokalnie”. Warto jednak zwrócić uwagę, że niekiedy przedstawiciele pierwszego i drugiego sektora nie uznają zadań związanych z SDGs za priorytetowe. Rola NGO w tym procesie jest nieoceniona, np. przez działania w partnerstwach międzysektorowych. A działania partnerskie to po prostu… więcej rąk do pracy i szersze spojrzenie na dobre rozwiązania.
Monitorowanie - NGO mają zdolność pełnienia roli strażników, którzy monitorują polityki publiczne, oceniają ich skutki oraz zapewniają przejrzystość i odpowiedzialności w procesach rządzenia. Ponadto organizacje pozarządowe mogą angażować się w działania lobbingowe, reprezentując interesy społeczne i wpływając na kształtowanie polityk publicznych.
Być może teraz zastanawiasz się w jakim stopniu Twoja organizacja przyczynia się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju? Odpowiedz sobie na kilka pytań:
· Czy Twoja organizacja posiada obecnie odpowiednią wiedzę i kompetencje na temat Agendy 2030?
· Czy Twoja organizacja wpisała cele zrównoważonego rozwoju w strategię swoich działań?
· Czy Twoja organizacja opracowała własne materiały, zasoby, czy kampanie dotyczące SDG podnoszące świadomość społeczną?
· Czy Twoja organizacja przeznaczyła środki w budżecie na działania związane z SDG?
· Czy Twoja organizacja zna działania rządu lub samorządu związane ze zrównoważonym rozwojem oraz wskaźniki pomiaru sukcesu?
Jeśli odpowiedź na którekolwiek z tych pytań brzmi NIE, a jednocześnie odpowiedź na kluczowe pytanie: CZY ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ NASZEGO ŚWIATA JEST DLA TWOJEJ ORGANIZACJI WAŻNY?- brzmi TAK, to mamy dla Ciebie dobrą wiadomość.
Dwie osoby z Twojego NGO mogą skorzystać z BEZPŁATNEGO, certfikowanego kursu liderskiego w temacie SDG, przygotowanego przez Fundację Dzieła Kolpinga w Polsce.
Kurs „Zielony Lider NGO: zrównoważony rozwój organizacji” to 100-godzinny program, podczas którego zaczniesz od poznania fundamentów zrównoważonego rozwoju w NGO oraz zasad zielonego PRu. Podczas programu edukacyjnego poznasz też zasady budowania zielonej kultury organizacyjnej oraz możliwości finansowania swoich działań. Kurs dużą wagę przywiązuje do rozwoju kompetencji liderskich uczestników oraz do zaplanowania i wdrożenia w organizacji konkretnych standardów w zakresie realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Kurs adresowany jest do wszystkich organizacji pozarządowych, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji z małych miejscowości.
Program ten jest bezpłatną propozycją Fundacji Dzieła Kolpinga w Polsce, która przez pracę ze społecznościami lokalnymi, realizuje misję budowy odpowiedzialności za sprawiedliwy i solidarny świat.
Kurs „Zielony Lider NGO” to również (odnosząc się do tytułu niniejszego artykułu) przypomnienie, że zrównoważony rozwój wymaga działań systemowych, wykraczających poza symboliczne gesty jak tytułowe eko gadżety. Aby świat zmierzał ku rozwojowi w równowadze, konieczne jest profesjonalne i strategiczne podejście NGO’sów – bo to one stanowią pomost między lokalnymi inicjatywami, a globalnymi wyzwaniami.
Więcej informacji na temat kursu „Zielony Lider NGO” i zapisy: https://fundacja.kolping.pl/akademia/
Projekt sfinansowany ze środków Narodowego Insytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
Źródło: Fundacja Dzieła Kolpinga w Polsce