Publicystyka - ngo.pl

Ukazujące się do końca tego roku artykuły stanowią zbiór informacji na temat badań ewaluacyjnych: sposobów planowania i prowadzenia ewaluacji czy też możliwości wykorzystania jej wyników do ulepszenia działań i rozwoju Państwa fundacji czy stowarzyszenia.

Oprócz przydatnej wiedzy możecie Państwo zdobyć interesujące książki i materiały na temat ewaluacji, każdorazowo biorąc udział w naszym konkursie. Zachęcamy Państwa do systematycznej lektury artykułów, zdobywania wiedzy o ewaluacji oraz wygrywania nagród!

DLACZEGO ORGANIZACJE POZARZĄDOWE MAJĄ STOSOWAĆ EWALUACJĘ?

Osobom zakładającym organizacje pozarządowe przyświeca pewien cel. By ten cel zrealizować potrzebują środków, głównie finansowych. Najczęściej składki członkowskie nie wystarczają do prowadzenia działalności w takim stopniu, który zadowalałby jej członków. Z pomocą przychodzi tu m.in. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) czy Program Operacyjny Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (PO FIO), które wspierają działania mające na celu działania na rzecz rozwiązywania problemów społecznych.

Obecnie w Polsce zarejestrowanych jest ponad dziesięć tysięcy fundacji oraz mniej więcej 6 razy więcej stowarzyszeń. Dla wielu z nich środki pochodzące z Europejskiego Funduszu Społecznego pozwalają realizować projekty zgodne z celami ich statutów. Lecz mimo iż kwota pochodząca np. z PO KL przeznaczona na lata 2007-13 to prawie 11,5 mld euro, to i tak potrzeby organizacji są znacznie większe. Ponadto, przewidziano także 60 mln zł rocznie na realizację PO FIO (w latach 2009-2013). By projekt mógł liczyć na dofinansowanie musi spełniać określone kryteria. Jednym z tych kryteriów jest przedstawienie celu, jaki projekt ma pomóc zrealizować. Cel ten musi być mierzalny, by dało się udowodnić, że działania przyniosły efekt. Tylko jak to zrobić, gdy jeden z celów brzmi: „zwiększenie świadomości przedstawicieli organizacji pozarządowych na temat ich praw w obszarze kontaktów z administracją publiczną”? Jak zmierzyć owy wzrost świadomości? Można to uczynić za pomocą wspomnianej ewaluacji.

Dzięki ewaluacji będziemy mogli przekonać się, w jakim stopniu nasze działania przyniosły wymierne efekty. By były one jak najbardziej nas zadawalające, niezbędny jest ciągły monitoring bieżących poczynań. Nie zawsze wszystko toczy się tak, jak to sobie założyliśmy na początku. W tej sytuacji trzeba być elastycznym w stopniu, na jaki możemy sobie pozwolić. Byśmy na końcu byli zadowoleni z naszego efektu, należy wyciągać adekwatne wnioski, a przede wszystkim szybko wprowadzać rekomendacje na ich podstawie w życie. To właśnie stanowi sedno ewaluacji. Dzięki niej poznajemy również mechanizmy, które spowodowały sukces, lub ewentualną porażkę. Nabieramy także doświadczenia, które niewątpliwie może zostać wykorzystane przy okazji pisania kolejnych projektów.

Jest wiele powodów, dla których organizacje powinny stosować ewaluację. Można tu wymienić choćby usprawnienie zarządzania. Jeśli zdecydujemy się na ewaluację zarządzania, możemy dowiedzieć się z niej, co w naszym zespole można zmienić tak, by w przyszłości podejmowane działania były skuteczniejsze. Może się okazać, że nigdy nie zdawaliśmy sobie sprawy z rozwiązań, które mogą wyjść w wyniku pracy zespołu ewaluacyjnego. Oczywiście, tylko od członków organizacji zależy, czy z tych rozwiązań skorzystają. Z pewnością dadzą one szerszy ogląd sytuacji i będą powodem do refleksji nad własnymi działaniami. Dobrze jest skorzystać z wniosków i rekomendacji zaproponowanych przez zespół ewaluacyjny, gdyż mają one na celu usprawnienie działania organizacji.

Jak już wspomniano, powodów, dla których organizacje powinny stosować ewaluację, można wymienić wiele. Coraz częściej więc organizacje decydują się na ten krok. Co je do tego skłania? Może to być czysta ciekawość odnośnie wniosków do wdrożenia, które pojawią się w raporcie, a być może rzeczywista potrzeba wprowadzenia pewnych zmian w celu usprawnienia swojej działalności. Konkursy o dofinansowanie działań np. z Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Inicjatyw Obywatelskich itp. ogłaszane są przez różne podmioty przez cały czas. Projektów zgłaszanych przez organizacje, które liczą na dofinansowanie również przez cały czas przybywa. Ewaluacja w znacznym stopniu wpływa na coraz lepszy ich poziom, a tym samym zwiększa szanse na otrzymanie środków na ich realizację. Organizacje pozarządowe chcące składać projekty powinny pamiętać, że Unia Europejska zaleca jej stosowanie, a koszty z nią związane są zwykle w całości kwalifikowane, dlatego powinno się ją uwzględniać w projektach. Doświadczenie związanego z przeprowadzaniem ewaluacji wpływa następnie na sposób kierowania organizacją, co wzmacnia ją i jej członków.

Zachęcamy do udzielenia odpowiedzi na pytanie:

Trzy pierwsze osoby, które poprawną odpowiedź przyślą na adres mailowy: monika.przybylak@pisop.org.pl otrzymają nagrodę – materiały promocyjne dotyczące ewaluacji.

Projekt jest dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.