Nie ma jednej spójnej i obowiązującej definicji odpowiedzialnego biznesu, określa się go jako długofalową strategię zarządzania, która opiera się na dobrowolnej współpracy przedsiębiorstwa z pracownikami, klientami, dostawcami, akcjonariuszami, odbiorcami, społecznością lokalną i NGO-sami.
Jedną z najczęściej stosowanych form działalności przedsiębiorstwa w obszarze społecznie odpowiedzialnego biznesu są programy etyczne dla pracowników. Są to przedsięwzięcia mające na celu integrowanie pracowników firmy wokół wspólnych wartości. O wartości przedsiębiorstwa stanowi nie tylko kapitał i dochody, ale także traktowanie swoich pracowników. To właśnie pracownicy stanowią o wizerunku firmy. Zadowolony pracownik to dobry pracownik, a dobry i zadowolony pracownik to dobra jakość produktu i wizerunek przedsiębiorstwa. „Oczekiwania pracowników i stopień ich zaspokojenia mają istotny wpływ na sukces firmy. Jeżeli oczekiwania pracowników nie są w systematyczny sposób zaspokajane, to niemożliwe staje się zbudowanie wysokiej reputacji firmy, szczególnie w zakresie orientacji na klienta. Ludzie pragną nie tylko pracy i płacy, ale poczucia celu, chcą identyfikować się z taką organizacją, z której mogą być dumni, wtedy gotowi są do wysiłku, poświęcenia i długotrwałego zaangażowania.”(1) Każdy program etyczny prócz długofalowego działania musi posiadać jeszcze struktury dobrej komunikacji i motywacji, które mobilizują do podnoszenia wiedzy, a co za tym idzie kompetencji, samorealizacji i rozwoju. Aktywność pracowników wzmacnia poczucie identyfikacji z firmą. Bardzo istotne jest także, informowanie pracowników o planowanych zmianach i posunięciach firmy, pomoc w przekwalifikowaniu się i elastyczności zatrudnienia. Daje to pewność stabilnego zatrudnienia, wzmacnia chęć do pracy i pobudza motywację.
Bardzo ważną i często stosowaną w CSR metodą jest także pomoc przedsiębiorstw w rozwiązywaniu problemów społecznych, występujących w lokalnej społeczności, zalicza się do nich bezrobocie, ubóstwo, zanieczyszczone środowiska, niski poziom wyedukowania. Przedsiębiorcy bardzo chętnie wspomagają dzieci. Współorganizują bale noworoczne, dofinansowują wycieczki, pomagają szkołom, czasami nawet zakładają fundacje udzielające stypendiów. Warto podkreślić, że taka forma pomocy nie tylko zwiększa szanse życiowe utalentowanych uczniów, ale pomaga całym rodzinom. Owocuje to powstawaniem oddolnych inicjatyw, zmierzających do rozwiązania, złagodzenia lub całkowitego wyeliminowania przyczyn problemów. Poprzez współpracę i wspieranie organizacji pozarządowych, które z reguły mają najlepiej zdiagnozowane potrzeby lokalnej społeczności oraz indywidualnych form aktywności społecznej, firmy przyczyniają się do nagłośnienia problemu, a nawet jego rozwiązania. Programy wspierające są jedną z metod aktywizacji mieszkańców. Dają im możliwość zdobycia nowych umiejętności, sprawdzenia się w nowych sytuacjach, uczą pracy w zespole. Realizacja dobrych pomysłów budzi entuzjazm, inspiruje do dalszego działania. Jednocześnie pobudzanie rozwoju gospodarczego generuje wyższe dochody mieszkańców i zwiększa rynek zbytu. Często pomoc jednej grupie lub zaangażowanie w rozwiązywanie określonego problemu, prowokuje do działania także osoby niezaangażowane bezpośrednio w działanie. Edukacja społeczeństwa w ten sposób wpływa na zmianę norm, wartości i zachowań, dostarcza ludziom konkretnych i przydatnych w życiu umiejętności. Firmy wspierające różne dziedziny kultury, takie jak: muzyka, turystyka czy sport przyczyniają się do ich popularyzacji. Zwiększają możliwość i zachęcają społeczności lokalne do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym i społecznym. Przedsiębiorcy chętnie też inwestują w wizerunek miejscowości, w której znajduje się firma. Jeśli przedsiębiorstwo angażuje się np. w budowę placów zabaw dla dzieci często umieszcza tam swoją reklamę. Pojawiający się w miejscowości kontrahenci lub potencjalni klienci otrzymują wizualną informację o pozytywnych działaniach firmy na rzecz społeczności lokalnej i wizerunku tego obszaru. Pieniądze nie są jednak jedyną formą pomocy. Część podmiotów gospodarczych wspiera, służąc swoją wiedzą i doświadczeniem, poświęcając swój czas (wolontariat) lub przekazuje ciągle sprawny, ale już niepotrzebny sprzęt biurowy czy komputerowy itp. Promowanie działań lokalnej organizacji odbywa się też poprzez sieć kontaktów biznesowych i angażowanie do pomocy partnerów.
Najskuteczniejszą formą wsparcia jest wybór określonego problemu lub grupy docelowej, którą dane przedsiębiorstwo będzie wspomagało. Wytyczenie sobie konkretnego obszaru działania pozwala działać bardziej efektywnie oraz szybko skojarzyć wizerunek firmy. Z tego właśnie powodu wiele firm postanawia wspierać organizacje, zajmujące się poprawą stanu środowiska naturalnego poprzez programy proekologiczne. Przedsiębiorstwa pomagają chronić środowisko naturalne, wpływając na poprawę jego stanu i zmniejszenie zanieczyszczenia. W miarę rozwoju świadomości ekologicznej, ochrona środowiska staje się integralnym, biznesowo umotywowanym elementem strategii działania przedsiębiorstwa, a wiele inicjatyw wykracza poza wymogi prawne i sięga w sferę innowacji.
Odpowiedzialność biznesu w stosunku do środowiska przyrodniczego zakłada podejmowanie takich decyzji biznesowych, by minimalizować negatywny wpływ procesów produkcyjnych na środowisko i jednocześnie prowadzić programy ochrony środowiska. Poszanowanie dla środowiska jest elementem wszystkich kodeksów i zasad społecznej odpowiedzialności. „Rola ochrony środowiska jako czynnika strategicznego w przedsiębiorstwie będzie rosnąć, gdyż mechanizmy rynkowe same nie spowodują rozwiązania problemów ekologicznych, a instytucje finansowe coraz częściej oceniają odpowiedzialność przedsiębiorstw za środowisko. Argumenty ekologiczne stosowane w kampaniach reklamowych to zdecydowanie za mało, potrzebne są więc przejrzyste procedury w ramach zarządzania środowiskowego, jako dobrowolne formy samoograniczania oddziaływań na środowisko.”(2)
Popularyzacja postaw dobroczynnych firm, które wpierają organizacje społeczne i ekologiczne, daje przykład innym przedsiębiorstwom do podjęcia podobnych działań, przyczyniając się tym samym do rozpowszechniania postaw filantropijnych. Popularność takich działań umożliwia niesienie pomocy szerokim grupom osób potrzebujących oraz przyczynia się do propagowania postaw ekologicznych. Popularyzacja CSR wzrasta, o czym powinny pamiętać zarówno NGO-sy, jak i przedsiębiorstwa, które chcą nawiązać partnerstwa i poprawić jakość życia lokalnej społeczności.
Źródło: RCWiP
