KLEMT: Kluczem do utrzymania zaufania wśród młodych jest otwartość i transparentność – zarówno działań, jak i motywacji. Młody aktywista nie może czuć się wykorzystywany, mieć wrażenie, że ktoś na jego plecach, dzięki jego ciężkiej pracy i poświęceniu, zrobi karierę.
Młodzież wciąż wierzy, że można zmienić świat. Każdy młody człowiek w swoim życiu doświadcza okresu sprzeciwu i buntu wobec otaczającej go rzeczywistości. Pytanie jednak, co się z tą negacją stanie – czy uda się ją twórczo zagospodarować i przekształcić w działanie na rzecz pozytywnej zmiany, czy też przerodzi się we frustrację. To pozytywne działanie w dzisiejszych czasach raczej nie będzie polegać na wielkich ulicznych protestach, ale na poszukiwaniu inspirującego zajęcia czy działalności w lokalnym środowisku.
Młodych nie wolno wykorzystywać
W Polsce nadal nie potrafimy przekuć pozytywnego w swej istocie niezadowolenia młodzieży w działanie, które zmieniałoby otoczenie – choćby to najbliższe – na lepsze. Receptą na sukces jest przewodnik, czyli osoba, która poszerzy młodemu człowiekowi horyzonty, pokaże możliwości. Przede wszystkim jednak znajdzie czas dla niego, jego problemów i będzie prawdziwym partnerem. Młody, sfrustrowany człowiek podświadomie szuka osoby, której może zaufać. Istotne jest to, komu zaufa i czy się nie zawiedzie. Potrzeba nam tych wzorców – liderów zarówno w szkole, jak i w działalności społecznej. Dla młodego człowieka, najlepszym partnerem często będzie osoba niewiele od niej starsza – na przykład dwudziestokilkulatek dla szesnastolatka okaże się znakomitą osobą do budowania relacji i wzajemnego zaufania.
Niestety zbyt często osoby, na których młodzież polega, tego zaufania nadużywają. Młody człowiek, który raz się zawiedzie, może już do aktywności społecznej nie wrócić, będzie negował jej sens, głosował na populistów, myślał schematami. Jego wiara w możliwość zmiany rzeczywistości zgaśnie. Kluczem do utrzymania zaufania wśród młodych jest otwartość i transparentność – zarówno działań, jak i motywacji. Młody aktywista nie może czuć się wykorzystywany, mieć wrażenie, że ktoś na jego plecach, dzięki jego ciężkiej pracy i poświęceniu, zrobi karierę. W wielu miejscach spotykałem się z takimi historiami, gdy liderzy robili karierę polityczną czy biznesową, wykorzystując młodych. To boli długo, a raz zawiedzione zaufanie ciężko odbudować.
Młodzież może zmienić świat
Dlatego tak ważny jest lider, któremu młodzież zaufa, jego osobowość, ale także postawa moralna. Działając w Polskiej Radzie Organizacji Młodzieżowych (PROM), dostrzegamy trudność w znalezieniu prawdziwych liderów. Ma na to wpływ na pewno także szkoła, która uczy myślenia o sobie, promuje konkurencję zamiast kooperacji i pracy zespołowej. Istotne są również wartości wyniesione z domu. Nieprzypadkowo dzisiejsi liderzy są w dużej mierze wychowani w rodzinach, gdzie działalność społeczna była kultywowana i wysoko ceniona. Niestety obecny model gospodarczy, nastawiony na indywidualne kariery, nie sprzyja myśleniu o aktywności społecznej i działaniu dla innych. Brakuje też pomocy osób dorosłych oraz wsparcia strukturalnego inicjatyw młodzieżowych i ich reprezentacji w postaci młodzieżowych rad oraz narodowej rady młodzieży – PROM-u. Wbrew zapowiedziom nie został jeszcze uruchomiony program Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej „Młodzież Solidarna w Działaniu”.
Prezentowana nierzadko opowieść o indywidualizmie młodzieży nie jest całą prawdą o nich. Ponad 80% młodych angażuje się społecznie. Obserwujemy swoisty efekt kuli śnieżnej – tam, gdzie pojawia się bardzo twórcza, aktywna grupa – tam skokowo rośnie aktywność młodych ludzi. Dlatego też jako PROM staramy się te inicjatywy wspierać, promować je i lobbować za korzystnymi zmianami dla młodych. Potrzebujemy horyzontalnego podejścia do tematu młodzieży. Jeżeli nam się to uda, to do licznych już dziś pozytywnych przykładów działań i pomysłów dołączą kolejne. Możemy zrobić z naszym otoczeniem wszystko, potrzebna jest tylko wiara, odwaga i nieugięty charakter – a tego polskiej młodzieży nie brakuje.
Bo można zmienić świat. I młodzież jest w stanie tego dokonać.
Czym żyje III sektor w Polsce? Jakie problemy mają polskie NGO? Jakie wyzwania przed nim stoją. Przeczytaj debaty, komentarze i opinie. Wypowiedz się! Odwiedź serwis opinie.ngo.pl.
Nie potrafimy przekuć pozytywnego niezadowolenia młodzieży w działanie, które zmieniałoby otoczenie – choćby to najbliższe – na lepsze.