Badanie opinii publicznej - Polacy i Niemcy o wzajemnych relacjach i wspólnej historii
Polacy i Niemcy zdają sobie sprawę, że II wojna światowa wciąż wpływa na wzajemne relacje, choć Niemcy ten wpływ dostrzegają rzadziej. Polacy mają wątpliwości, czy międzynarodowa opinia publiczna uznaje cierpienia, jaki polski naród poniósł w swojej historii. W przeddzień 80. rocznicy wybuchu II wojny, przypominamy tegoroczne wyniki badania opinii publicznej z serii „Barometr Polska-Niemcy” Instytutu Spraw Publicznych (ISP), Fundacji Konrada Adenauera (KAS) i Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Tegoroczny Barometr wskazuje, że 80 lat od czasu wybuchu drugiej wojny światowej Polacy i Niemcy dostrzegają jej wpływ na wzajemne relacje (73% badanych Polaków i 70% Niemców uznaje go za silny lub niewielki), spada jednak odsetek badanych twierdzących, że jest on silny: w Polsce z 43% w 2008 roku do 32% obecnie, w Niemczech z 34% w 2008 roku do 22% obecnie. O tym, że druga wojna światowa nie ma żadnego wpływu na wzajemne relacje, jest przekonanych 14% Polaków i 19% Niemców.
Badanie pokazuje, że Polacy i Niemcy podobnie oceniają obecnie stan stosunków polsko-niemieckich: 59% Polaków i 60% Niemców twierdzi, że relacje są dobre, z kolei 23% Polaków i 27% Niemców postrzega ich stan jako zły.
Zdecydowane różnice występują natomiast w opiniach, czy cierpienia i ofiary Polaków, jakich doświadczyli w swojej historii, zostały uznane przez międzynarodową opinię publiczną. Prawie połowa polskich respondentów (46%), uważa, że tak się nie stało, podczas gdy w Niemczech takich opinii jest o połowę mniej (21%). Większość Niemców sądzi, że cierpienia te zostały odpowiednio uznane (62%).
Dr Agnieszka Łada, autorka badań, zwraca uwagę, że to właśnie te wątpliwości o uznaniu cierpień powodują, miedzy innymi, że żądania reparacji zgłaszane przez polityków polskiej partii rządzącej, padają na podatny grunt. „Polacy domagają się przede wszystkim uznania polskich ofiar, nie wierzą, że jest ono dostateczne”. W badaniach z 2018 roku z serii Barometr Polska-Niemcy blisko 46% Polaków było przekonanych, że Polska powinna zażądać od Niemiec reparacji, ponieważ Polska do dziś nie otrzymała wystarczającego zadośćuczynienia za straty poniesione w czasie drugiej wojny światowej. Równocześnie 40% polskich respondentów uznało w 2018 roku ten temat za ostatecznie zakończony i opowiadało się za tym, aby oba kraje skoncentrowały się na współpracy w ramach Unii Europejskiej.
Pełne wyniki
Badania w Polsce i w Niemczech zostały przeprowadzone na zlecenie Instytutu Spraw Publicznych, Fundacji Konrada Adenauera i Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej metodą wywiadów bezpośrednich w domach respondentów – w Polsce na reprezentatywnej grupie tysiąca dorosłych mieszkańców powyżej piętnastego roku życia przez KANTAR PUBLIC w dniach 8–13 marca 2019, roku w Niemczech na reprezentatywnej próbie tysiąca mieszkańców powyżej czternastego roku życia przez IPSOS w dniach 4–10 marca 2019 roku.
"Barometr Polska–Niemcy" jest projektem, który cyklicznie gromadzi i publikuje opinie Polaków i Niemców o stanie stosunków polsko-niemieckich i bieżących wyzwaniach. Instytut Spraw Publicznych prowadzi te badania od 2000 roku we współpracy z Fundacją Konrada Adenauera w Polsce. W 2013 i 2016 roku badanie przeprowadzono także we współpracy z Fundacją Bertelsmanna. W 2018 roku partnerem tego projektu badawczego była Fundacja Körbera, w 2019 – Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, która wspierała także edycje projektu w latach 2006, 2008 i 2018.
Źródło: Instytut Spraw Publicznych