W roku 2017 przypada 60. rocznica Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), najstarszego i głównego europejskiego instrumentu do inwestowania w ludzi. Fundusz ten stanowi dziś ważną siłę napędową do tworzenia miejsc pracy, promowania lepszej edukacji, nowocześniejszej administracji publicznej i włączenia społecznego, a w związku z tym jest on kluczowym narzędziem do zapewniania bardziej sprawiedliwych szans dla wszystkich obywateli.
Marianne Thyssen, unijna komisarz odpowiedzialna za zatrudnienie, sprawy społeczne, umiejętności i mobilność pracowników, powiedziała: Sześćdziesiąta rocznica Europejskiego Funduszu Społecznego jest prawdziwą okazją do świętowania. W ciągu sześciu dziesięcioleci Europejski Fundusz Społeczny pomógł milionom osób poszukujących pracy i pracowników, a także wspierał setki tysięcy przedsiębiorstw i podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą. Inwestując bezpośrednio w ludzi pomagamy sprawić, by nikt nie został pozostawiony sam sobie. Jednocześnie wzmacniamy konkurencyjnośćw Europie, co pozwala nadążać za zmieniającymi się na świecie warunkami pracy. Sześćdziesiąt lat sukcesów świadczy o tym, jak ogromny wpływ Unia Europejska wywiera na życie Europejczyków, zarówno obecnie, ale także w przeszłości i w przyszłości
W ciągu sześćdziesięciu lat Europejski Fundusz Społeczny pomógł milionom mieszkańców Europy znaleźć zatrudnienie, zdobyć kwalifikacje lub dyplom i podnieść poziom umiejętności. Takie wyniki osiągnięto dzięki wielu tysiącom projektów realizowanych w całej Europie.
Przykłady obejmują projekty mające na celu:
-
wprowadzenie obywateli w życie zawodowe: W Hiszpanii organizacja Caritas współpracuje z EFS, aby pomóc ponad milionowi osób zwiększyć swoje szanse na znalezienie pracy. Współpraca ta obejmuje coaching związany z szukaniem pracy, staże zawodowe lub tworzenie miejsc pracy przez przedsiębiorstwa społeczne. Wiele z tych inicjatyw ukierunkowanych jest na grupy w szczególnie trudnej sytuacji, włącznie z imigrantami, kobietami wymagającymi szczególnej opieki, młodzieżą o niskich kwalifikacjach i bezrobotnymi w wieku powyżej 45 lat.
-
Poprawa wyników edukacyjnych: Włoski projekt Diritti a Scuola objął ponad 200 000 dzieci i wywiera on pozytywny wpływ na ich naukę szkolną. Dzięki wspólnym staraniom szkół, nauczycieli, rodziców i uczniów poprawiono programy i metody nauczania i zapewniono indywidualne poradnictwo dla młodzieży i jej rodzin. W rezultacie odsetek osób przedwcześnie porzucających naukę w Apulii obniżył się z 30,3 % w 2004 r. do 19,5 % w 2011 r.
- Sprzyjanie włączeniu społecznemu: Dzięki polskiemu projektowi Akademii Rozwoju Ekonomii Społecznej z województwa małopolskiego w regionie tym doskonale rozwija się gospodarka społeczna przynosząca korzyści wielu osobom znajdującym się w najbardziej niekorzystnej sytuacji. Projekt zapewnia doradztwo prawne i biznesowe, a także wspiera finansowo tworzenie nowych przedsiębiorstw społecznych. Dotychczas z działań projektu skorzystało ponad 1700 osób, 245 podmiotów zajmujących się gospodarką społeczną i 126 partnerów lokalnych.
Europejski Fundusz Społeczny jest najstarszym funduszem Unii Europejskiej i ustanowiony został razem z traktatami rzymskimi w 1957 r. w celu zwiększenia możliwości zatrudniania pracowników i poprawy ich jakości życia. Początkowo był on względnie prostym instrumentem, którego celem było zwracanie państwom członkowskim połowy kosztów kształcenia zawodowego i dodatków z tytułu przesiedlenia dla pracowników dotkniętych restrukturyzacją gospodarczą. Dzisiejszy EFS ma dużo bardziej ukierunkowany i strategiczny charakter, skupiając się w coraz większym stopniu na reformach systemowych mogących przynieść korzyści możliwie największej liczbie obywateli.
EFS oparty jest na współfinansowaniu, z wkładem finansowym zarówno od państw członkowskich, jak i od Komisji Europejskiej, a niekiedy również od sektora prywatnego. W obecnym okresie finansowania 2014–2020 EFS prowadzi działalność we wszystkich 28 państwach członkowskich z całkowitym budżetem w wysokości 124,9 mld EUR (z czego 86,4 mld EUR z budżetu UE).
W praktyce EFS prowadzi działalność poprzez programy operacyjne (PO). Programy te przekładają w praktyce ogólne cele na szczeblu europejskim – zatrudnienie dla obywateli, poprawa jakości nauczania, wspieranie włączenia społecznego i lepsze usługi publiczne – na konkretne potrzeby regionów i państw członkowskich oraz ich obywateli. Programy operacyjne są wynikiem negocjacji między władzami krajowymi a Komisją, ale ich realizacją zarządzają odpowiednie organy w poszczególnych państwach członkowskich. Pokazuje to, że EFS działa w oparciu o zasadę zarządzania dzielonego oznaczającą odpowiedzialność na odpowiednim poziomie.
Źródło: Komisja Europejska