Biznes i NGO o idealnej współpracy
Organizacjom pozarządowym nie zależy jedynie na zdobyciu dofinansowania, a firmom na promocji własnej marki. Czy istnieje wizja idealnej współpracy? Na czym zależy partnerom z obu sektorów? Stowarzyszenie Klon/Jawor oraz Harvard Business Review Polska sprawdzają, na jakich zasadach powinna opierać się owocna współpraca.
Korzyści organizacji
Z punktu widzenia organizacji podstawową korzyścią ze współpracy z biznesem jest oczywiście pozyskanie funduszy na działanie. Tę odpowiedź wymienia ponad dwie trzecie badanych przedstawicieli organizacji, w ogromnej części na pierwszym miejscu.
Respondenci mówią o środkach na działalność statutową, o bezpośrednim wsparciu dla podopiecznych, o stabilizacji finansowej, ale też o uzyskiwanym w ten sposób wkładzie własnym do projektów finansowanych z pieniędzy publicznych. Podkreślają trudną sytuację materialną organizacji i wskazują, jak ważne w tym kontekście jest wsparcie ze strony biznesu. Jedna trzecia badanych wśród najważniejszych korzyści wymieniała też pomoc rzeczową i usługową, dostęp do zaplecza technicznego, darowizny dla podopiecznych, użyczanie pomieszczeń.
Jednak oczekiwania organizacji nie ograniczają się do kwestii materialnych. Na drugim miejscu (za wsparciem finansowym, ale przed rzeczowym i usługowym) pojawiają się kwestie merytoryczne: korzystanie z doświadczenia i wiedzy partnerów biznesowych, pozyskiwanie nowych umiejętności. Przedstawiciele organizacji pozarządowych mówią o wsparciu organizacyjnym, o doradztwie w kwestiach związanych z zarządzaniem, promocją czy księgowością, o pomocy przy profesjonalnej obsłudze projektu, a nawet doradztwie w zakresie pozyskiwania funduszy. Podkreślają odmienność doświadczeń obu sektorów i duże zainteresowanie wprowadzaniem biznesowych rozwiązań (przy zachowaniu – jak podkreślają – zgodności z celami i statutem organizacji). Padają słowa o „rozszerzeniu horyzontów myślowych”.
Często podnoszone są też kwestie wizerunkowe i promocyjne. Wsparcie poważnego przedsiębiorstwa podnosi wiarygodność organizacji, ukazuje ją jako profesjonalnego gracza, poważny podmiot godny zaufania. Wielokrotnie w tym kontekście pada słowo „prestiż”: znana marka wśród partnerów zdecydowanie ten prestiż podnosi.
Ważna jest też kwestia samej promocji, reklamy, dotarcia z informacją o działaniach do jak najszerszej grupy odbiorców. Partner biznesowy ułatwia to dzięki swoim kontaktom, finansowanym przez siebie akcjom reklamowym, ale też przez wsparcie samej organizacji w przygotowaniu działań promocyjnych.
Inne podnoszone kwestie to np. nawiązanie nowych kontaktów, które ułatwią dalsze działania, a także aktywizacja społeczności lokalnej i pozyskanie nowych osób do działania: zarówno wolontariuszy z ramienia wspierającej ich firmy, jak i innych osób zachęconych działaniem międzysektorowym.
Analogiczna część badania dla firm pokazała dużą zgodność w postrzeganiu korzyści odnoszonych przez organizacje. W oczach menedżerów głównym benefitem NGO jest możliwość finansowania działalności statutowej, na drugim miejscu najczęściej wymieniane były korzyści merytoryczne.
Oczekiwania wobec partnerów
Ciekawy obraz wyłania się z odpowiedzi dotyczących oczekiwań wobec partnera. Organizacje przede wszystkim oczekują od przedsiębiorstw gotowości do długoterminowego zaangażowania – taką odpowiedź wskazało aż dwie trzecie badanych, podczas gdy drugie w kolejności duże wsparcie finansowe zostało wskazane przez mniej niż połowę badanych. Na kolejnych miejscach znalazły się m.in. pomoc w zakresie pozyskiwania funduszy oraz wspólne tworzenie produktów i usług dla grup społecznych, którymi zajmuje się organizacja (odpowiedź wskazana przez jedną trzecią badanych), co pozytywnie świadczy o potencjale do tworzenia partnerstw w modelu hybrydowego łańcucha wartości.
Z kolei menedżerowie z przedsiębiorstw liczą przede wszystkim na profesjonalne podejście przedstawicieli III sektora do współpracy (dwie trzecie badanych), zrozumienie procesów biznesowych i realiów, w jakich funkcjonuje biznes oraz zaangażowanie (po ok. 40%). Wśród istotnych aspektów wymieniana była także znajomość problemów społecznych i środowiskowych do rozwiązania oraz zbieżność celów organizacji z celami firmy. Natomiast długofalowość zaangażowania, którą podkreślały organizacje, była ważna już dla niewielkiej liczby firm uczestniczących w badaniu. Świadczy to o dużej obawie menedżerów przed angażowaniem się w długoterminowe projekty wymagające zobowiązań finansowych wobec organizacji.
Współpraca idealna
Nie ma jednej wizji „współpracy idealnej”: działacze pozarządowi wskazywali na wiele różnych aspektów, które ich zdaniem są kluczowe. Wśród nich wyraźnie przebijają się głosy dotyczące partnerstwa, symetrii relacji i równości stron. Podkreślana była waga ustalenia jasnych zasad współpracy, zaangażowania obu stron, przepływu informacji, poważnego traktowania się, zaufania i wzajemnego szacunku, ale też obustronnych korzyści. W wielu wypowiedziach pojawia się kwestia wymiany doświadczeń i głębszego zaangażowania firmy – wykraczającego poza przekazanie darowizny. Podkreślana była też waga długofalowej współpracy i stałego podtrzymywania kontaktów – nie bez znaczenia jest fakt, że wśród respondentów wiele jest osób, które w ten sposób już z biznesem współpracowały. Jednocześnie jest też grupa organizacji pozarządowych, dla których idealna współpraca oznacza jedynie przekazanie przez firmę materialnego wsparcia – jednak nie były one w większości.
Przedsiębiorstwa zgodnie podkreślały rolę zaufania, dobrej komunikacji, otwartości na informację zwrotną i szacunku we wzajemnych relacjach. Wśród wypowiedzi menedżerów uwagę zwracały te mówiące o równomiernym zaangażowaniu obu stron i obustronnych korzyściach. Firmy podkreślały, że idealna kooperacja powinna opierać się na wniesieniu w miarę równego wkładu pracy, że firmy nie powinny być jedynie sponsorami projektów. Podkreślały również rolę zbieżności celów. Muszą one spełniać cele NGO-sów i jednocześnie realizować strategię firmy. Duża zgodność w tej części badania, równomierny nacisk na rolę symetrii w kwestii zaangażowania i odnoszonych korzyści oraz partnerskich relacji, daje dobrą podstawę do rozwijania współpracy. Konieczne jest tylko dokładne zdefiniowanie wkładów obu stron i warunków, na których partnerstwo powinno być oparte.
Co dalej?
Ten krótki przegląd opinii obu stron współpracy pokazał zarówno zgodność w wielu miejscach, jak i odsłonił wzajemne obawy i płaszczyzny niezrozumienia. Jaki jest w tej sytuacji potencjał nowych form współpracy, redefiniujących rolę organizacji i biznesu we wzajemnych relacjach? O tym w kolejnym artykule.
Artykuł ukazał się w dodatku „Odpowiedzialny biznes 2012. Sojusz na rzecz potrzebnych zmian” i jest wynikiem wspólnego przedsięwzięcia Harvard Bussiness Review, Stowarzyszenia Klon/Jawor oraz Ashoka - Innowatorzy dla Dobra Publicznego.
Źródło: Harvard Business Review Polska, Stowarzyszenie Klon/Jawor