16 lutego 2004, w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej podsumowane zostały prace związane z zakończeniem kontraktowania projektów PHARE 2001.
W konferencji prasowej wzięli udział wiceministrowie Tadeusz Kozek (UKIE), Krystyna Gurbiel (MGPiPS) i Paweł Dakowski (MSWiA), prezes Funduszu Współpracy, Mateusz Kujawa, prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Mirosław Marek, dyrektor władzy wdrażającej w MSWiA, Grażyna Węclewska oraz pracownicy Departamentu Pomocy Zagranicznej UKIE.
Okazją do zorganizowania spotkania, w którym uczestniczyli przedstawiciele trzech instytucji wdrażających program PHARE 2001, MSWiA, MGPiPS oraz UKIE - koordynujące całość prac, było zakończenie 15 lutego 2004, etapu związanego z zawieraniem umów współfinansowanych ze środków pomocowych z funduszu PHARE 2001. Na realizację przedsięwzięć z tego funduszu pozostał rok.
„Dobre wyniki w wykorzystaniu środków pomocy przedakcesyjnej to m.in. efekt dobrej współpracy z Komisją Europejską i jej Przedstawicielstwem w Polsce” – ocenił podsekretarz stanu w UKIE Tadeusz Kozek.
Program PHARE istnieje od 1990 roku. W ramach memorandów finansowych PHARE podpisanych w latach 1990-2003 Polska otrzymała łącznie kwotę 3,916 mld euro – wynika z danych przedstawionych przez UKIE.
Łączna kwota środków w ramach programu PHARE 2001 wyniosła 468,45 mln euro, z czego przeznaczono na program krajowy 396 mln euro, na program współpracy przygranicznej 56 mln euro, na bezpieczeństwo nuklearne 1,45 mln euro i na likwidacje skutków powodzi 15 mln euro.
Wskaźnik zakontraktowania środków dla programu PHARE 2001 wyniósł 97 proc. Niewykorzystana pula pochodzi w znacznej mierze z oszczędności powstałych w procesie zamówień publicznych (uzyskiwane ceny są niższe od planowanych), których ze względu na zakończenie kontraktowania i ograniczenia formalne nie można przesunąć na realizację innych projektów w ramach umów podpisanych z Komisją Europejską.
Z funduszu PHARE 2001 dofinansowane zostaną m.in. takie inwestycje, jak obwodnica Torunia, trasa szybkiego ruchu przez Włocławek i Łódź, rozbudowa centrum Zamościa i drogi dojazdowe do przejść granicznych (m.in. w Barwinku). W ramach programu PHARE 2001 zrealizowane zostaną łącznie 83 projekty.
W Polsce PHARE wdrażany jest przez trzy instytucje podległe odpowiednio:
1) UKIE (projekty rozwoju instytucjonalnego zarządzane przez Fundusz Współpracy),
2) Ministerstwu Gospodarki (fundusze zarządzane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości) oraz
3) Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji (programy współpracy przygranicznej, projekty inwestycyjne realizowane na rzecz regionów oraz projekty inwestycyjne dotyczące wzmocnienia granicy wschodniej i instytucji podległych MSWiA (np. policji).
Ze względu na długi, bo trzyletni cykl kontraktowania i realizacji programów, ostatnia edycja programu PHARE zakończy się pod koniec 2006, mimo że jest to program przedakcesyjny, a Polska będzie członkiem UE już od tego roku.
Według wiceminister Krystyny Gurbiel, odpowiedzialnej w resorcie gospodarki za program spójności społeczno-gospodarczej przygotowujący polskie regiony do korzystania ze środków strukturalnych UE, PHARE to dobre „ćwiczenie” przed znacznie większymi funduszami strukturalnymi Unii Europejskiej, z których Polska będzie korzystała na takich samych prawach, jak inni członkowie Unii. Wiceminister K. Gurbiel powiedziała, że proces naboru wniosków w ramach funduszy strukturalnych rozpocznie się na początku marca 2004.
Źródło: UKIE