Publicystyka - ngo.pl

Warszawa, dn. 2 grudnia 2005

Sz.P.
Krzysztof Więckiewicz
Dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Szanowny Panie Dyrektorze,

Rok 2005 był czasem debiutu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. W tym czasie rozstrzygnięto dwie edycje konkursu. Zarówno wnioskodawcy jak i zarządzający funduszem mają wnioski i spostrzeżenia, które mają szansę znacząco poprawić funkcjonowanie Funduszu w następnych latach.

Pierwsza edycja konkursu wzbudziła wiele kontrowersji wśród organizacji pozarządowych, a w konsekwencji nieporozumień i napięć w relacjach sektora pozarządowego i Departamentu Pożytku Publicznego. Między innymi w wyniku koordynowanej przez Ogólnopolską Federację Organizacji Pozarządowych dyskusji na temat pierwszej edycji FIO, zmienione zostały niektóre procedury i kryteria przyznawania wsparcia. Federacja, jako inicjatorka wielu z wprowadzonych zmian, docenia ten krok w dobrym kierunku. Dystans Rady Działalności Pożytku Publicznego do rekomendowania projektów nagrodzonych w II edycji FIO budzi jednak nasz niepokój, zwłaszcza, że wynika on z ogromnych rozbieżności punktowych w ocenach ekspertów. Jest to argument za wyjaśnieniem wątpliwości co do procedur oceny ofert.

Postulujemy zatem, aby Departament Pożytku Publicznego oraz Rada Działalności Pożytku Publicznego jako Komitet Monitorujący, zleciły przygotowanie zewnętrznej ewaluacji procesu naboru i oceny wniosków do Funduszu Inicjatyw Obywatelskich w pierwszej i drugiej edycji konkursu. Ewaluacja mająca na celu określenie największych trudności w procedurach oceny oraz wypracowanie rekomendacji zmian tych procedur przed kolejną edycją, znacząco podniosłaby przejrzystość procedur alokacji środków Funduszu.

Jesteśmy przekonani, że tego rodzaju zewnętrzna ewaluacja będzie uznaniem oczekiwań organizacji pozarządowych jak i ministerstwa, dotyczących usprawnienia procedur alokacji środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.

OFOP postuluje:
- utrzymanie Funduszu Inicjatyw Obywatelskich przynajmniej w latach 2006-2007;
- rozpoczęcie procedury naboru wniosków w styczniu/lutym 2006;
- zwiększenie budżetu Funduszu do wielkości środków przekazywanych w ramach alokacji podatkowej 1% dokonywanej przez podatników na rzecz organizacji pożytku publicznego w roku poprzedzającym;
- ujednolicenie priorytetów FIO z zapisami Strategii Wspierania Inicjatyw Obywatelskich oraz propozycjami zawartymi w Programie Operacyjnym Społeczeństwo Obywatelskie na lata 2007-2013; w tym umożliwienie prowadzenia projektów z większą częścią inwestycyjną do 50% kosztów projektu (np. na remont obiektu);
- przywrócenie postulowanej przy projektowaniu Funduszu możliwości wspierania organizacji infrastrukturalnych, a więc priorytetu i działań związanych z koniecznością rozwoju instytucjonalnego organizacji pozarządowych
- zwiększenie udziału procentowego kosztów zarządzania projektem do 20% wartości projektu;
- wprowadzenie osobnych ścieżek konkursowych na małe, średnie i duże dotacje (np. do wysokości 10 tys. złotych – gdzie wkład własny nie byłby wymagany, do wysokości 200 tys. złotych i do wysokości 400 tys. złotych)

W sprawie procedur FIO:
1. Uzgodnienie procedury konkursowej i wszystkich dokumentów z nią związanych (wzrou wniosku i instrukcji jego wypełniania, karty ocen eksperta i wytycznych do oceny) z Radą Działalności Pożytku Publicznego i ekspertami ze środowiska doświadczonych organizacji i instytucji grantodawczych

2. Podanie do publicznej wiadomości kryteriów oceny i wytycznych dla ekspertów

3. Ustalenie w instrukcji wypełniania wniosku w sposób jasny i nie budzący wątpliwości kosztów kwalifikowanych: w tym rodzajów i proporcji kwalifikowanych kosztów pośrednich

4. Ustalenie w wytycznych dla ekspertów w sposób nie budzący wątpliwości, na jakiej podstawie wniosek nie jest rekomendowany do finansowania:
- konieczne minimum punktacyjne przy każdym lub przy kluczowych segmentach oceny – jeśli ocena w którymkolwiek z tych segmentów nie osiągnie minimum wniosek nie jest dalej sprawdzany i jest odrzucany;
- jasne ustalenie systemu ocen: ocena kumulująca, jeśli w każdym z kluczowych segmentów wniosek przekracza wymaganą punktację minimalną, ocena zerowa, jeśli wniosek nie osiąga wymaganej puli punktów w którymkolwiek z segmentów z wymaganym minimum;

5. Aby zapobiec powtarzającym się dużym rozbieżnością w ocenach dwóch ekspertów wprowadzenie jednego lub dwóch z poniższych systemów ocen:
- panelu ekspertów do poszczególnych dziedzin (pól działania) lub przy małych dotacjach;
- konieczności uzgodnienia oceny przez dwóch ekspertów;
- systemu oceny przez trzech, a nie dwóch niezależnych ekspertów (wówczas brane są pod uwagę dwie oceny zbieżne)

6. Powierzenie administracji FIO wyspecjalizowanym instytucjom w ramach przetargu/konkursu, jeśli nie całego FIO to jego części, np. puli środków na małe i średnie dotacje ( do 10.000 zł i 10-50 000 zł), a w przypadku dużych grantów: zastosowanie procedur podobnych do tych, które obowiązywać będą w następnym okresie programowania środków europejskich (aby przygotować organizacje do aplikowania o te środki).

OFOP deklaruje udział w dyskusji na temat funkcjonowania FIO w latach następnych. Jesteśmy przekonani, że jest ona niezbędna, gdyż środki Funduszu będą stanowić rosnący wkład w rozwój społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.

Marcin Dadel
p.o. prezesa Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych

Otrzymują:
- członkowie OFOP
- portal www.ngo.pl