Publicystyka - ngo.pl

Podczas piątego spotkania zespołu ds. wieku emerytalnego kobiet większość obradujących przyjęła rządową propozycję, aby wzorem regulacji obowiązujących w wielu krajach Unii Europejskiej, proces wyrównywania wieku emerytalnego oparty był na zasadzie wydłużania co rok - rozpoczynając od roku 2014 - wieku emerytalnego o kolejnych 6 miesięcy. Proces ten zostałby zakończony w 2024 roku.

Próbowano także zdefiniować pojęcie elastycznego wieku emerytalnego, przyjmując w rozważaniach przedział wiekowy 62-65 lat. Zgłoszono propozycję trzech równorzędnych rozwiązań.

Pierwsze rozwiązanie zawierałoby możliwość przejścia na pełne świadczenie - z I i II filara - w wieku 62 lat, przy założeniu braku możliwości zawieszenia pobierania świadczenia oraz braku możliwości podjęcia pracy przed 65 rokiem życia. Propozycja ta, co wyraźnie podkreślono w trakcie spotkania, nie byłaby jednak korzystna dla świadczeniobiorcy.

Drugie rozwiązanie oparte byłoby, zgodnie z propozycją rządową, na możliwości skorzystania w wieku 62-65 lat z częściowej emerytury - z I filara - i kontynuowania zatrudnienia w niepełnym wymiarze pracy. W przypadku tego rozwiązania, zwrócono jednak uwagę na niebezpieczeństwo utraty zatrudnienia, związane z likwidacją zakładu pracy. Zaproponowano, aby w takim przypadku dozwolona była możliwość przejścia na pełną emeryturę. Wiązałaby się ona jednak z trwałym obniżeniem wysokości pobieranego świadczenia.

Z kolei trzecie rozwiązanie dotyczyłoby przypadku pracy do 65 roku życia bez pobierania części świadczenia, z zachowaniem gwarancji do minimalnej emerytury oraz możliwości pobierania pełnego świadczenia - z I i II filara - po osiągnięciu ustawowego wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę, przy możliwości zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy.

Tematem szóstego posiedzenia zespołu ds. aktywizacji osób starszych było wdrożenie systemu emerytur pomostowych dla osób pracujących w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze. Podczas spotkania dyskutowano nad wstępnymi założeniami do ustawy regulującej kwestię emerytur pomostowych.

W Programie Uporządkowania i Ograniczenia Wydatków Publicznych proponuje się by, regulacje ustawy wprowadzały emerytury pomostowe w odniesieniu do wykazu rodzajów prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Wykaz ten opiera się na raporcie Komisji Ekspertów Medycyny Pracy, przygotowanym w 2000 r.

W propozycjach przedstawionych przez rząd uznano, iż emerytury pomostowe powinny być oparte na zasadzie zdefiniowanego świadczenia i wypłacane od wieku zakończenia aktywności zawodowej (określonego w ustawie) do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Wysokość emerytury pomostowej zależeć będzie w dużym stopniu od indywidualnych zarobków ubezpieczonego.

Szóste spotkanie zespołu eksperckiego ds. rent inwalidzkich było poświęcone dokończeniu dyskusji o funkcji rent z tytułu niezdolności do pracy oraz wymiarowi świadczeń rentowych.

Podczas pierwszej części spotkania członkowie zespołu dokonali rekapitulacji ustaleń sprzed tygodnia, dotyczących kategorii niezdolności do pracy. Debata koncentrowała się wokół zgłoszonej w trakcie dyskusji propozycji czterech grup inwalidzkich: stała, całkowita niezdolność do pracy w każdych warunkach, połączona z trwałą niezdolnością do samodzielnej egzystencji; całkowita niezdolność do pracy na otwartym rynku pracy, połączona (lub nie) z niezdolnością do samodzielnego życia; częściowa niezdolność do pracy na zwykłym rynku pracy; ograniczona zdolność do pracy.

W dyskusji podkreślano, że w wielu wypadkach dla osób całkowicie niezdolnych do pracy na otwartym rynku, a także osób częściowo zdolnych do pracy podjęcie pracy możliwe byłoby tylko w wypadku zatrudnienia asystenta osobistego. Zastanawiano się, czy w sytuacji, w której zatrudnienie takiej osoby nie byłoby możliwe, osoba niezdolna do pracy powinna być zakwalifikowana do wyższej grupy inwalidzkiej. Konkludowano, że byłoby to wysoce niepożądane. Zastanawiano się także nad połączeniem dwóch najniższych grup inwalidzkich, w wypadku gdyby budowa kryteriów umożliwiających właściwe zaszeregowanie do nich poszczególnych osób niepełnosprawnych nie byłoby możliwe.

W drugiej części spotkania Ryszard Mikonowicz z Departamentu Analiz i Prognoz MGPiPS zaprezentował analizę przewidywanej wysokości świadczeń rentowych. Wedle propozycji świadczenie rentowe byłoby w nowym systemie obliczane w sposób analogiczny do świadczenia emerytalnego w oparciu o kapitał zgromadzony na koncie w pierwszym filarze ZUS. Po osiągnięciu wymaganego wieku rencista przechodziłby na emeryturę, a ewentualne różnica w jej wysokości byłaby (podobnie jak świadczenie rentowe) finansowana z funduszu rentowego.

Podczas piątego spotkania zespołu ekspertów ds. aktywizacji osób niepełnosprawnych dyskutowano na temat sposobu finansowania zadań z zakresu aktywizacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych.

Rozważano oczekiwane efekty zamiany ulgi w podatku VAT w zakładach pracy chronionej na dotacje, dostępne także na otwartym rynku pracy. Dyskutowano także ściągalność wpłat na PFRON, która w przypadku wpłat bieżących sięga 94,8 proc., natomiast w przypadku wpłat windykowanych wynosi tylko 17 proc. Zaakceptowano konieczność zwiększenia kontroli nad środkami, wydawanymi na rehabilitację, przez wprowadzenie procedur, zapobiegających nieprawidłowościom.

Większą część spotkania zajął problem obowiązku zatrudniania przez pracodawców określonej ustawowo liczby osób niepełnosprawnych i jego konsekwencje. Zgodzono się w sprawie zasadności rozszerzenia tego przepisu także na administrację rządową i samorządową, które dawałaby przykład właściwej polityki wobec tej grupy osób. Obecnie obowiązuje system, wymagający zatrudniania niepełnosprawnych w przedsiębiorstwach, liczących powyżej 25 pracowników. Dyskutowano, czy ten próg jest odpowiedni, rozważając możliwość jego obniżenia. Przedstawiciele pracodawców zwracali uwagę, że w Polsce dominują przedsiębiorstwa małe, zatem skuteczniejsze byłoby raczej tworzenie zachęt, motywujących właścicieli do zatrudniania osób niepełnosprawnych. Sugerowano tez możliwość wyłączenia przedsiębiorstw, podlegających procesom restrukturyzacyjnym.

Wyłanianie reprezentantów i liczebność Rady Rolników Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego to tematy wiodące dyskusji podczas szóstego posiedzenia zespołu eksperckiego ds. ubezpieczeń społecznych rolników.

W pierwszej części spotkania powrócono do wymiaru składek emerytalno-rentowych z działów specjalnych produkcji rolnej oraz określenia progu wielkości produkcji do objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników.

Uczestnicy dyskusji uznali za konieczne zamieszczenie w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników definicji „dział specjalny produkcji rolnej”. Uzgodniono też, że lista rodzajów działów specjalnych powinna być określana w akcie wykonawczym do ustawy. Ponadto, powinien być określony minimalny próg uprawniający do korzystania z ubezpieczeń społecznych rolników.

Druga część spotkania poświęcona była próbom odpowiedzi na pytania: kto powinien być reprezentowany w Radzie Rolników Kasy, jak liczebna powinna być Rada i jaką funkcje powinna pełnić?

W sprawie kryterium reprezentatywności eksperci zaproponowali, aby w przyszłości reprezentantów do Rady zgłaszały związki zawodowe i organizacje rolnicze o zasięgu ogólnokrajowym oraz liczące powyżej 50 tys. członków odprowadzających składki. Tymczasem uzgodniono (przy zdaniu odrębnym jednego związku), aby Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, posługując się kryterium zasięgu działania i liczebności, wskazywał reprezentatywne związki i organizacje.

Uczestnicy spotkania zgodzili się, że zaproponowany w projekcie nowelizacji ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników zakres praw i obowiązków Rady Rolników jest zbieżny z propozycjami zawartymi w „Zielonej Księdze”. W kwestii systemu finansowego i organizacyjnego KRUS debatujący jednogłośnie uzgodnili, że Kasa powinna być państwową jednostką organizacyjną z osobowością prawną. Ustalono też pozostawienie w Kasie trzech funduszy celowych: składkowego, emerytalno-rentowego oraz prewencji i rehabilitacji.