Publicystyka - ngo.pl

Z tymi pytaniami zmierzyli się paneliści prezentujący organizacje i instytucje zajmujące się edukacją ekonomiczną. Słuchacze mieli okazję poznać pięć różnych projektów, których naczelnym celem było wzmocnienie postaw przedsiębiorczych i dostarczenie wiedzy przydatnej w ich urzeczywistnieniu. Sesję poprowadziła dr Sabina Kołodziej, adiunkt w Katedrze Psychologii Ekonomicznej Akademii Leona Koźmińskiego i wiceprezes Akademickiego Stowarzyszenia Psychologii Ekonomicznej (ASPE).

Prezentację projektów rozpoczęły przedstawicielki Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego: dr Agata Trzcińska i Katarzyna Sekścińska. Przedsięwzięcie „Ekonomiczne podwórko – bogactwo wiedzy dla całej rodziny”, zrealizowane przez UW, rozgłośnię Audytorium 17 i Narodowy Bank Polski, postawiło na edukację dwóch pokoleń: dzieci i młodzieży oraz ich rodziców. Taki układ pozwolił na pojawienie się efektu synergii – dorośli, oprócz tego, że mogli osobiście zyskać na kształceniu, dali też dobry przykład młodym, pozytywnie wzmacniając ich zaangażowanie.

Edukacja miała różnorodną formę. Dzieci, młodzież i dorośli – razem ok. 710 osób z sześciu małych miejscowości, w obrębie trzech województw (lubelskiego, warmińsko-mazurskiego i podlaskiego), wzięli udział w warsztatach ekonomicznych. Rola pieniądza, wiedza o podstawowych narzędziach płatniczych, bankowość internetowa, mądre oszczędzanie i wydawanie pieniędzy, krytyczna ocena reklamy, umiejętności przedsiębiorcze, osiąganie sukcesu w biznesie, finansowanie firmy – to tematy, które pojawiały się w trakcie zajęć, a sposób ich przekazu był dostosowany do grupy wiekowej. Dzieci młodzież wzięły udział w grach symulacyjnych, planszowych i zabawach. Dla dorosłych przewidziano ćwiczenia i eksperymenty. Po części warsztatowej oba pokolenia spotykały się w Kawiarence Ekonomicznej, gdzie wspólnie z ekspertami projektu, grali w grę edukacyjną „Kapitalne kapelusze”. Kanwę warsztatów stanowił cykl audycji radiowych poświęconych edukacji ekonomicznej w Radiu Lublin, Olsztyn i Białystok.

Włączenie obu pokoleń w proces edukacji ekonomicznej to niezły pomysł, bo jak pokazała Ewa Barlik, rzeczniczka prasowa Akademii Leona Koźmińskiego, przedsiębiorczość młodzieży często blokują rodzice. Tak wykazały badania tej uczelni, młodzi ludzie długo nie są gotowi do usamodzielnienia się, a postawie tej bardzo sprzyjają ich matki i ojcowie. Odpowiedzią na to zjawisko miał być projekt „Usamodzielnij się!”, zrealizowany przez Stowarzyszenie Gazet Lokalnych w partnerstwie z Pocztą Polską, Narodowym Bankiem Polskim i Akademią Leona Koźmińskiego. Jego celem było zachęcanie maturzystów z małych miejscowości do większej samodzielności w podejmowaniu życiowych decyzji (zwłaszcza finansowych), a rodziców młodych dorosłych do akceptacji samodzielności podopiecznych. W 2014 r. w ramach akcji przeszkolono ponad 3000 osób.

Młodzież w wieku maturalnym była także odbiorcą projektu Biura Funduszy Europejskich i Rozwoju Gospodarczego m. st. Warszawy pn. „Wyuczony zawód szansą na własny biznes”. Przedsięwzięcie przedstawił Sebastian Zięba, pracownik Biura. 200 uczniów i uczennic ośmiu warszawskich techników o zróżnicowanym profilu kształcenia miało okazję uczestniczyć w warsztatach przedsiębiorczości w ramach zajęć pozalekcyjnych. Gry, symulacje, zabawy, a po warsztatach praktyki zawodowe miały na celu pobudzenie w nich postaw przedsiębiorczych i dostarczenie wiedzy przydatnej w planowaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej. Projekt cieszył się dużym zainteresowaniem.

Na to pytanie odpowiedział Piotr Zdaniewicz z Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży, która wraz z City of Sunderland College zrealizowała projekt „Trening kompetencji ekonomicznych, finansowych i obywatelskich” skierowany do ponad 400 uczniów szkół zawodowych na Mazowszu. W ramach projektu opracowano program kształcenia kadry pedagogicznej, dostosowany do potrzeb szkolnictwa zawodowego. Potem wyposażono nauczycieli w 10 scenariuszy nowoczesnych zajęć lekcyjnych „Trening Kompetencji Ekonomicznych i Obywatelskich w powiązaniu z lokalnym rynkiem pracy” oraz poradniki „Prowadzenie grupy” i „Animacja podróży po lokalnym rynku pracy”. Kiedy byli gotowi, rozpoczęli zajęcia z uczniami.

Ciekawym elementem zajęć była samodzielna praca młodzieży – każda grupa musiała wybrać branże oraz przygotować i przeprowadzić wizyty w firmach i zakładach pracy, a także instytucjach rynku pracy. Projekt wyzwolił wiele kreatywności wśród młodych. Powstały ciekawe reportaże. Sprzyjała temu postawa nauczycieli, którzy nie narzucali im swojej wizji.

Nic tak nie motywuje do działania, jak sukces, który można zobaczyć na własne oczy. A zwłaszcza sukces zwykłych ludzi, takich jak my. Rafał Kramza, Prezes Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, zaprezentował projekt, któremu przyświeca właśnie taka idea. Przedsięwzięcie „Link do przyszłości. Młodzi, internet, kariera”, finansowane ze środków Microsoft w ramach inicjatywy YouthSpark oraz Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, już od dwóch lat gromadzi młodzież w bibliotekach publicznych małych miejscowości.

W nieformalnej atmosferze młodzi ludzie mogą spotkać „młodych profesjonalistów”, czyli przedstawicieli rozmaitych nowoczesnych zawodów, którzy z chęcią dzielą się swoim doświadczeniem. Uczestnicy spotkań zadają dowolne pytanie, poznać ciekawe zawody, a także pomyśleć o swojej ścieżce. Są też zachęcani do skorzystania z opracowanego przez Fundację Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych narzędzia do diagnozy potencjału zawodowego „Twój potencjał” na www.praca-enter.pl. Dwie edycje projektu zaowocowały 750 spotkaniami w 450 miejscowościach, w których wzięło udział 21 000 uczestników. 84% z nich potwierdziło, że spotkania pomagają w planowaniu kariery.

Z wszystkich prezentacji płynęła jedna wspólna myśl: młodzież chce być przedsiębiorcza, jest otwarta na przedsiębiorczość, jednak potrzebuje pewnych warunków sprzyjających. Należą do nich m.in.: nieutrudniający samodzielności rodzice, zachęcający do własnej inwencji nauczyciele, pokazujący możliwości eksperci (choć bez zanudzania teorią) i dobre przykłady z życia wzięte, które inspirują do działania. Tak więc czy przedsiębiorczości można się nauczyć? Chyba nie o to chodzi. Chodzi raczej o to, by obudzić ją w sobie.