Edukacja obywatelska z energią. Jak szkoły uczą się działać w praktyce
Od września uczniowie w całej Polsce uczą się nowego przedmiotu – edukacja obywatelska. To jedna z najważniejszych zmian w programie nauczania ostatnich lat. Oprócz tradycyjnych lekcji z podręcznikiem w ręku, młodzież ma do wykonania prawdziwe działania obywatelskie, w tym realizację prawdziwego projektu zespołowego w swojej okolicy.
Grupa kilkunastu nauczycielek i nauczycieli pozuje wspólnie do zdjęcia, uśmiechając się do obiektywu. Część z nich trzyma różowe teczki z materiałami. W tle intensywnie różowe tło z logo „Zwolnieni z Teorii” i napisem: „Weź udział w Forum Szkoła w Działaniu – 7 listopada | Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego”. Na dole widoczny napis: „Zapisz się zwolnienizteorii.pl/forum” oraz logo Fundacji Enea z dopiskiem „Energia Wspólnoty”
– Edukacja obywatelska to inwestycja w przyszłość nas wszystkich. Dzięki temu projektowi chcemy wzmocnić szkoły i dać młodym ludziom przestrzeń, aby mogli realnie działać na rzecz swoich społeczności. W Fundacji Enea – Energia Wspólnoty wierzymy, że wspólne doświadczenie działania buduje odpowiedzialność, rozwija kompetencje przyszłości i daje energię do pozytywnych zmian – zarówno w lokalnym środowisku, jak i w całym kraju – mówi Izabela Rakuć-Kochaniak, prezeska zarządu Fundacji Enea – Energia Wspólnoty.
Aby pomóc szkołom odnaleźć się w nowym przedmiocie, w tym przede wszystkim w prawdziwych działaniach obywatelskich, Fundacja Zwolnieni z Teorii wspólnie z Fundacją Enea – Energia Wspólnoty rozpoczęły projekt, który wspiera nauczycieli i uczniów w praktycznym wdrażaniu edukacji obywatelskiej.
Najważniejsze elementy projektu:
- Konkurs „Zasil szkołę pomysłem” – inicjatywa zachęcająca młodych do tworzenia własnych projektów społecznych i działań na rzecz wspólnoty.
- Materiały dydaktyczne – zestaw gotowych narzędzi, scenariuszy lekcji i filmów edukacyjnych dla szkół w całej Polsce.
- Forum „Szkoła w działaniu” – ogólnopolskie wydarzenie dla nauczycieli, które daje impuls do praktycznego nauczania obywatelskości.
Forum „Szkoła w działaniu” – spotkanie, które daje impuls
Już 7 listopada w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego odbędzie się pierwsze Forum „Szkoła w działaniu” – wydarzenie stworzone z myślą o nauczycielach, którzy prowadzą lekcje edukacji obywatelskiej metodą projektową lub dopiero chcą ją poznać.
To przestrzeń wymiany doświadczeń i inspiracji. Nauczyciele, eksperci i przedstawiciele fundacji porozmawiają o tym, jak uczyć postaw obywatelskich w praktyce i jak wspierać uczniów w realizacji projektów społecznych. W programie znajdą się panele dyskusyjne, warsztaty oraz spotkania z nauczycielami, którzy już wykorzystują metodę projektową w swojej pracy.
– Od lat obserwujemy, jak młodzi ludzie robią prawdziwe projekty. Potrafią nimi zmieniać rzeczywistość wokół siebie, jeśli tylko dostaną odpowiednie narzędzia – mówi Paula Bruszewska, prezeska Fundacji Zwolnieni z Teorii. – Chcemy, aby nauczyciele poczuli, że nie są sami w tym wyzwaniu, a uczniowie – że mają przestrzeń, by realnie działać.
Na wydarzenie można zapisać się na: zwolnienizteorii.pl/forum.
Materiały dla szkół – praktyczne wsparcie dla nauczycieli
Drugim filarem projektu jest zestaw narzędzi dydaktycznych opracowany przez Fundację Zwolnieni z Teorii we współpracy z Fundacją Enea – Energia Wspólnoty. W jego skład wchodzą scenariusze lekcji, karty pracy, plakaty i materiały multimedialne, które w prosty i angażujący sposób pomagają nauczycielom wprowadzać metodę projektową na lekcjach.
Zestawy drukowane trafią do 3,5 tysiąca szkół ponadpodstawowych, a wszystkie zasoby będą również dostępne online – bezpłatnie, dla każdego nauczyciela w Polsce.
Dla uczniów przygotowano także 15 krótkich filmów edukacyjnych, które pokazują, jak krok po kroku realizować projekt społeczny. Prosty język, młodzi aktorzy i dynamiczna forma mają sprawić, że praca nad projektem stanie się dla uczniów naturalnym sposobem uczenia się poprzez działanie.
„Zasil szkołę pomysłem” – konkurs, który uczy inicjatywy
Trzecim filarem projektu jest ogólnopolski konkurs „Zasil szkołę pomysłem”, w którym uczniowie szkół ponadpodstawowych przygotowują własne koncepcje działań społecznych lub edukacyjnych. Tematem przewodnim jest odpowiedzialne korzystanie z energii – rozumianej zarówno dosłownie, jak i symbolicznie: jako energia współpracy, działania i zmiany. Zespoły klasowe lub szkolne będą mogły zgłaszać swoje pomysły do kapituły konkursowej złożonej z przedstawicieli obu fundacji. Wybrane zostaną trzy najlepsze inicjatywy, a ich autorzy otrzymają nagrody finansowe o łącznej wartości 25 000 zł. Szkoły będą mogły przeznaczyć te środki na działania społeczne lub poprawę efektywności energetycznej.
Edukacja, która ma sens
Projekt realizowany przez Fundację Zwolnieni z Teorii i Fundację Enea – Energia Wspólnoty pokazuje, że edukacja obywatelska może być czymś więcej niż przedmiotem szkolnym. To realne doświadczenie działania – takie, które daje uczniom poczucie sprawczości, a nauczycielom konkretne wsparcie i inspirację.
Bo edukacja obywatelska zaczyna się nie od podręcznika, lecz od decyzji: zrobię coś dla innych.
Źródło: Fundacja Zwolnieni z Teorii
