Debatowano nad Założeniami projektu ustawy o przedsiębiorczości społecznej
17 marca 2008 Małopolska Szkoła Administracji Publicznej zorganizowała debatę nad „Założeniami projektu ustawy o przedsiębiorczości społecznej” autorstwa profesorów J. Hausera i H. Izdebskiego. Debatę zorganizowano w ramach partnerstwa: „W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii społecznej”, realizowanego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej Equal i finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Debatę poprzedził wykład wprowadzający Pana
Tymoteusza Barańskiego ze Spółki Prawniczej I&Z, który w
imieniu prof. Huberta Izdebskiego, zaprezentował szczegółowo
„Założenia do projektu ustawy o przedsiębiorczości społecznej”.
Dzięki temu wprowadzeniu, uczestnicy dyskusji panelowej mogli od
razu odnieść się do konkretnych rozwiązań pochodzących z założeń do
ustawy.
W dyskusji panelowej, zatytułowanej: "Jak
regulować przedsiębiorczość społeczną?", udział wzięli:
- Rafał Baniak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki,
- Daniel Giejbatow z firmy szkoleniowej Impact Polska,
- dr Marek Łukomski inspirator założenia Stowarzyszenia „Niepełnosprawni dla Środowiska EKON”,
- Cezary Miżejewski, Radca w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego,
- Tomasz Schimanek, Dyrektor programowy Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce oraz
- Jakub Wygnański z Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.
Moderatorami dyskusji byli Anna Sienicka z
Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych i Marek Benio z
Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
Dyskusja koncentrowała się wokół zagadnień,
które w dotychczasowych konsultacjach wywoływały najwięcej
kontrowersji. W tej debacie również nie zabrakło różnicy stanowisk
w sprawie definiowania przedsiębiorstwa społecznego za pomocą
kryterium minimalnej liczby osób zatrudnionych zagrożonych
wykluczeniem społecznym. Przeciwnicy takiego rozwiązania podawali
przykłady instytucji niewątpliwie realizujących cele społeczne, ale
w inny sposób niż przez integrację zawodową osób zagrożonych (np.
dom opieki nad ludźmi starszymi).
Drugim założeniem do projektowanej regulacji
ustawowej budzącym wiele kontrowersji jest uchwalenie katalogu dóbr
i usług o znaczeniu społecznym, wewnątrz którego musi poruszać się
przedsiębiorstwo społeczne by nie stracić swojego statusu. Trzecim,
najbardziej szczegółowym problematycznym założeniem okazało się
ograniczenie terytorialnego zasięgu działania takiego
przedsiębiorstwa. Tu w szczególności przedsięwzięcia proekologiczne
skazane by były na ograniczenie swojego oddziaływania. Nikt z
debatujących nie miał natomiast wątpliwości co do korzyści jakie wg
projektu miałyby otrzymywać od państwa przedsiębiorstwa społeczne,
tj. ulgi charakterze fiskalnym i częściową refundację kosztów
zatrudnienia, w tym składek na ubezpieczenie społeczne.
Wątpliwości sformułowane przez moderatorów w
postaci pytań starali się rozwiewać zarówno eksperci zasiadający w
panelu, jak i współautor założeń do ustawy, prof. Jerzy Hausner
(UEK), który całe spotkanie podsumował. Starał się wyjaśnić, że
podobnie jak w przypadku ustawy o organizacjach pożytku
publicznego, nie chodziło o to by wszystkie fundacje i
stowarzyszenia w Polsce przekształcić w opp, tak i tym razem, nie
chodzi o to by wszystkie podmioty ekonomii społecznej
przekształciły się w przedsiębiorstwa społeczne w rozumieniu
ustawy. Ograniczenia i wymagania stawiane podmiotom pretendującym
do miana przedsiębiorstwa społecznego mają na celu zapobieganie
nadużyciom w korzystaniu z dobrodziejstw ustawy, jakie na przykład
miały i nadal mają miejsce w przypadku zakładów pracy chronionej
tworzonych nie zawsze w celu integracji społecznej i zawodowej osób
niepełnosprawnych. Zdaniem prof. Hausnera, proponowany katalog dóbr
i usług, które mogą oferować przedsiębiorstwa społeczne jest
zakreślony w najszerszy możliwy sposób, który zapewnia kompromis
między realizacją celów społecznych i swobodą przedmiotu
działalności gospodarczej tych przedsiębiorstw. Sprawę
ograniczonego zasięgu terytorialnego należy jeszcze przedyskutować,
ale idea oddziaływania na społeczność lokalną, która przyświeca
projektodawcom, wymaga regulacji również tej kwestii.
W czasie dyskusji i jej podsumowania słychać
było silne echo jednej z poprzednich debat oksfordzkich
organizowanych na naszej Uczelni w ramach tego samego projektu. Po
debacie z 5 czerwca 2007 roku pt. Ta izba twierdzi, że
przedsiębiorstwo społeczne wymaga regulacji ustawowej, okazało się,
że potrzeba takiej regulacji jest. Marcowa dyskusja ekspertów nad
założeniami do ustawy była kolejnym etapem konsultacji społecznych
nad szczegółowym jej kształtem. Moderatorzy debaty pokierowali nią
tak, by włączyć do dyskusji publiczność, rezerwując czas na pytania
i uwagi zgłaszane zwłaszcza przez przedsiębiorców społecznych.
Aktywność publiczności doprowadziła do faktycznego dialogu między
ekspertami z dziedziny ekonomii społecznej a podmiotami, które ją
tworzą. Najwięcej krytycznych uwag pod adresem założeń do ustawy
zgłosili właśnie praktycy ekonomii społecznej. Część zgłoszonych
uwag Autorzy założeń do ustawy o przedsiębiorczości społecznej
obiecali wziąć pod uwagę, z częścią podejmą zapewne polemikę.
Agnieszka Pacut - Koordynator działań MSAP w
projekcie „W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii
społecznej”
Dorota Góźdź – Studentka V roku specjalności Gospodarka i
Administracja Publiczna
Marek Benio – Moderator debaty