Publicystyka - ngo.pl

Temat trudny, ale chyba trzeci sektor dorósł to tego, aby móc bić się w pierś i myśleć o tym, jak odwrócić sytuację. Dlaczego? Bo sektor pozarządowy, szczególnie organizacje wspierające obrosły w piórka, a słowo „pozarządowy” zaczyna mieć coś wspólnego z pojęciem „świętej krowy”. My, pozarządowcy często stawiamy się „ponad” i lubimy myśleć o sobie jako realizatorach pożądanych przez „cały naród” działań. Jak często twierdzimy: jesteśmy skuteczniejsi i tańsi od administracji, dążymy do profesjonalizacji i standaryzacji, wiemy jak tworzyć i budować polityki publiczne, mało tego: wiemy dokładnie, jak nimi zarządzać. Słuchamy zawsze wszystkich wokół i konsultujemy wszystko ze wszystkimi. Nieprawda.

To nie oskarżenie, ale zarzut także do samego siebie, że wszyscy wspólnie ulegamy chorobie zwanej „grantozą” i zapominamy, co oznacza być pozarządową, obywatelską siłą społeczną. To tak naprawdę chęć udowodnienia, jacy to jesteśmy profesjonalni, spowodowała, że zaczęliśmy liczyć na łatwy sukces. Zamiast budować niezależny trzeci sektor z pomysłem na finasowanie z źródeł niepublicznych, stworzyliśmy taki, który opiera się prawie tylko na pieniądzu publicznym. To oczywiście nie ma nic wspólnego z niezależnością i kontrolowaniem administracji publicznej, co powinno być jedną z ról trzeciego sektora. Korzystanie w takim stopniu z środków publicznych powoduje, że przestajemy być „prywatną” czy obywatelską inicjatywą. Może nadal realizujemy inicjatywy z wkładem społecznej pracy, ale jednak za publiczne pieniądze. A to już zobowiązuje do stawiania sobie takich samych standardów, jakie stawiamy administracji. Rozliczamy ją przecież z wielu niefachowych decyzji i nieetycznych zachowań, nie próbując nawet dostrzec, jak wygląda jakość tych decyzji i zachowań w organizacjach. A wygląda najłagodniej mówiąc: tak samo. Żyjąc z publicznej kasy przejęliśmy najłagodniej i najprościej mówiąc również choroby administracji, a nie chcemy się do nich przyznawać. Część organizacji nie dba o to, aby to, co robi, było terminowe lub przejrzyste. Oskarża administrację o to, że kombinuje z zatrudnianiem znajomych - a sama robi to samo.

Używam słowa „my” dlatego, że nie ma to być oskarżenie, a raczej dobry początek do rachunku sumienia, szczególnie w chwili ,w której rozpoczęliśmy dyskusję nad nowym okrsem programowaia, a trud wielu ludzi i organizacji doprowadził do tego, że NGO-sy są już zauważalnym i poważnym parterem dla administracji. W moim odczuciu coraz częściej też ważnym, rozpoznawalnym aktorem działań lokalnych społeczności. W związku z tym musimy zakopać topór wojenny i wzajemne oskarżenia między sektorami. Zrozumieć, że „święte krowy” są wszędzie, wszędzie są dobrzy i źli społecznicy i urzędnicy. Więc trawią nas te same choroby i tylko wspólnie możemy wyzdrowieć.