Publicystyka - ngo.pl

Ostatnie spotkanie grupy ekspertów ds. przedsiębiorczości społecznej GECES w tym roku odbyło się w ramach konferencji rozpoczynającej prezydencję włoską Unlocking the potential of the social economy for EU growth and jobs. GECES (Groupe d’Experts de la Commission sur l’Entrepreneuriat Social) jest grupą ekspertów współpracujących z Komisją Europejską w temacie przedsiębiorczości społecznej. Została ona powołana w 2012 roku i była realizacją jednego z punktów Inicjatywy na Rzecz Przedsiębiorczości Społecznej. W jej skład wchodzą eksperci przedsiębiorczości społecznej z każdego kraju członkowskiego oraz przedstawiciele administracji publicznych krajów członkowskich i krajów kandydujących. Głównym GECES zadaniem jest konsultowanie i dyskutowanie działań komisji zapisanych w Inicjatywie.

Z reguły grupa spotyka się w Brukseli i dyskutuje w swoim gronie. Tym razem obrady zostały zdominowane przez konferencję i jej uczestników. Może i dobrze, bo spotkania poza siedzibą Komisji Europejskiej w Brukseli mają zupełnie inny charakter i pozwalają na mniej formalne dyskusje. Te brukselskie w formalnych salach obrad, w otoczeniu tłumaczy, z bardzo napiętym programem rozmów nie dają tyle swobody do nieformalnych wypowiedzi. Ostatnie spotkanie, w ciepłym Rzymie, przebiegało w bardziej kameralnej atmosferze.

Spotkanie podzielane było na trzy sesje dotyczące zagadnień, które miały zostać zaopiniowane zanim staną się informacjami publicznymi. Były to: praktyczne zastosowanie pomiaru wpływu społecznego, transpozycja dyrektyw dotyczących zmian w zamówieniach publicznych oraz podsumowanie raportu dotyczącego przedsiębiorczości społecznej w Europie.

Celem spotkania była dyskusja dotycząca zmian w zamówieniach publicznych w kontekście możliwości ich zastosowania w krajach członkowskich. Przypomnę, że dyrektywa dotycząca zmiany w procedurze zamówień weszła w życie w październiku 2014 roku. Pozawala ona na wprowadzenie do prawa krajowego znacznych udogodnień dla ekonomii społecznej. Jednym z głównych rezultatów spotkania było wspólne przekonanie, że przygotowywany przez Komisję podręcznik dotyczący nowego prawa powinien zawierać dobre praktyki krajowe z kilku krajów członkowskich.

Wiele wątpliwości wzbudziła kwestia, na ile nowa dyrektywa wpłynie na poprawę sytuacji samych przedsiębiorstw. Podniesienie progu, od którego obligatoryjne jest stosowanie procedury zamówień publicznych, wiąże się z tym, że zadania poniżej progu zlecane są poza zamówieniami. Brytyjczycy zwrócili uwagę, że przetargi o wysokiej wartości będą trudno dostępne dla sektora społecznego. Problematyczne może być dla nich przede wszystkim zapewnienie zabezpieczenia społecznego czy wadium.

Podczas spotkania zaprezentowany został raport podsumowujący roczne prace nad diagnozą przedsiębiorczości społecznej w krajach europejskich. Podczas warsztatu mieliśmy okazję przedstawić swoje opinię na temat raportu. Nie można jednoznacznie powiedzieć, ze spotkał się on z akceptacją wśród wszystkich uczestników. Kontrowersje wywołały uproszczone definicje przedsiębiorstwa społecznego w poszczególnych krajach i opis „ekosystemu” sektora. Bez odpowiedzi zostało najważniejsze pytanie, czyli jakie wnioski i rekomendacje z raportu powinna wykorzystać Komisja Europejska do planowania dalszych prac dotyczących przedsiębiorczości społecznej.

Z rozmów z uczestnikami tej sesji wiem, że szczególnie istotne były podczas niej rozważania dotyczące konfliktu interesów pomiędzy inwestorem a przedsiębiorcą, zakresu informacji wymaganych do podjęcia inwestycji czy sposobów pomiary oddziaływania społecznego.

Po tych dyskusjach tym razem pozostał wśród uczestników pewien niedosyt. Nadal nie wiadomo, kto po Komisarzu Michaelu Barnier przejmie nadzór nad realizacją Strategii na rzecz przedsiębiorczości społecznej, która obowiązuje do 2017 roku.

Należałoby przypomnieć, że Inicjatywa na rzeczy Przedsiębiorczości Społecznej została zapoczątkowana przez Dyrekcję Generalną ds. Rynku Wewnętrznego przy wsparciu DG ds. Rynku Pracy i Spraw Społecznych i DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu. Dzięki wsparciu trzech komisarzy przedsiębiorczość społeczna zaczęła być rozważanym w kontekście szeroko pojętych relacji na rynku wewnętrznym UE.

Nowa Komisarz Elżbietą Bieńkowska nie wydaje się na razie zainteresowana tym tematem, o czym mieliśmy okazję się przekonać podczas jej długiego wysłuchania, które odbyło się 2 października 2014 roku. Pod czas niego nie odniosła się ona zupełnie do społecznych aspektów przedsiębiorczości tak, jak robił to jej poprzednik. Zobacz

Pomysły które pojawiały się w kuluarach, aby Inicjatywę przenieść i ograniczyć jedynie do Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych, bardzo umniejszyłoby jej wagę. Z trzech Generalnych Dyrekcji Komisji Europejskiej wspierających Inicjatywę pozostałaby tylko jedna i to ściśle związana ze sprawami społecznymi.