Kolejna dyskusja i coraz więcej argumentów za utworzeniem oddziałów dla matek z dziećmi w placówkach resocjalizacyjnych dla dziewcząt. W Pedagogium – Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Warszawie obradowała Rada Programowa Projektu „Chcę być z Tobą MAMO!” i zaproszeni goście.
logo akcji
Wszyscy uczestnicy spotkania zgodzili się, że konieczne jest stworzenie warunków do przebywania w placówkach resocjalizacyjnych niepełnoletnich dziewcząt wraz z dziećmi.
- Artykuł 18 Konstytucji RP mówi, że macierzyństwo jest pod ochroną państwa. Zatem na jakiej podstawie dziewczynom odbiera się dzieci? Jeśli kobieta trafia do więzienia to do trzeciego roku dziecka (a nawet do czwartego) matka może przebywać razem z dzieckiem – mówiła prof. Monika Płatek z Polskiego Stowarzyszenia Edukacji Prawnej. – Rozumiem, że argumentem za odbieraniem dzieci jest kwestia pełnoletności, ale ta dziewczyna nadal jest matką, a macierzyństwo zgodnie z konstytucją jest pod ochroną.
Tymczasem w Polsce znane są przypadki, w których niepełnoletnia dziewczyna rodzi dziecko i chwilę po porodzie jest z powrotem kierowana do placówki, a dziecko umieszczane w rodzinie zastępczej lub pogotowiu opiekuńczym. Takie działanie jest wymierzone nie tylko przeciwko nieletniej, ale w znacznym stopniu również przeciwko jej dziecku.
- Jest bardzo dużo wiedzy konkretnej na temat skutków rozdzielania matki z dzieckiem i dla matki i dla dziecka – przytaczał dr Krzysztof Wojcieszek, Pedagogium. – Według badań prof. Brauna (Wielka Brytania), bardzo sensownie udokumentowanych i rozległych, po prostu jeśli dziecko nie jest z matką i trafia do pogotowia opiekuńczego i leży w łóżeczku obok innych, jeżeli moment rozstania jest niefortunny czasowo i się choćby troszkę przedłuża, wówczas u dziecka trwale zmieniają się struktury neuronalne w zakresie ośrodków mózgowych wyznaczających łatwość nawiązywania kontaktów społecznych. Krótko mówiąc dziecko zostaje emocjonalnym kaleką.
Za podniesionym w ramach projektu „Chcę być z Tobą MAMO” problemem stoją zatem ważne argumenty prawne i biologiczne.
Niezwykle istotnym jest również aspekt resocjalizujący i wychowawczy, o którym mówili prof. Marek Konopczyński, Pedagogium i prof. Wiesław Ambrozik, UAM. Pierwszy okres macierzyństwa jest czasem szczególnym dla kobiety, w którym jest ona podatna na zmiany. Odpowiednia praca pedagogiczna i psychologiczna skierowana do młodej matki może przyczynić się zatem do przyjęcia przez wychowankę właściwej postawy.
Romuald Sadowski, dyrektor SdNiZP w Falenicy kilka razy przyjmował już w swojej placówce wychowanki wraz z dziećmi. Zdarzało się tak w sytuacjach skrajnych, gdy jego wychowanka i dziecko po prostu nie miały gdzie się podziać. Przepisy teoretycznie nie zabraniają tego, ale oczywiście każde takie działanie obarczone było wysokim ryzykiem. Doświadczenia wynikające z pobytu dziewcząt i ich dzieci w zakładzie są różne.
- Dziewczęta pod opieką wychowawców i przy wsparciu koleżanek z placówki zajmowały się swoimi dziećmi bardzo pięknie – opowiadał dyrektor. – Część z nich stanęła na własnych nogach i ten „ratunkowy” pobyt w zakładzie był dla nich trampoliną do dobrego życia. Były również przypadki, w których wychowanki po pewnym czasie poddawały się, jedna nawet porzuciła dziecko.
Te negatywne historie nie przysłaniają jednak korzyści z wprowadzenia rozwiązań systemowych umożliwiających pobyt matki i dziecka w placówce resocjalizacyjnej.
Na razie po stronie decydentów nie widać jednak zielonego światła.
W październiku ubiegłego roku Ministerstwo Sprawiedliwości, które sprawuje pieczę nad zakładami poprawczymi, wypowiedziało w tej sprawie zdecydowane nie. W odpowiedzi na interpelację poselską Macieja Orzechowskiego (PO) napisano:
„(…) nie jest możliwe zapewnienie wychowankom, które urodziły dziecko podczas pobytu w zakładzie poprawczym, zamieszkiwania razem z dzieckiem w placówce przez okres wykonywania środka poprawczego. Odpowiednie zaopatrzenie przez zakład poprawczy wychowanek w ciąży przez kadrę placówki odbywa się obecnie i tak w szerszym zakresie niż wynika to z obecnie obowiązujących przepisów, np. poprzez pomoc w znalezieniu mieszkania lub domu samotnej matki i pracy po opuszczeniu placówki.”
W ramach projektu „Chcę być z Tobą MAMO!” powstanie szeroki raport dotyczący sytuacji niepełnoletnich dziewcząt – matek z placówek resocjalizacyjnych. Zostaną również przygotowane propozycje wprowadzenia zmian sprzyjających dziewczętom i ich dzieciom.
organizatorzy
Źródło: Fundacja po DRUGIE
