Lasy odgrywają kluczową rolę w walce z globalnym ociepleniem, ale niestety same również odczuwają jego skutki. Stanowi to poważne zagrożenie dla niektórych gatunków drzew w Polsce i jest wyzwaniem w wysiłkach na rzecz ochrony środowiska. Proces zalesiania może być niezwykle istotnym narzędziem w walce o przyszłość planety.
Od 2 października br. w sklepach sieci Auchan na terenie całej Polski można wesprzeć inicjatywę "Czas na las", Fundacji Aeris Futuro. W ramach tej akcji, klienci Auchan, dzięki aplikacji Donateo, będą mieli możliwość przekazania mikrodatku na proces zalesiania. Ta prosta forma wsparcia dla lasów będzie dostępna w trakcie finalizowania płatności bezgotówkowej w sklepach Auchan. Klienci mogą zdecydować się na przekazanie kwoty do 5 zł, która zostanie bezpośrednio przekazana na konto organizacji. W zamian otrzymają oni niefiskalne potwierdzenie operacji, które będzie także odzwierciedlone na ich koncie bankowym.
Lasy są niezwykle cennym zasobem przyrodniczym w Polsce zajmując około 30 proc. powierzchni kraju. Obecnie gatunki takie jak sosna zwyczajna czy świerk pospolity stanowią 75 proc. polskich lasów i mogą zniknąć z krajobrazu kraju w ciągu kilku dekad, powodując tym samym poważne zagrożenie dla ekosystemów i ludzi.
– Wspólnie możemy działać na rzecz zachowania naszych lasów, ochrony bioróżnorodności i przeciwdziałania zmianom klimatycznym. To wyzwanie, które dotyczy nas wszystkich, a współpraca między różnymi sektorami społeczeństwa może przynieść pozytywne efekty dla naszej planety. Redukcja śladu węglowego w każdej skali staje się coraz ważniejsza, począwszy od działań pojedynczych osób, takich jak klienci detaliczni, aż po duże firmy i organizacje – mówi Krzysztof Adamski, CEO BetterPOS i pomysłodawca Fundacji Donateo.
Rola lasów
Lasy odgrywają kluczową rolę w pochłanianiu dwutlenku węgla (CO2) z atmosfery. Dzięki procesowi fotosyntezy i mnogości żyjących organizmów, lasy działają jak "magazyny" węgla przyczyniając się do zrównoważenia bilansu gazów cieplarnianych. CO2 jest pochłaniane przez drzewa i gromadzone w ich tkankach, głównie w drewnie i korze. Wprowadzają one węgiel do ekosystemu, a następnie ten składnik jest magazynowany w organizmach takich jak grzyby, owady czy nawet ssaki. Przykładowo, posadzenie 28 tys. drzew może pochłonąć około 2,1 tys. ton CO2 w ciągu 100 lat, ale realne korzyści będą znacznie większe.
Drzewa mają również istotny wpływ na retencję wody, czyli okresowe jej zatrzymywanie. Jest ona kluczowa, ponieważ zapobiega powodziom i erozji gleby, co ma znaczenie zarówno dla ochrony środowiska, jak i bezpieczeństwa mieszkańców.
Warto pamiętać, że lasy odgrywają kluczową rolę nie tylko w oczyszczaniu powietrza i magazynowaniu dwutlenku węgla, ale także w zachowaniu bioróżnorodności. Niestety, w ostatnich latach stajemy w obliczu wyzwania związanego z inwazją obcych gatunków, które naturalnie nie występują na terenach polskich lasów. Jednym z przykładów jest amerykański dąb czerwony, który został stanowi zagrożenie dla rodzimych gatunków drzew. Podobny problem możemy dostrzec także w miastach, gdzie obce gatunki takie jak topole kanadyjskie, klon jesionolistny czy robinie akacjowe mogą się szybko rozprzestrzeniać, wypierając rodzime gatunki i zaburzając naturalne ekosystemy. Dbanie o lasy to także zachowania unikalnej bioróżnorodności, która stanowi istotną część naszego dziedzictwa przyrodniczego.
– Lasy stanowią nieodzowny element naszego ekosystemu, szczególnie w kontekście wyzwań związanych z kryzysem klimatycznym. Jednak rola drzew się nie kończy tutaj. Ich korzenie sprzyjają zagęszczaniu gleby, zmniejszając ryzyko osunięć i erozji. Ponadto, stanowią one schronienie dla wielu form życia, przyczyniając się do zachowania bioróżnorodności. Drzewa są również naszymi sojusznikami w walce z ekstremalnymi warunkami pogodowymi, ponieważ ochładzają otaczające powietrze – mówi Marek Piątkowski z Fundacji Aeris Futuro.
Lasy w obliczu zmiany klimatu
Lasy, chociaż same są kluczowe w walce ze zmianą klimatu, nie pozostają obojętne na skutki zmian środowiskowych. Według modelu zaproponowanego przez Polską Akademię Nauk, w wyniku globalnego ocieplenia zagrożonych jest kilka gatunków drzew takich jak sosna zwyczajna, świerk pospolity, modrzew europejski i brzoza brodawkowata. Aktualnie zajmują one 75 proc. powierzchni lasów w Polsce. Wraz z nimi mogą zniknąć setki gatunków roślin, grzybów i zwierząt.
W odpowiedzi na te wyzwania, należy w miejsce drzewostanów sosnowych czy świerkowych wprowadzać nasze rodzime gatunki, np. dęby, buki, lipy i klony. Także same spontaniczne procesy naturalne powodują, że następuje przebudowa ekosystemów leśnych – w lasach pełnych sosen czy świerków bardzo często pojawiają się inne gatunki.
Naukowcy apelują również o unikanie sadzenia dużych monokultur i stosowania tradycyjnych metod odnowy, które mogą szkodzić strukturze gleby. Konieczne jest opracowanie bardziej zrównoważonych metod gospodarki leśnej, które pozwolą zachować zasoby węgla w glebie, przyczyniając się do długotrwałej ochrony naszych lasów.
– Zalesianie gruntów różnorodnymi gatunkami drzew to kluczowy krok w ochronie naszych lasów i przyrody. Współczesne leśnictwo opierające się na monokulturach, takie jak sosna czy świerk, jest oparte o przestarzałe modele. Badania wyraźnie pokazują, że lasy mieszane przynoszą większe korzyści zarówno dla ekosystemu, jak i naszej przyszłości. Nie tylko o produkcję drewna chodzi, lecz także o zachowanie bioróżnorodności i magazynowanie węgla, co jest kluczowe w obliczu zmiany klimatu – mówi Bartek Oleszko z Fundacji Aeris Futuro.
– Lasy stanowią niezastąpiony składnik naszego ekosystemu, zwłaszcza w obliczu wyzwań związanych z kryzysem klimatycznym. Włączając się do akcji „Czas na las” chcemy realizować cel Auchan, jakim jest redukcja CO2 oraz pokazać, że biznes może być ważnym partnerem w działaniach na rzecz ochrony lasów i klimatu. Dążąc do ochrony lasów, chronimy naszą planetę oraz przyszłe pokolenia, co jest celem, do którego powinniśmy dążyć wspólnie, niezależnie od naszej roli w świecie biznesu – mówi Ewa Malecka, Dyrektor CSR w Auchan Polska.
W obliczu zmiany klimatu i zagrożeń dla lasów, społeczeństwo nie powinno bagatelizować wagi zalesiania. Bez pełnego zaangażowania ryzyko utraty cennych zasobów leśnych wzrasta. Istotne jest, aby podejść do tego procesu z pełną odpowiedzialnością i gotowością do działania.
Źródło: Fundacja Aeris Futuro