Jak zatroszczyć się o domowy budżet i dzięki temu móc spełnić jakieś swoje marzenia, czy warto oszczędzać i jak to zrobić, jak pożyczać z głową oraz czy warto się ubezpieczyć. Fundacja Wspomagania Wsi w trzydziestu bibliotekach organizuje punkty edukacji finansowej.
Grupa bibliotekarek dzielnie składa ładną, białą półkę. To pierwsze kroki w drodze do stworzenia lokalnego punktu edukacji finansowej. Wkrótce półka zmieni się w e-tażerkę. Znajdą się na niej publikacje pokazujące w przystępny sposób, jak zadbać o domowy budżet: poradniki, artykuły, wykłady i listy linków do stron internetowych wyjaśniających m.in. kwestie oszczędzania, planowania wydatków, kredytów czy korzystania z konta. Takie e-tażerki trafią do bibliotek, które dzięki projektowi „Prosto i przystępnie o domowych finansach: spotkania w bibliotece” realizowanemu przez Fundację Wspomagania Wsi (FWW) w ramach Programu Rozwoju Bibliotek, staną się centrami wiedzy o domowych finansach. Mieszkańcy 30 gmin skorzystają z bezpłatnych porad i wezmą udział w spotkaniach z trenerami edukacji finansowej, którzy – wraz z bibliotekarzami – pokażą, jak wcielić w życie słowa Arystotelesa Onassisa stanowiące motto projektu: Pieniądza nie należy gonić, trzeba wyjść mu naprzeciw.
Liczy się prostota
Fundacja Wspomagania Wsi dociera do mieszkańców wsi i małych miast, budząc w nich ducha oszczędności i przedsiębiorczości. Fundacja sięga po sprawdzoną formułę spotkań z trenerami, by pomóc uczestnikom zajęć odnaleźć się w świecie finansów, zawiłych sformułowań i pokazać metody planowania wydatków. – Zarówno międzynarodowe badania, choćby Eurostat, jak i nasze doświadczenia pokazują, że jednym z czynników gorszej sytuacji materialnej mieszkańców różnych regionów jest brak podstawowej edukacji finansowej – mówi Anna Kosidło z Fundacji Wspomagania Wsi, prowadząca przez kilka lat we współpracy z NBP program Edukacji Finansowej, w ramach którego do pracy w małych społecznościach przeszkolonych zostało ponad 400 trenerów.
Kontynuując misję szerzenia edukacji finansowej w środowisku wiejskim, Fundacja zaprosiła do współpracy bibliotekarzy, chcąc właśnie w bibliotekach stworzyć centra edukacji finansowej, gdzie odpowiednie publikacje oraz podpowiedzi przeszkolonych pracowników biblioteki będą zawsze na wyciągnięcie ręki. Projekt polega na wzbogaceniu oferty bibliotek w małych miejscowościach o łatwą w odbiorze i praktyczną w zastosowaniu wiedzę o domowych finansach. – Dzięki formule, którą proponujemy, biblioteka – będąca od zawsze miejscem dostępu do wiedzy i informacji – może zorganizować spotkania z trenerami edukacji finansowej, otwarte dla wszystkich zainteresowanych mieszkańców. Może również skorzystać z obszernych zasobów darmowych publikacji wyjaśniających, jak uniknąć pułapek kredytowych, w jaki sposób oszczędzać, planować wydatki, korzystać z konta słowem: jak radzić sobie z tak ważnym w codziennym życiu domowym budżetem – opisuje działania FWW Jacek Pietrusiak, koordynator programu „Prosto i przystępnie o domowych finansach”.
Ludzie – kapitał bibliotek
Założeniem organizatorów jest dotarcie do jak najszerszej grupy odbiorców i pokazanie im, że prowadzenie domowego budżetu może się odbywać bez stresu, a systematyczne i metodyczne czuwanie nad finansami potrafi zmienić na lepsze nie tylko stan portfela, ale i całe życie.
Bibliotekarze przeszli fachowe, dwudniowe szkolenie przygotowujące ich do roli przewodników po najważniejszych zagadnieniach finansowych, potrafiących wskazać źródła wiarygodnych informacji na ten temat. Już podczas szkolenia widać było, że pomysł z wprowadzeniem edukacji finansowej do bibliotek to kapitalne posunięcie. – Prawie 30 bibliotekarek i bibliotekarzy, których wybraliśmy w toku rekrutacji, to świetne osoby – zaangażowane, z ogromną wiedzą o swoich społecznościach i chęcią zrobienia czegoś ekstra – dzieli się wrażeniami Marta Szymczyk, czuwająca nad realizacją projektu po stronie Fundacji Wspomagania Wsi. – Podczas szkolenia pokazali, że aktywnie wychodzą ze swoimi inicjatywami do mieszkańców. Byliśmy pozytywnie zaskoczeni ich wiedzą i doświadczeniem w promowaniu działań prowadzonych przez biblioteki. Zasypali nas przykładami! – Marta Szymczyk podkreśla duże doświadczenie marketingowe bibliotekarzy biorących udział w projekcie.
Jednym z głównych zadań bibliotekarzy jest zorganizowanie i wypromowanie czterech spotkań na temat finansów. Są odpowiedzialni za wybranie terminu i tematu spotkania, w zależności od potrzeb lokalnej społeczności, jego organizację i rozpropagowanie informacji o wydarzeniu.
Mieszkańcy podczas tych spotkań dowiadują się m.in. jak zatroszczyć się o domowy budżet i dzięki temu móc spełnić jakieś swoje marzenia, czy warto oszczędzać i jak to zrobić, jak pożyczać z głową oraz czy warto się ubezpieczyć.
Bibliotekarki z entuzjazmem odnoszą się do proponowanych tematów spotkań i dostrzegają ich praktyczny charakter. – Niektóre tematy będą się pewnie cieszyły większym zainteresowaniem. U nas na przykład dużym problemem są tak zwane chwilówki, ludzie nie wiedzą, jak sobie z tym radzić – wyznała jedna z uczestniczek szkolenia dla bibliotekarzy.
W bibliotekach znajdują się również wspomniane e-tażerki, dzięki którym materiały informacyjne (papierowe i elektroniczne) mogą być w atrakcyjny sposób pokazane osobom przychodzącym do biblioteki. Lista materiałów, które trafią na e-tażerki obejmuje m.in. publikacje FWW, które powstały w ramach programu Edukacji Finansowej realizowanego we współpracy z NBP („Zaplanuj swoją przyszłość”, „Szkoła mądrego pożyczania” i „Rodzina bezpieczna finansowo”), poradniki NBP (np.: „ABC finansów osobistych”), czy broszury Komisji Nadzoru Finansowego (np.: „Ubezpieczenia z głową”). Poza tym biblioteki otrzymają filmy, artykuły w wersji elektronicznej na płytach DVD, a nawet komiksy pozyskane od Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju.
Projekt opiera się na sprawdzonej i skutecznej formule - nawet jednoosobowe placówki biblioteczne mogą bez problemów przeprowadzić przewidziane w projekcie działania. Jednocześnie służą lokalnej społeczności i rozwijają swój potencjał.
Spojrzenie z innej strony
Fundacja Wspomagania Wsi ma duże doświadczenie w realizacji projektów w małych miejscowościach. Pracownicy FWW za bezcenne uważają kontakty z pracownikami tamtejszych instytucji, ludźmi z poczuciem humoru, dystansem, świetnie wyczuwającymi, co może się spodobać, przydać okolicznym mieszkańcom. Do grona tych aktywnych osób zaliczają teraz także pracowników bibliotek, zwracając jednak uwagę, że sytuacja bibliotek diametralnie różni się od warunków, w jakich funkcjonują inne instytucje. – Rozpoczynając współpracę z bibliotekami nie zdawaliśmy sobie sprawy z ogromu trudności, z jakimi się mierzą – opowiada Marta Szymczyk. – Niedostateczne finansowanie, zbyt mała liczba personelu w stosunku do zadań, różnice w postrzeganiu bibliotek szkolnych i publicznych. Wspominam o tym, bo dla nas skala tych zagadnień była zaskakująca i sądzę, że warto je mieć na uwadze, decydując się na współpracę z bibliotekami – dodaje Szymczyk, pokazując, że projekty realizowane przez organizacje pozarządowe mogą nie tylko poszerzyć pole działania bibliotek, ale też poprawić ich sytuację.
Wspólne przedsięwzięcie
Biblioteki mogą liczyć na stałe wsparcie FWW. – Przygotowując projekt założyliśmy, że aby wziąć w nim udział, nie trzeba mieć zaawansowanej wiedzy o finansach, że wystarczy odrobina zapału do zorganizowania spotkań, chęć poszerzania grona osób przychodzących do biblioteki oraz gotowość do dzielenia się wiedzą w swoim środowisku – podkreśla Jacek Pietrusiak z FWW. – Stąd szkolenia, zestaw materiałów edukacyjnych, gotowe propozycje tematów. Chcemy bibliotekarzom ułatwić realizację spotkań, ale też zostawić miejsce na ich własne pomysły – dodaje Pietrusiak.
Bibliotekarki korzystają z tego wsparcia i chłoną wiedzę, a o swoim udziale w projekcie odpowiadają z zapałem. – Gdy tylko zobaczyłam propozycję Fundacji Wspomagania Wsi, od razu pomyślałam o grupie seniorów mocno związanych z naszą biblioteką. To dość wymagająca grupa: wykształcona, spełniona, aktywna, korzystająca z Internetu. Dobranie tematyki zajęć będzie sporym wyzwaniem i dla mnie i dla trenerki edukacji finansowej – opowiada Urszula Poźniak, bibliotekarka z Ludwikowic Kłodzkich. Urszula Poźniak czuje się jednak świetnie przygotowana do stawienia czoła temu wyzwaniu. – Szkolenie zorganizowane przez Fundację pomogło mi uporządkować pomysły, przygotować się do realizacji zadania – wylicza bibliotekarka. – Pierwsze spotkanie z trenerką edukacji finansowej ma pomóc rozpoznać potrzeby naszych seniorów, kolejne zaś będą odpowiedzią na interesujące ich tematy – mówi Poźniak. – Podczas szkolenia poznałam również bibliotekarki z ościennej gminy. Dobrze wiedzieć, że w pobliżu jest ktoś sympatyczny, kto też mierzy się z podobnym projektem – dodaje.
FWW zachęca bibliotekarzy, by realizowali także mniej standardowe działania według własnych scenariuszy. Okazją do prowadzenia edukacji finansowej może być turniej Monopoly dla młodzieży, tablica korkowa, na której na bieżąco pojawiają się odpowiedzi na pytania osób korzystających z e-tażerki, czy dyskusja wokół przygód bohatera filmu „W pogoni za szczęściem”, Chrisa Gardnera, postaci autentycznej, dziś właściciela firmy brokerskiej, którego droga do sukcesu pełna była mniej lub bardziej trafnych decyzji finansowych.
Stanisława Ablewicz ma już plan działania. – Podczas szkolenia zorganizowanego przez Fundację Wspomagania Wsi oglądaliśmy film o dwóch braciach, dwóch przeciwieństwach, dwóch podejściach do finansów osobistych. Nam ten film otworzył oczy, pokazał jak lekkomyślnie potrafimy wydawać pieniądze skuszeni reklamą. Dlatego właśnie chcemy wypożyczyć film z Fundacji i pokazać na pierwszym spotkaniu – opowiada bibliotekarka z Szebni koło Jasła. – W naszym regionie wiele osób utrzymuje się z rent rolniczych. Mamy zamiar im uświadomić, że nawet skromne dochody pozwalają gromadzić oszczędności – deklaruje Stanisława Ablewicz. Żeby dotrzeć do szerokiej grupy planujemy organizację spotkań w filiach, skorzystamy także z pomocy lokalnego Stowarzyszenia Rozwoju Kultury Ludowej Ziemi Jasielskiej oraz koła gospodyń – uzupełnia.
Projekt „Prosto i przystępnie o domowych finansach: spotkania w bibliotece” jest prowadzony przez Fundację Wspomagania Wsi w ramach Programu Rozwoju Bibliotek.
W Polsce działa 8500 bibliotek publicznych, w tym 6500 w małych miejscowościach. W Programie Rozwoju Bibliotek uczestniczy 3327 placówek. Są w nich komputery z dostępem do Internetu, drukarki, projektory multimedialne i aparaty cyfrowe. Do bibliotek przychodzi 1/3 mieszkańców małych miejscowości.
Program Rozwoju Bibliotek jest wspólnym przedsięwzięciem Fundacji Billa i Melindy Gates i Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, a jego realizatorem jest Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.
Źródło: Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego