Publicystyka - ngo.pl

Pierwszym jest Adhocracy – portal internetowy ułatwiający dyskusję i głosowanie nad różnymi propozycjami; szczególnie przydatny, gdy nasza organizacja liczy wielu członków i nie ma możliwości, żeby wszyscy spotkali się w jednym miejscu. Drugim – kropkokracja (ang. dotmocracy), czyli innowacyjny sposób zbierania opinii w grupie poprzez… stawianie kropek na specjalnych papierowych arkuszach; dobre rozwiązanie podczas zebrań, warsztatów, konferencji itp.

Adhocracy to platforma internetowa opierająca się na idei demokracji płynnej (ang. liquid democracy). Zacznijmy od tego, czym jest demokracja płynna. Pod tym dziwnym pojęciem kryje się system, który w sposób płynny łączy w sobie elementy demokracji bezpośredniej oraz przedstawicielskiej. Jego charakterystyczną cechą jest to, że każda osoba dysponuje w nim jednym głosem, ale w dowolnym momencie może go komuś oddać. W jednej sprawie można zatem decydować samemu, a w innej przekazać głos osobie, którą uznamy np. za bardziej kompetentną od nas. Dysponuje ona wtedy dwoma głosami, chyba że również odda je komuś innemu. W każdej chwili istnieje możliwość odebrania głosu naszemu przedstawicielowi i głosowania zgodnie z własną wolą.

Jednym z systemów wcielających ideę demokracji płynnej w życie jest właśnie Adhocracy: https://adhocracy.de/

Każdy podmiot – zarówno pojedyncza osoba, jak i organizacja społeczna lub partia polityczna – może założyć w ramach Adhocracy grupę użytkowników. Grupy są autonomiczne i zarządzane przez ich członków. Uczestnicy zgłaszają tematy do dyskusji: na przykład debatę wokół statutu przyszłego stowarzyszenia, wprowadzenie zmian do programu partyjnego lub inny dowolny problem, nad którym chcą kolektywnie pracować. Przykładem może tu być przygotowywanie projektu statutu organizacji, który został opublikowany na stronie grupy w Adhocracy, i z którym każdy może się zapoznać. Jednemu z członków nie podobają się fragmenty projektu, więc zgłasza propozycję ich zmiany. Od tego momentu rozpoczyna się dyskusja. Inni członkowie grupy mogą oceniać i komentować jego pomysł.

Praca nad treścią propozycji przypomina tworzenie haseł w Wikipedii. Podobnie jak w internetowej encyklopedii, cały proces jest wyjątkowo szybki, poza tym można w łatwy sposób sprawdzić kto, kiedy oraz jakich zmian dokonał. Zapewnia to transparentność i daje możliwość łatwego powrotu do tekstu we wcześniejszym brzmieniu. System pozwala też oceniać komentarze wpisywane przez innych użytkowników, dzięki czemu, podobnie jak w niektórych serwisach internetowych, tworzy się hierarchia wpisów. Ocen można dokonywać osobiście lub przekazując uprawnienia innemu użytkownikowi. Wyobraźmy sobie sytuację, kiedy swoje pomysły zgłasza też inny członek grupy. Od tego momentu użytkownicy mają do dyspozycji dwie propozycje zmian, które mogą oceniać i komentować. Istnieją zatem trzy wersje projektu statutu – oryginalna oraz te zaproponowane przez członków. Po ostatecznym głosowaniu uznana za obowiązującą jest ta wersja, która zdobyła największą liczbę głosów. Użytkownicy mogą głosować osobiście lub przekazać głos komuś innemu. W każdej chwili delegacja ta może zostać odwołana. W głosowaniu decyzje zapadają większością zwykłą lub kwalifikowaną, w zależności od wybranych ustawień. Można również określić ramy czasowe całej dyskusji.

Atuty Adhocracy doceniły różne organizacje. Wśród nich m.in. stowarzyszenie Mehr Demokratie e.V., Socjaldemokratyczna Partia Niemiec, niemieckie czasopismo „ZEITmagazin” oraz austriacki „der Standard” (w obu przypadkach czytelnicy mogli współdecydować o zawartości jednego z numerów).

W ramach projektu „My Obywatele” przygotowane zostało polskie tłumaczenie większości interfejsu Adhocracy. Wraz z udostępnianiem przez twórców Adhocracy kolejnych elementów strony do tłumaczenia, wersja polskojęzyczna będzie rozwijana.

Kropkokracja

W przypadku kropkokracji swoje poparcie lub dezaprobatę dla czyjegoś pomysłu wyrażamy, stawiając – jak sugeruje nazwa tego narzędzia – kropki.

Korzystanie z arkuszy jest intuicyjne. W zależności od tego, czy się z czymś zgadzamy czy też nie (i w jakim stopniu), zakreślamy kropkę pod jedną z pięciu emotikonek (czyli znanych z komunikatorów internetowych „buziek”). Na dole strony możemy wpisać również krótki komentarz. „Głosowanie” jest anonimowe, ale każdy uczestnik powinien podpisać się po prawej stronie arkusza, żeby było wiadomo, kto brał udział w podejmowaniu decyzji.

Arkusze można pobrać ze strony: http://kropkokracja.org

Jest ich kilka rodzajów. Arkusz nr 1. nie zawiera żadnych treści, dlatego można go łatwo dostosować do własnych potrzeb, wpisując w wolnych miejscach co się chce. Arkusz nr 2. służy do oceny, czy zadane przez kogoś pytanie jest istotne. Przy pomocy arkusza nr 3. można oceniać, czy udzielona przez kogoś odpowiedź jest dobra. Arkusze nr 4. i 5. służą do oceniania czyichś pomysłów, a różnią się między sobą tylko rozmiarem. Arkusz nr 6. jest nieco uproszczony, dzięki czemu idealnie nadaje się przykładowo do pracy z dziećmi.

Pomysłodawcą kropkokracji jest Jason Diceman, który udostępnił arkusze na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0. Oznacza to, że każdy może je wydrukować i wykorzystywać w dowolny sposób (również dla celów komercyjnych), kopiować, rozpowszechniać, a także tworzyć na ich podstawie utwory zależne. Polska wersja arkuszy została przygotowana przez Stowarzyszenie „Obywatele Obywatelom”, w ramach projektu „My Obywatele”.