Publicystyka - ngo.pl

„Szkoła przyjazna prawom człowieka” to najnowszy projekt AI, o którym w środę opowiedziały dziennikarzom Anna Kuczak, koordynatorka Zespołu Edukacji o Prawach Człowieka oraz Aleksandra Minkiewicz, rzecznik prasowa AI. W przekonaniu gospodyń spotkania, edukacja o prawach człowieka to termin pojemny i mieści w sobie elementy zarówno edukacji rozwojowej, europejskiej, międzykulturowej jak i obywatelskiej, dlatego też nie powinno zabraknąć na nią czasu w napiętym grafiku szkolnych zajęć.A. Kuczak podkreślała, iż w Polsce mamy dobre prawo, pozwalające właściwie chronić prawa człowieka. Problem jest z jego rozumieniem i stosowaniem. Istnieje wiele niewykorzystanych zapisów, dlatego też niezwykle ważne jest, aby w podobne działania włączały się także instytucje państwowe, takie jak MEN czy kuratoria oświaty. Zwłaszcza, że świadomość praw człowieka to baza dla budowy społeczeństwa obywatelskiego. 

Szczęśliwa trzynastka

Projekt„Szkoła przyjazna prawom człowieka” ma zasięg
ogólnoświatowy. W pilotażowej fazie udział bierze 13 szkół z całego
m.in. z Irlandii, Senegalu, Paragwaju, Izraela, Mołdawii, Maroka i
Indii. Z Polski wytypowano jedną szkołę: II Liceum Ogólnokształcące
z Oddziałami Integracyjnymi im. Cypriana Kamila Norwida w Tychach.
Jest to placówka, która ma już za sobą udane doświadczenia
współpracy z AI, a jej uczniowie aktywnie angażują się w działania
na rzecz praw człowieka, nauczyciele zaś wspierają ich w tych
akcjach. Celem pilotażu jest wypracowanie modelowych rozwiązań w
zakresie integracji praw człowieka z codziennym życiem szkoły.
Rozwiązania te pozwolą uwzględniać lokalną specyfikę i potrzeby
każdej placówki. W Polsce za najważniejszy temat uznano aktywizację
szkolnej społeczności i zachętę do realizacji „oddolnych”
inicjatyw, gdyż tego typu działań jest na naszym gruncie
zdecydowanie za mało.

„Chcemy obudzić lokalne środowiska z ospałości” – mówiła Anna
Kuczok.

W kolejnej fazie projektu powstanie baza dobrych praktyk,
które włączane będą do programów nauczania w szkołach na całym
świecie. 

Od dyrektora po woźnego

Zasadnicze wartości wynikające z międzynarodowych aktów
prawnych, takich jak Powszechna Deklaracja Praw Człowieka,
Konwencja Praw Dziecka oraz Międzynarodowy Pakt Praw Ekonomicznych,
Społecznych i Kulturalnych nie są w polskich szkołach przestrzegane
i wprowadzane w życie w sposób satysfakcjonujący. AI chce, aby
równość, godność, szacunek i brak dyskryminacji stały się
integralną częścią życia całej szkoły – poczynając od rad
pedagogicznych, poprzez rodziców i uczniów, na pracownikach
administracyjnych kończąc.

Niezbędnym elementem udziału w projekcie jest przyjęcie przez szkołę  "10 Zasad Szkoły Przyjaznej Prawom Człowieka" i respektowanie ich na każdym etapie szkolnego życia.

1. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka uosabia atmosferę równości, braku dyskryminacji, godności i szacunku we wszystkich aspektach życia szkoły.
2. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka zapewnia środowisko nauki, w którym przestrzegane są prawa człowieka.
3. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka dąży do tego, aby przestrzegano podstawowych praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych.
4. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka zachęca do dobrowolnego, aktywnego i świadomego członkostwa wszystkich członków szkolnej społeczności zarówno w codziennym życiu szkoły, jak również w jej polityce i innych prowadzonych przez szkołę działaniach.
5. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka zapewnia dostęp do informacji niezbędnych do świadomego udziału w życiu szkoły.
6. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka popiera zasady uczciwości, racjonalności i przejrzystości w prowadzonym przez szkołę planowaniu, działaniu i polityce.
7. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka chroni członków szkolnej społeczności poprzez uczynienie bezpieczeństwa i ochrony wspólnym dobrem i współodpowiedzialnością wszystkich członków społeczności.
8. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka czyni prawa człowieka integralną częścią wszystkich obszarów programu nauczania.
9. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka umożliwia wszystkim uczennicom i uczniom realizację ich pełnego potencjału poprzez edukację, w szczególności uczniom marginalizowanym ze względu na pozycję społeczną.
10. Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka promuje zasadę partycypacji we wszystkich aspektach życia szkoły. 

AI zdaje sobie sprawę, że podczas realizacji projektu może
okazać się, iż nie cała społeczność szkolna jest nastawiona do
niego entuzjastycznie – zwłaszcza nauczyciele przyzwyczajeni do
pewnych metod pracy i borykający się z przeładowaniem programów
nauczania. Wierzy jednak, że zapał młodzieży i cierpliwe, trwałe
nauczanie zjednają im w końcu przychylność całych
szkół.

„Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka” jest kolejnym etapem
działań AI w zakresie edukacji na temat praw człowieka. Projekt
realizowany jest w ramach programu „Prawa Człowieka – Edukacja –
Działanie", trwającego już od 2002 r. Jego celem jest zwiększenie
poziomu świadomości i respektowania praw człowieka w Polsce.
Działania opierają się przede wszystkim na współpracy z
nauczycielami i uczniami szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w
ramach tzw. szkolnych grup AI. Obecnie grupy takie funkcjonują w
121 szkołach w Polsce, z czego w 12 w województwie
mazowieckim.