Czy walne musi zatwierdzać sprawozdanie finansowe w stowarzyszeniu?
W stowarzyszeniu najwyższą władzą jest walne zebranie członków. Tworzą je wszyscy członkowie. Jego kompetencje są zapisane w statucie organizacji. Są takie zadania, które muszą przypisane właśnie walnemu (np. zmiana statut czy likwidacja organizacji), innymi może ono dzielić się z zarządem lub komisją rewizyjną. A co z przyjmowaniem sprawozdania finansowego organizacji?
PYTANIE ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ:
Każde stowarzyszenie i fundacja musi sporządzić co roku sprawozdanie finansowe – to ich obowiązek ustawowy. Dotyczy to także organizacji, które nie miały w danym roku żadnych przychodów ani kosztów. Wyjątkiem od tej zasady będą te organizacje, które rozpoczęły swój pierwszy rok obrotowy w drugiej połowie roku kalendarzowego (czyli zaczęły swoją działalność w lipcu albo jeszcze później, i będą sporządzać jedno duże sprawozdanie po półtorej roku działalności). Te organizacje powinny jednak poinformować urząd skarbowy o swojej decyzji.
Przepisy mówią, że organizacja ma 3 miesiące od dnia bilansowego (jest to dzień, na który jest sporządzane sprawozdanie; w przypadku większości organizacji to 31 grudnia, gdyż ich rok obrotowy (podatkowy) równa się kalendarzowemu). Za sporządzenie sprawozdania odpowiada zarząd organizacji. W praktyce na ogół sprawozdanie sporządza osoba zajmująca się księgowością organizacji ( księgowa/księgowy lub członek/członkini zarządu, którzy podjęli się tego zadania). Następnie sprawozdanie musi być przyjęte przez właściwe władze w organizacji. Jest na to 6 miesięcy od dnia bilansowego, zatem dla większości organizacji to maksymalnie 30 czerwca. Od daty przyjęcia sprawozdania będą biegły terminy wysłania do odpowiednich urzędów.
Tej informacji trzeba poszukać w swoim statucie. Nawet jeżeli w statucie nie ma słowa o sprawozdaniu, na mocy przepisów ogólnych sprawozdanie sporządza zarząd jako organ działający w imieniu organizacji i reprezentujący ją.
W różnych organizacjach przyjęte są różne rozwiązania. W fundacji, w której działa tylko zarząd, to zarząd sporządza i przyjmuje sprawozdanie. Jeśli w fundacji dodatkowo jest rada fundacji, to często ona ma taką kompetencję, jak przyjęcie sprawozdania.
W stowarzyszeniach często praktykuje się takie rozwiązanie, że zarząd sporządza sprawozdanie, komisja rewizyjna je opiniuje, a walne zebranie członków zatwierdza. Prostsza procedura (nie wymagająca zwołania corocznego walnego zebrania) jest taka, że zarząd sporządza sprawozdanie, a komisja rewizyjna je zatwierdza.
Jeżeli statut nie dookreśla, kto ma taką kompetencję w stowarzyszeniu trzeba odwołać się do przepisów ustawy prawo o stowarzyszeniach. Zgodnie z zapisami art. 11, we wszystkich sprawach nie zastrzeżonych do kompetencji innych organów władzy w stowarzyszeniu, decyduje walne zebranie członków, jako najwyższa władza w organizacji.
Odpowiadając na pytanie czytelnika: zarząd powinien sporządzić sprawozdanie finansowe, a walne zebranie powinno je zatwierdzić.
Pytania dodatkowe, które się nasuwają: czy w statucie jest zapisany obowiązek sporządzenia sprawozdania merytorycznego? I kto je zatwierdza, czy też walne? Czy statut przewiduje coroczne spotkania wszystkich członków organizacji? I jaki one mają cel? Te sprawy warto ze sobą powiązać.
Ponieważ minął dopiero pierwszy rok działalności organizacji, która zadała pytanie, to trochę trudno powiedzieć, jaka praktyka będzie dla niej najlepsza. Być może coroczne walne, zwołane pod z powodu konieczności przyjęcia sprawozdania, będzie jedyną okazją do spotkania w większym gronie i omówienia spraw ważnych dla całej organizacji. Jeżeli jednak okaże się, że nie chcecie co roku się spotykać, przedyskutujcie to i zmieńcie statut w tym zakresie. Zmiana będzie jednak obowiązywać od momentu zarejestrowania jej w sądzie, czyli nowy tryb zatwierdzania sprawozdania będzie można wypróbować dopiero w kolejnym roku.
Postawa prawna:
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 855 z późn. zm.)
1. Najwyższą władzą stowarzyszenia jest walne zebranie członków. W sprawach, w których statut nie określa właściwości władz stowarzyszenia, podejmowanie uchwał należy do walnego zebrania członków.
Art. 52.
1. Kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy.
2. Sprawozdanie finansowe podpisuje – podając zarazem datę podpisu – osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy – wszyscy członkowie tego organu. Odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia dołączonego do sprawozdania finansowego.
1. Roczne sprawozdanie finansowe jednostki, z zastrzeżeniem ust. 2b, podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego.
Źródło: poradnik.ngo.pl