Publicystyka - ngo.pl

To niektóre pytania nurtujące uczestników projektu "DOLINAMI RZEK - BEZDROŻAMI KULTURY" realizowanego przez Gminę Zawady w partnerstwie z Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Solecznikach na Litwie.

Projekt składa się z cyklu wydarzeń kulturalnych łączących tradycję polską i litewską z formami współczesnymi.

Przedstawiciele Gminy Zawady, Zespołu Szkół w Zawadach i Gimnazjum w Solecznikach biorą udział w szeregu wspólnych wydarzeń, które mają na celu wzajemne poznanie młodzieży, nauczycieli oraz pracowników samorządowych i umożliwienie przyszłej współpracy typu "ludzie dla ludzi". W celu nawiązania bezpośredniej współpracy oraz zapoznania się z terenem odbywają się wyjazdy Polaków i Litwinów na imprezy plenerowe "Zapusty" i "Dożynki" w Solecznikach oraz "Dzień Dziecka" i "Dzień Śledzia" w Gminie Zawady, w których czynnie uczestniczą uczniowie z obydwu krajów (pokazy, warsztaty, występy dziecięcych zespołów ludowych z Solecznik i Zawad). Mieszkańcy Gminy Zawady, w tym władze samorządowe, odwiedzają Rejon Solecznicki gdzie spotykają się z mieszkańcami i władzami.

Prowadzone są wspólne warsztaty kulinarne i filmowe, dokumentowane detale architektoniczne, przygotowywany atlas tradycji kulinarnych, a na imprezach plenerowych w Gmine Zawady prezentowane są wyroby kuchni litewskiej.

W ramach projektu chcemy zainteresować mieszkańców po obu stronach granicy zabytkami kultury materialnej które znajdują się w najbliższym otoczeniu. Architektura drewniana wsi stosunkowo dobrze zachowała się jeszcze na terenach wiejskich okolic Zawad i Solecznik. Niestety stare drewniane domy giną z roku na rok, są rozbierane, często na opał. Jest to ostatni moment, aby pokazać młodemu pokoleniu sztukę dawnych stolarzy w ich naturalnym otoczeniu, bo wkrótce będzie można ją oglądać już tylko w skansenach i muzeach. Zainteresowanie turystów być może skłoni któregoś z właścicieli starych budynków do ich ocalenia. Uzmysłowi sposób wykorzystania tradycyjnych materiałów budowlanych w tworzeniu przez wiejskich rzemieślników harmonijnych i naturalnych budynków komponujących się ze współczesną zabudową wiejską.

Z kolei działanie "Tradycje kulinarne" jest ważne ze względu na edukację kulturowa i ekologiczną. Opracowanie atlasu tradycyjnych produktów i potraw w wersji polskiej i litewskiej oraz jego promocja po obu stronach granicy przyczyni się do poszukiwania wspólnoty kulturowej, której ważnym wyróżnikiem jest kultura kulinarna, jak potwierdzają badania antropologów kulturowych na całym świecie. Prezentacje tradycyjnych litewskich metod wędzenia i suszenia ryb oraz wypieku chleba będzie atrakcyjnym urozmaiceniem imprez plenerowych i na pewno przyciągnie rzesze turystów.

W celu prezentacji współczesnej kultury litewskiej organizowane są pokazy filmów, a na festiwalu muzycznym "Rock na Bagnie" grają litewskie zespoły rockowe.

Jak widać projekt podejmuje tematy kultury dawnej, wynikającej z wiekowej tradycji, jak również kultury współczesnej. Mieszkańcy po obu stronach granicy maja różne gusta i różne motywacje do współpracy. Są ludzie których nie interesuje muzyka ludowa, ale chętnie słuchają muzyki rockowej, a od wystaw i konferencji wolą kino. Chcemy zaprosić również takich ludzi, pokazać że Litwa to oprócz bogatej tradycji historycznej również prężny ośrodek kultury nowoczesnej. Nie bez powodu Wilno było w 2009 roku Europejską Stolicą Kultury.

Projekt "DOLINAMI RZEK - BEZDROŻAMI KULTURY" jest wdrażany w ramach Celu 3: Europejska Współpraca Terytorialna Program Współpracy Transgranicznej „Litwa-Polska”, który ma na celu wspieranie zrównoważonego rozwoju obszaru przygranicznego Litwy i Polski, poprzez podniesienie ekonomicznej, społecznej i terytorialnej spójności. Program jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.